Genoeg munten van 10 en 20 eurocent in omloop, maar toch kampen winkels met tekort: "Er ligt meer geld thuis dan je denkt"

Je bent het misschien al tegengekomen. In sommige Colruytwinkels staat in het groot een oproep dat er "schaarste is aan muntjes van 20 eurocent op de Europese markten". "Je kan ons helpen door elektronisch te betalen of door het juiste bedrag contant te betalen", vraagt de supermarkt.

Ook fietsenmaker 't Nief Veloken uit Stekene kampte met hetzelfde probleem. Zo'n kwart van zijn klanten betaalt cash, zegt eigenaar Dieter Dhooghe. Binnen twee weken is hun voorraad munten op. Daarom heeft hij een oproep gelanceerd op sociale media voor 10 en 20 eurocent, met resultaat.

Toch is er niet echt sprake van een tekort, vertelt muntmeester Giovanni Van de Velde. Hij is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de munten in België. Met bijna 4,3 miljard muntjes, inclusief 1 en 2 cent, zijn er zelfs nog nooit zoveel in omloop geweest. 

Het probleem zit in de circulatie, zegt Van de Velde. "De munten worden opgepot bij de particulieren. Daardoor zijn de stocks, nu voornamelijk van 20 eurocent, aan de heel lage kant. Het is dan niet altijd makkelijk om iedereen van voldoende munten te voorzien." Voor waarom er nu problemen zijn met de 20 eurocentmuntjes heeft Van de Velde geen verklaring. 

Hoeveel munten de Belgen precies thuis hebben liggen, is niet duidelijk. FOD Financiën meldt dat het ook elders in Europa een probleem is. Zo toont onderzoek van de Centrale Bank van Nederland aan dat 36 procent van de bevolking meer dan 50 muntstukken thuis heeft liggen. "Dat zijn de munten waarvan mensen weten dat ze thuis liggen", zegt Van De Velde. "We hebben het dan nog niet over de munten die toch nog ergens in de schuif liggen."

Kunnen er dan niet gewoon bijgemaakt worden? Voldoende grondstoffen zijn er wel, legt Van de Velde uit, maar er zijn lange wachttijden. "De markt van de producenten van muntplaatjes is sinds de crisis van vorig jaar en de oorlog in Oekraïne verkrapt. Er zijn minder aanbieders."

België heeft eind mei van dit jaar nog een bestelling geplaatst van zo'n 17 miljoen munten van 20 eurocent en 7 miljoen munten van 10 eurocent. Maar door de lange wachttijden worden ze pas begin volgend jaar verwacht. 

In de tussentijd zoekt de overheid naar alternatieven. "We onderhandelen momenteel voor mogelijke ruil- en leenovereenkomsten met andere eurolanden", zegt Van de Velde. 

Ook de consument kan iets doen. "Gebruik de munten, betaal gepast in de winkel of maak de spaarpot leeg", zegt Van de Velde. "De munten kunnen gratis bij de Nationale Bank binnengebracht worden. Ook bij de commerciële banken kun je munten storten. In veel gevallen is dat ook gratis. Er ligt meer geld thuis dan je denkt."