Landing geslaagd: India is eerste land op zuidpool van de maan

De gezichten stonden strak. Sommige toeschouwers in het controlecentrum van de Indiase ruimtevaartorganisatie ISRO (Indian Space Research Organisation) wiegden zachtjes heen en weer op hun stoelen. Woensdag, even na half 3 ’s middags Belgische tijd, volgde echter de verlossing.

Een luid applaus en gebalde vuisten omhoog in het controlecentrum gingen de officiële bevestiging voor: na minutenlang fiks afremmen om de hoge snelheid van de lander te verminderen tot nul, raakte de Indiase maanlander Vikram met een zachte plof het grijze gruis op de bodem van de maan. “India staat op de maan”, riep men in het Engels, zich bewust van het internationale miljoenenpubliek op de livestream.

De succesvolle landing maakt van India het eerste land dat iets neerzet op de zuidpool van de maan en pas het vierde land dat een zogeheten “zachte” landing heeft uitgevoerd op het pokdalige oppervlak van onze kosmische metgezel. Eerder slaagden daarin alleen de Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en China.

De lander Vikram met in zijn binnenste maanrover Pragyan vertrok half juli vanaf het Satish Dhawan Space Centre in Sriharikota, in het zuiden van India en zit vanaf 5 augustus al in een baan om de maan. Sindsdien trof India voorbereidingen voor de landing.

Speuren naar water

Nu die risicovolste fase van de missie met succes is voltooid, kan wagen Pragyan zich gaan voorbereiden op een verkenningstocht van de zuidpool van de maan. Gedurende twee weken zal de wagen onder meer speuren naar water, in de vorm van ijs.

Zulk water is in de toekomst mogelijk onder meer nuttig als drinkwater voor astronauten die de maan bezoeken. Ook zou de in het water aanwezige waterstof mogelijk gebruikt kunnen worden als grondstof voor de raketbrandstof, zodat de maan wellicht een tussenstation kan worden voor bijvoorbeeld bemenste missies naar Mars.

Zulke kosmische vergezichten zijn overigens niet helemaal uit de lucht gegrepen: zowel de Verenigde Staten als China werken aan nieuwe bemenste maanmissies, gepland voor het eind van dit decennium. En ondertussen droomt men al over de eerste missies richting de rode planeet.

Toch was de motivatie voor India om naar de maan te gaan aardser van oorsprong. India mikte bovenal op de internationale prestige die gepaard gaat met dit soort technologisch uitdagende ruimtemissies. Bovendien hoopt het land de betrouwbaarheid van de eigen ruimtetechnologie te demonstreren. Daardoor wordt het bijvoorbeeld aantrekkelijker voor het uitvoeren van onder meer commerciële satellietlanceringen, een markt waar steeds meer geld in omgaat.

In 2019 mislukte de eerste poging tot maanlanding nog tijdens missie Chandrayaan-2. Destijds bracht men de lander wel succesvol in een baan om de maan, maar uiteindelijk sloeg die tijdens de landing toch kapot op het maanoppervlak. Maanlandingen zijn notoir lastig omdat ze vrijwel niet te oefenen zijn op aarde. Elke maanlanding is daarom per definitie een eerste poging, waarbij het niet zeker is dat alle technologie werkt zoals bedacht op de tekentafel.

Loena-25

Tot nog toe mislukte daarom bijna de helft van alle maanlandingen. Afgelopen weekend crashte bijvoorbeeld nog maanlander Loena-25 van Rusland. Het had voor het eerst in 47 jaar moeten zijn dat het land een maanlanding uitvoerde. De laatste keer was ten tijde van de Sovjet-Unie. Ook andere landen zagen recent landingspogingen mislukken: Israël in 2019 en Japan eerder dit jaar.

Alleen China wist in recente jaren het succes van de VS en Sovjet-Unie uit het Apollo en Loena-tijdperk van de vorige eeuw, te evenaren. India treedt nu als vierde land definitief toe tot dat nog altijd zeer selecte gezelschap.