Chipmaker Nvidia botste per ongeluk op hun grootste succes, nu heeft het bedrijf jaren voorsprong op de concurrentie

Toen professor robotica Tony Belpaeme (UGent / University of Plymouth) gisterochtend zijn bankapp opende, was hij behoorlijk in zijn nopjes. De man kocht twee jaar geleden aandelen van Nvidia en zag nu, samen met de hele wereld, dat die aandelen wéér gestegen waren.

De Amerikaanse ontwikkelaar van computerchips maakt woensdagavond laat nieuwe bedrijfsresultaten bekend. De winstverwachtingen van analisten zijn sowieso al hooggespannen. In het tweede kwartaal (april tot en met juni) verdiende het 13,5 miljard dollar, zo’n 12,5 miljard euro. Dat is net iets meer dan het dubbele als in hetzelfde kwartaal vorig jaar.

Het bedrijf maakte tussen juli en oktober een omzet van 18,12 miljard dollar (zo’n 16,78 miljard euro). Op de beurzen wilden beleggers dan ook maar één ding: Nvidia-aandelen. Intussen zou Nvidia meer dan 1,8 biljoen dollar waard zijn, een biljoen is een 1 met twaalf nullen achter.

Volgende techrevolutie

Waarom loopt de wereld storm voor een bedrijf dat tot voor kort enkel gamers kenden? En waarom moet u daarvan wakker liggen? Daar zijn twee redenen voor.

Eerst en vooral weerspiegelt het enthousiasme voor Nvidia de hoop die velen hebben omtrent artificiële intelligentie. Sinds het bedrijf OpenAI vorig jaar ChatGPT op de wereld losliet zien veel mensen dat als de volgende technologische revolutie. “Ergens is het een hype. Iedereen gebruikt het nu vooral om verjaardagskaartjes te schrijven”, zegt Belpaeme. “Maar wanneer dat wegvalt, zul je zien: AI is hier om te blijven.”

Dat ziet Belpaeme dagelijks. Letterlijk dan. Als hij voor zich uitkijkt, ziet hij dat al zijn collega’s tijdens het schrijven van computercode twee schermen hebben openstaan: een waarin ze code schrijven en een waarin ze vragen stellen aan ChatGPT. “De antwoorden die we daarvan krijgen plakken we in de code”, zegt hij. “Zo kunnen we sneller software schrijven of fouten opsporen. Want dat is het vooral: ChatGPT geeft ons tijdswinst.”

Veel mensen koesteren die hoop. “Kijk je daar als belegger naar, dan heb je niet veel mogelijkheden om je geld te investeren”, zegt Tom Simonts, econoom bij KBC. Er zijn kort door de bocht twee opties: of beleggers investeren in bedrijven als OpenAI, Microsoft, Meta (het bedrijf achter Facebook) en Google omdat die elk hun eigen door AI aangestuurde chatbot maken; of ze investeren in de hardware-kant van het verhaal.

Dat is meteen de tweede reden waarom de bedrijfsresultaten van Nvidia ertoe doen. “Omdat ze aantonen hoe artificiële intelligentie ook een belangrijke fysieke component heeft, namelijk de computerchips waar ze op draait”, zegt Rob Heyman, coördinator van het kenniscentrum Data & Maatschappij. En er is geen enkel bedrijf dat zo goed is in het maken van die chips als Nvidia.

Snelle berekeningen

Eigenlijk kwam het bedrijf daar per ongeluk achter. Oorspronkelijk legde Nvidia zich toe op iets totaal anders: grafische kaarten voor gamecomputers. Daarvoor deed het iets geks.

Klassieke computerchips maken telkens een berekening na elkaar, al doen ze dat snel. Om de 3D-wereld van games vlot weer te geven moest Nvidia echter elke seconde voor elke pixel op een pc-scherm – en dat zijn er algauw zo’n miljoen – een berekening kunnen maken. Dus ontwikkelde het een grafische kaart die verschillende berekeningen tegelijk kon maken in plaats van na elkaar.

“Dat is net wat onderzoekers naar neurale netwerken (de basis van artificiële intelligentie, PG) nodig hebben: veel verschillende berekeningen tegelijk doen”, zegt Belpaeme. Onderzoekers kregen dat in de gaten. Ze bedachten dat hun berekeningen een pak vlotter zouden gaan met de grafische kaarten uit hun gamecomputers dan met hun gewone computers. Die hack zou een revolutionaire doorbraak betekenen.

Nvidia zag meteen dat er kansen lagen buiten de spelindustrie en moedigde het ‘misbruik’ van zijn chips aan. Daardoor heeft het bedrijf nu jaren voorsprong op concurrenten die pas later op de kar van artificiële intelligentie sprongen.

Ook de Amerikaanse regering zag dat in eind vorig jaar. In een poging een voorsprong te behouden op vlak van artificiële intelligentie verbood het Nvidia de meeste geavanceerde chips te verkopen aan grote concurrent China.

Erg vervuilend

Al zit er ook een minder fraai kantje aan de chips van Nvidia: hun ecologische voetafdruk. “De chips van Nvidia zuipen elektriciteit”, zegt Belpaeme. “Beneden in het gebouw van de universiteit staan enkele computers met hun chips in. Die verwarmen ons gebouw mee in de winter.”

Vaak worden zulke computers bij elkaar gezet in serverparken omdat ze zo efficiënter werken. Maar daardoor hebben ze ook veel koeling nodig. “In Nederland heeft zo’n serverpark de drinkwatervoorraad voor de regio op een gegeven moment flink verlaagd omdat er water nodig was voor koeling”, zegt Heyman. “In Uruguay zijn enkele lokale boeren in opstand gekomen tegen het plan van Google om er een serverpark te bouwen. Artificiële intelligentie heeft een enorme ecologische impact die we vergeten, zeker in België, omdat we dat hier niet merken.”