Voor het eerst minimumdoelen in kleuterklas? Minister Weyts wil kennis van het Nederlands prioriteit maken
De Vlaamse regering wil minimumdoelen Nederlands vastleggen in de derde kleuterklas. Dat zegt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA). Minimumdoelen bepalen wat leerlingen moeten kennen en kunnen. Ze bestaan nog niet in het kleuteronderwijs, maar volgens de minister is een goede kennis van het Nederlands essentieel om "alle kinderen een gelijke slaagkans te geven in het basisonderwijs". Ook in dat basisonderwijs moet Nederlands trouwens, samen met wiskunde, de essentie worden van de nieuwe minimumdoelen.
De minimumdoelen zijn de vroegere eindtermen en bepalen wat leerlingen moeten kennen en kunnen. Enkele maanden geleden zijn de onderwijskoepels en Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) het eens geworden over de minimumdoelen voor de tweede en derde graad secundair onderwijs.
Als het aan Weyts ligt komen er ook minimumdoelen in het kleuteronderwijs, meer bepaald voor Nederlands, in de derde kleuterklas. Een primeur, want op dit moment werkt men daar met zogenaamde ontwikkelingsdoelen die zo goed mogelijk nagestreefd moeten worden.
"We hebben (in het schooljaar 2020-2021, red.) de leerplicht verlaagd van zes jaar naar vijf jaar. Dat wil zeggen dat je verplicht bent om naar de derde kleuterklas te gaan. Dan vind ik ook dat je dat jaar moet gebruiken om te focussen op de essentie: de kennis van het Nederlands", verklaart Weyts.
We willen alle kinderen gelijke kansen geven om te slagen in het basisonderwijs
De minister wil met die minimumdoelen in de derde kleuterklas een duidelijk signaal geven. "We willen alle kinderen gelijke kansen geven om te slagen in het basisonderwijs en het is dan ook van essentieel belang dat ze voldoende kennis hebben van het Nederlands wanneer ze de overstap maken van het kleuteronderwijs naar het basisonderwijs."
Wanneer een kleuter de minimumdoelen Nederlands niet zou halen, kan de klassenraad een advies geven aan de ouders om het kind niet te laten overgaan naar het lager onderwijs. "Vandaag kunnen de ouders zo'n advies nog naast zich neerleggen, maar ik hoop dat dat in de toekomst verandert", aldus Weyts.
"Nederlands en wiskunde zijn de essentie"
Maar daar stopt het niet. Het onderwijsveld werkt aan nog meer nieuwe minimumdoelen. "De eerste opdracht is het herformuleren van de minimumdoelen voor de eerste graad van het secundair onderwijs, daarna komt het basisonderwijs aan bod", aldus minister van Onderwijs Ben Weyts.
De eindtermen voor de eerste graad van het secundair onderwijs zullen afgestemd worden op de minimumdoelen van de tweede en derde graad, maar Weyts heeft ook al een idee over hoe de nieuwe minimumdoelen voor het basisonderwijs er zullen moeten uitzien. "We moeten meer focussen op de essentie", luidt het.
De essentie, dat is volgens Weyts Nederlands en wiskunde. "Zeker in het basisonderwijs vormen die de basis van alle andere lessen. "Als het daar al fout loopt, zal dat ook op andere vlakken het geval zijn", aldus Weyts. Daarom vindt hij dat de helft van de lestijd in het basisonderwijs zou moeten gespendeerd worden aan Nederlands en wiskunde.
Dat lijkt veel, maar Weyts benadrukt dat scholen creatief kunnen omspringen met de richtlijn. "Je kan er bijvoorbeeld ook tijdens de lessen aardrijkskunde voor zorgen dat de kennis van het Nederlands wordt bijgespijkerd", geeft hij als voorbeeld.
Overleg met de onderwijskoepels
Weyts heeft al een akkoord gevonden binnen de Vlaamse regering over de nieuwe minimumdoelen, maar een akkoord met de onderwijsverstrekkers is er nog niet. De minister heeft wel al verschillende overlegmomenten gehad met de koepels en ook vandaag staat zo'n overleg gepland.
Lieven Boeve, topman van het Katholiek Onderwijs, juicht toe dat Weyts aan nieuwe minimumdoelen werkt, maar hamert er wel op dat er voldoende ruimte moet overblijven voor de scholen en leraars om zelf een deel van het "pedagogisch project" in te vullen. "Minimumdoelen zijn een element van het curriculum, het leerplan bevat het volledige curriculum."
Over de plannen van Weyts voor het basisonderwijs is Boeve alvast positief: "Wij volgen de minister in zijn visie dat Nederlands en wiskunde de essentie zijn. Voor ons betekent dat wel dat we dan niet mogen gaan overdrijven qua minimumdoelen voor de andere sleutelcompetenties."
Ik denk dat scholen op dit moment al meer dan de helft van de lestijd aan Nederlands en wiskunde spenderen
Vooral over de minimumdoelen Nederlands in de derde kleuterklas hebben de koepels nog heel wat vragen. "Dat zou toch een ingrijpende verandering zijn in ons onderwijssysteem", zegt Koen Pelleriaux, topman van het GO! (gemeenschapsonderwijs). "We zouden graag meer zicht krijgen op wat die doelen precies zouden inhouden en zouden ook graag bijkomend wetenschappelijk onderzoek willen consulteren", besluit Boeve.
Pelleriaux vindt het een goede zaak dat Weyts de focus legt op Nederlands en wiskunde. "Ik denk trouwens dat scholen op dit moment al meer dan de helft van de lestijd aan die domeinen spenderen. Dus ik denk ook niet dat dat een gigantische verandering zou betekenen op het werkveld."