De kop van een varkenslintworm
Rjgalindo, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons

Drie kinderen op basisschool in Lier raakten besmet met zeldzame varkenslintworm: "Heel uitzonderlijk, maar vragen ouders alert te blijven"

Basisschool Het Molentje in Lier vraagt ouders om extra waakzaam te zijn nadat er aan het einde van vorig schooljaar bij drie kinderen larven van de zeldzame varkenslintworm gevonden werden. De kinderen zijn intussen hersteld, maar de gastheer is nog steeds niet gevonden. Gelukkig kan de lintworm zich alvast niet verder verspreiden via de besmette kinderen.

In basisschool Het Molentje in Lier raakte op het einde van vorig schooljaar bekend dat drie kinderen besmet waren met een zeldzame varkenslintworm.

"Het departement Zorg van de Vlaamse overheid heeft mij gecontacteerd om te vertellen dat er twee kinderen uit onze school een aandoening hadden aan de hersenen. Het ging om een larve van een varkenslintworm", zegt directrice Griet Rossau. "De kinderen hadden last van hoofdpijn en vermoeidheid en door epileptische aanvallen is dat aan het licht gekomen. Er was ook nog een derde kind op onze school met dezelfde symptomen en die bleek ook de larve in de hersenen te hebben."

Dat is op z'n zachtst gezegd ongewoon. Wereldwijd is het wel een van de belangrijkste ziekmakende parasieten die via voedsel overgedragen worden. Maar door de strenge controles op voedselveiligheid, door onze hygiëne, en moderne veehouderij, is het in de Europese Unie uitgeroeid.

Hoe kan de varkenslintworm hier terug opduiken?

In principe komt de parasiet niet meer voor in ons land. Dit is dus erg uitzonderlijk, maar het kan, volgens professor Sarah Gabriël van de Universiteit Gent, die al jaren onderzoek doet naar de varkenslintworm. Het komt wereldwijd wel veel voor, bijvoorbeeld in Mexico, Zuid-Amerika, Indonesië en Zuid-Afrika. Daar is het ook een veel voorkomende oorzaak voor epilepsie, wanneer de larven de hersenen bereiken.

"Als er dan toch een geval opduikt bij ons, is dat waarschijnlijk een importgeval", zegt Sarah Gabriël. "Iemand eet besmet varkensvlees in het buitenland en krijgt zo een varkenslintworm in de darmen. Die persoon kan dan eitjes in de stoelgang hebben en, bij gebrekkige handhygiëne, iemand anders besmetten met de eitjes van de worm." Die leiden op hun beurt dan mogelijk tot larven in de hersenen, zoals nu gevonden bij de drie kinderen.

De varkens lopen de parasiet trouwens zelf op door het eten van de eitjes uit menselijke stoelgang, waarna het varkensvlees weer besmet raakt.

De kinderen konden vandaag gewoon naar school, want ze zijn intussen behandeld.  Toch lanceert de school een oproep aan de ouders. "We vragen om extra waakzaam te zijn als hun kinderen symptomen beginnen te vertonen. Maandag en dinsdag organiseren we twee infoavonden om hen daar goed over te informeren", aldus de directrice. 

De reden voor die waakzaamheid, is vooral de ernst van de symptomen, legt Gabriël uit. "Als je die larven in je hersenen hebt, is dat wel degelijk gevaarlijk, maar ook behandelbaar", zegt Gabriël. 

BEKIJK - Joris Moonens (Agentschap Zorg en Gezondheid): " Risico dat er nog meer besmettingen zijn, is zeer klein":

Videospeler inladen...

Gastheer nog niet gevonden

Bovendien is de bron van de besmetting nog niet ontdekt. "De larve is een heel klein diertje dat je niet ziet. De besmetting zou anderhalf jaar tot drie jaar geleden gebeurd zijn" zegt Rossau. Dat zou in theorie kunnen via een binnenlandse voedingsbron, maar volgens experts eerder via een drager van de varkenslintworm, en die is nog niet gevonden. Die drager kan wel nog andere kinderen besmet hebben die nu pas symptomen ontwikkelen.

De kinderen kunnen niemand besmetten, enkel de drager van de worm kan anderen besmetten

Professor Sarah Gabriël, Universiteit Gent

Maar het is belangrijk om te weten dat de kinderen zelf niemand anders kunnen besmetten, en dat er dus geen reden is tot paniek. “Enkel de drager van de worm kan anderen besmetten, mensen met larven niet. En het zou heel goed kunnen dat die lintworm intussen vanzelf afgestorven is”, zegt professor Gabriël, en daarmee dus ook het risico op besmetting. Mocht er toch een drager zijn, kan die persoon besmetting vermijden met goede handhygiëne, in het bijzonder na een toiletbezoek.

Om het zekere voor het onzekere te nemen, volgt het Departement Zorg en Gezondheid de zaak op. “We zoeken op dit moment de drager, en de enige link tussen die kinderen is dat ze op dezelfde school zitten”, zegt woordvoerder Joris Moonens. Ze hebben het dus niet samen in het buitenland opgelopen bijvoorbeeld. “Daarom hebben we in de loop van de zomer stoelgangsstalen genomen bij leerkrachten en andere medewerkers van de school, en starten we binnenkort een bevraging bij ouders over hun reisgeschiedenis”, volgens Moonens. “Maar het kan best zijn dat we die drager nooit gaan vinden”. 

BEKIJK - Hoe kunnen larven van een varkenslintworm in de hersenen terechtkomen?

Videospeler inladen...

Meest gelezen