Mysteries van Vlaanderen: kan je de wereldberoemde trappist van Westvleteren namaken? (deel 1)

Westvleteren heeft in de bierwereld een cultstatus. Dat komt omdat het toonaangevende internationale bierforum Ratebeer.com de trappist meermaals verkoos tot beste bier ter wereld. Het bier is quasi altijd uitverkocht. Maar dat heeft nog een andere reden zegt bierkenner en sommelier Sofie Vanrafelghem. "Om te beginnen: het is een prachtig Belgisch trappistenbier. Vol van smaak en gelaagd. Wat het bier voor sommige liefhebbers de heilige graal maakt, is het exclusieve karakter. Je kan het alleen bij de monniken van Westvleteren zelf (online) kopen, in het café naast de abdij en af en toe nog op andere plekken. Maar altijd in heel kleine hoeveelheden."

De monniken houden de oplage van de trappist bewust heel klein. "De slogan van de abdij is: wij brouwen om te leven, wij leven niet om te brouwen. Sommige mensen zien daar een slimme marketingtruc achter om het bier exclusief te houden, maar dat is een misvatting. Ze willen geen commercieel product maken, maar een ambachtelijk product dat hun leven financiert." De productie van het bier is volgens Vanrafelghem ook niet verhoogd na de verkiezing tot beste bier. Maar de exclusiviteit zorgt er ook voor dat er woekerprijzen circuleren: zo werd ooit één flesje in Dubai te koop aangeboden voor 300 euro.

Mysteriejager Sam wil dat befaamde bier dus namaken. Dat lijkt een huzarenstuk. Maar je moet ergens beginnen. En een goed en cruciaal begin is de gist van het bier. Westvleteren 12 hergist op fles, dat wil zeggen dat er in elk flesje nog een beetje gist zit om verder te rijpen. Bij heel wat bieren is dat een andere gist dan die waarmee gebrouwen wordt, maar bij Westvleteren zou het dezelfde zijn. Voor een professionele scheiding van bier en gist trekt Sam met een vers flesje Westvleteren naar de KU Leuven. Die universiteit heeft een campus in Gent met een bierlabo van de opleiding industriële wetenschappen.    

Gert De Rouck is daar de verantwoordelijke en legt eerst uit wat gist is. "Gist is een organisme zoals de mens, maar dan veel kleiner. Gist zet suikers om in CO₂ of koolstofdioxide. Als je gist zonder zuurstof zet, gaat die alcohol maken. Daarnaast produceert gist ook esters en hogere alcoholen en dat geeft typische smaken en geuren aan het bier." Het flesje Westvleteren 12 wordt voorzichtig uitgegoten zodat de gist gescheiden wordt van de rest van het bier. Dan wordt er een voedingsbodem aan de gist toegevoegd om die op te kweken, zodat er genoeg is om een twintigtal liter eigen Westvleteren te brouwen. De gist moet nu een drietal dagen opkweken en dan is het hopen dat er genoeg gistcellen zijn om lekker bier te maken dat Westvleteren evenaart.   

Mysteriejager Sam heeft nu hopelijk een werkende gist om aan het brouwen te beginnen. In het volgende deel van dit mysterie lees je wie Sam heeft gevonden om zijn Westvleteren mee te helpen brouwen.