Jeroen Meus krijgt hogere keuken in ‘Dagelijkse Kost’: waarom? En waarvoor is dat goed?

Het veertiende seizoen van Dagelijkse Kost brengt naast een lading verse en lekkere recepten ook een gloednieuwe keuken voor Jeroen Meus. Zijn vijfde in de geschiedenis van het programma. Dit keer met houttinten, zwarte accenten en een groot keukeneiland, én iets hoger dan de standaard keuken. “Op vraag van Jeroen Meus”, klinkt het bij de openbare omroep.

“Op een hoogte van 93 centimeter om precies te zijn”, zegt Mario Muylle, medezaakvoerder van Dovy Keukens die de nieuwe keuken leverde in Leuven. Steeds meer klanten kiezen volgens hem voor die hoogte. “In feite bestaan er bij ons geen standaardmaten meer. Alles is maatwerk. Maar de laatste vijftien à twintig jaar zagen we de keukenhoogte wel evolueren. Vroeger kozen klanten voor de meeste keukens een hoogte tussen de 90 en 93 centimeter, nu bouwen we keukens met een gemiddelde hoogte van 93 tot 95 centimeter.”

Volgens Bart Appeltans, binnenhuisarchitect en auteur van de Interior style guide, worden mensen gewoon steeds groter, wat de logische verklaring is voor de evolutie. “Ik teken mijn keukens sowieso al standaard op 93 centimeter, en ga dan nadien aanpassen op maat van de klant. Dat is zelden lager dan ik al tekende.”

Voor de ergonomie

Was die vorige standaardhoogte van 90 centimeter dan vooral – hoe stereotiep kan het zijn? – op maat van de gemiddelde keukenprinses gebouwd? Volgens ergonoom Roeland Motmans is het antwoord op die vraag minder vrouwonvriendelijk dan het op het eerste gezicht lijkt. Het is een relict uit een periode waarin ergonomie nog geen echt ding was.

“Het waren vooral de architecten, keukenbouwers en keukentoestelbouwers die graag met gestandaardiseerde maten werkten, om alles op elkaar af te stemmen. Ze werkten daarbij het liefst met een veelvoud van dertig centimeter. Vandaar ook die standaardhoogte van 90 cm en een standaarddiepte van 60 cm. Maten die lang als almachtige afmetingen wisten te overleven. Terwijl een hoogte van 90 centimeter voor meer dan 80 procent van de mannen en meer dan 5 procent van de vrouwen nochtans oncomfortabel is, omdat ze zich moeten vooroverbuigen tijdens het afwassen.”

Twee hoogtes nog idealer

Motmans zelf meet 1 meter 92, zijn keuken is 95 centimeter hoog. En da’s eigenlijk te laag, volgens zijn eigen ellebooghoogte. Dat zit zo: ideaal gezien bevindt het aanrecht van het natte deel van de keuken – denk bijvoorbeeld de afwasbak – zich 0 tot 5 cm onder de staande ellebooghoogte. Het droge deel waarop gekookt wordt, vind je 10 tot 15 cm onder die hoogte.

Volgens Mario Muylle kiezen echter weinig mensen voor twee hoogtes in hun keuken, omdat het gewoon niet zo mooi oogt en ook vreemd aanvoelt voor de gebruiker. “In realiteit wordt daarom vaak voor het compromis van een keukenheugte van 10 cm onder de ellebogen gekozen”, zegt Motmans. Zondigt hij dan niet tegen zijn eigen theorie? “Als je met meerdere mensen in huis bent die koken of afwassen, vormt de meest frequente gebruiker of de kleinste partner het best de referentie voor de hoogte van je keuken. En ja, ik heb daarom al eens last tijdens het afwassen. Al mag ik dat thuis niet als excuus inroepen.”

Wie de meest ergonome keuken wil, moet volgens Motmans trouwens op meer dan alleen de hoogte letten. Ook voldoende voet- en werkruimte is een aandachtspunt. “Aan de onderkasten moet minstens een uitsparing zijn van 15 cm diep en 15 cm hoog. Tussen het aanrecht en de bovenkasten wordt 60 cm vrije ruimte voorzien zodat men voldoende bewegingsvrijheid heeft. Een oven bevindt zich bij voorkeur op aanrechthoogte. Zo kan je er met een rechte rug de schotels inzetten en uitnemen.”

De schikking van je potten en messen is minstens van even groot belang als je comfortabel wil kokkerellen. In een doorsnee keuken wordt volgens de ergonoom maar tien procent van alle keukenspullen geregeld gebruikt. “De meest gebruikte voorwerpen zoals bestek en kookgerei worden optimaal vlak onder het aanrecht geplaatst.”

En zo kan je dus iets veranderen aan je comfort in de keuken. Maar om je gerechten ook figuurlijk op een hoger niveau te brengen, zul je vanaf 4 september misschien toch weer moeten kijken naar het nieuwe seizoen van Dagelijkse Kost.