Klimongevallen

‘Een tocht in de bergen wordt vaak onderschat. Velen denken dat het “maar wat wandelen” is’

Een 22-jarige Belg overleed in Zwitserland terwijl hij de Ortstock beklom.© Sandra Schänzer/imagebroker

In een week tijd lieten twee jonge Vlamingen het leven door een noodlottig ongeval in de bergen. De Bergsportfederatie drukt op het hart niet onvoorbereid op tocht te vertrekken. ‘Sociale media doen vermoeden dat het makkelijk is.’

Pieter Van Maele, Thibaut Renson

Een 22-jarige Belgische bergbeklimmer uit het Oost-Vlaamse Lebbeke is in Zwitserland overleden toen hij de Ortstock aan het beklimmen was. Het ongeval zou al op 12 augustus hebben plaatsgevonden, maar plaatselijke media meldden het dodelijke incident afgelopen weekend pas. Volgens de politie verdwaalde de jongeman bij de beklimming en viel hij naar beneden op een steile, rotsachtige plek. Door de onvoorspelbare weersomstandigheden duurden de reddingsoperaties veel langer dan normaal.

Het is niet het eerste tragische ongeval met Vlaamse bergbeklimmers deze zomer. Een week geleden maakte ook een 28-jarige man uit Ternateen fatale val tijdens een bergwandeling in de Franse Pyreneeën. En eerder deze maand moest ook al een groep van zeven Belgische wandelaars weggeplukt worden van een berg in de Oostenrijkse deelstaat Vorarlberg.

Zijn de Belgen die deze vakantie de bergen introkken roekelozer dan andere jaren? ‘Om de definitieve balans op te maken, is het nog te vroeg’, zegt Yannick Bos, voorzitter van de Klim- en Bergsportfederatie. ‘Toch moeten we nu al toegeven dat ook wij een stijging merken van het aantal ongelukken met bergwandelaars. Het aantal ongelukken met alpinisten (die echt steile rotswanden beklimmen, red.) nam vorig jaar al toe, en zien we nu stabiliseren op dat hoge niveau.’

Zonder dat er al concrete cijfers beschikbaar zijn, zegt Bos dat de stijging zich vooral voordoet onder vijftigplussers. Dat is opvallend, want bij de dodelijke ongevallen van de afgelopen weken waren de slachtoffers net twintigers. ‘Maar in de praktijk zien we dat jongeren hun overmoed vaker kunnen compenseren dankzij een betere conditie. Vijftigplussers durven weleens te denken dat ze nog dezelfde ­intensiteit aankunnen als toen ze nog jong waren, en komen dan sneller in de problemen.’

Op zoek naar koelte

Bos ziet meerdere verklaringen voor die stijgende ongevallen­cijfers. ‘Om te beginnen zijn bergvakanties de laatste jaren gewoonweg veel populairder geworden. Er rijden weer meer treinen dan vroeger de bergen in, wat de gebieden makkelijker bereikbaar maakt. Met de huidige warme zomers zoeken ook meer mensen de koelte van de bergen op. En er zijn de ­sociale media, waar mooie plaatjes van bergwandelingen erg populair zijn. Die doen vermoeden dat het makkelijke tochten zijn, want natuurlijk worden alleen de leuke ­foto’s online geplaatst. In de realiteit onderschatten veel mensen het toch.’

Bergwandelgids Geert Van Speybroeck ziet, opvallend genoeg, ook een verschil tussen mannen en vrouwen. ‘Mensen onderschatten de gevaren, maar mannen nog meer dan vrouwen’, zegt hij. Op zijn cursussen bergwandelen ziet Van Speybroeck naar eigen zeggen vooral vrouwen. ‘Dan hoor ik van de vrouwen dat hun man niet wil meekomen, omdat die dat niet nodig vindt. “Dat is gewoon wat op en neer wandelen”, zeggen ze dan.’

Debbie Sanders, technisch medewerker van de Klim- en Bergsportfederatie, wijst eveneens op een genderverschil. ‘Mannelijke cursisten zijn er vaak gerust in, terwijl de meeste vrouwen zich net tot in de puntjes willen voorbereiden’, zegt ze.

Goed voorbereid op pad

Het mag misschien als een aannemelijke theorie klinken, Yannick Bos meent dat die niet per se wordt bevestigd door de statistieken. ‘Ik zou toch niet durven te zeggen dat het vooral mannen zijn die tijdens bergtochten de grootste risico’s opzoeken’, zegt hij.

Nog volgens Bos kan veel onheil voorkomen worden met een goede voorbereiding. Dat kan inderdaad een cursus bergwandelen zijn, maar volgens de federatievoorzitter zijn er nog laagdrempeligere ­manieren. ‘Er zijn online heel wat instructiefilmpjes en artikels te vinden voor beginnende bergwandelaars. Hoe je in geval van nood de hulpdiensten kunt alarmeren, bijvoorbeeld. Maar belangrijker nog is om dat te voorkomen. Voor wie van plan is de bergen in te trekken, is er heel wat informatie voorhanden over de correcte kledij en aangepast schoeisel. Dat eens rustig nalezen én naleven kan al veel onheil voorkomen.’