Direct naar artikelinhoud
InterviewChristian Silvain

Chinese kunstenaar kopieerde dertig jaar lang het werk van deze schilder uit Kluisbergen, nu valt hij door de mand

Christian Silvain.Beeld Lieke D'hondt

De Belgische schilder Christian Silvain (72) uit Kluisbergen won een historische plagiaatzaak in China. Een rechtbank in Peking heeft kunstenaar Ye Yongqing veroordeeld tot 650.000 euro schadevergoeding omdat hij dertig jaar lang Silvains werk kopieerde.

Ye Yongqing ontdekte het werk van de Belgische kunstenaar eind vorige eeuw op een tentoonstelling in Parijs. Hij kocht er een catalogus en begon deze te kopiëren: tot 120 van Silvains schilderijen werden zelfs volledig geplagieerd. Pas begin 2019 viel Ye van zijn voetstuk. Zijn werk is nu niets meer waard. De kunst van Silvain daarentegen krijgt in China nu eindelijk de aandacht die ze verdient.

Hoe voelt het om vandaag gerechtigheid te hebben?

“De vier jaar dat deze zaak aansleepte dacht ik dat er nooit iets van ging komen. Ik heb enorm veel stress gekend maar de advocaten hebben me altijd moed ingepompt dat we zouden slagen. Ik ben blij dat het resultaat een primeur is voor China. Het is nog nooit gebeurd dat ze een Chinese kunstenaar veroordelen voor plagiaat van een buitenlandse kunstenaar. Onze rechtszaak maakt dus geschiedenis.”

Is uw zaak een juridisch precedent voor andere kunstenaars?

“Zeker. Het vonnis is zelfs zo geschreven dat er een precedent van gemaakt kan worden. Ik denk ook dat China zijn imago zo wil oppoetsen. Ze hebben een imago van mensen die alles kopiëren en nadoen. Nu tonen ze dat dat in de kunstwereld niet waar is - of toch dat ze willen dat die tijd voorbij is.”

De staatskrant China Daily berekende dat het plagiaat Ye Yongqing destijds bijna 15 miljoen dollar opbracht. Nu is hij veroordeeld om ‘slechts’ 650.000 euro aan u te betalen. Is dat dan genoeg vergeleken met de grote winsten die hij maakte met uw ideeën?

“Ik vermoed dat die winsten niet voor hem alleen waren. Een kunstenaar kan zulke grote bedragen niet bereiken als hij alleen staat. Er waren wel wat mensen achter hem ook die ook mee profiteerden. Je kan zeggen dat het niet veel is in verhouding maar toch: in China is dit wel het hoogste bedrag ooit die in zo’n zaak is uitbetaald.”

Wat gaat u doen met de schadevergoeding?

“Het geld zal dienen om al mijn medewerkers en advocaten te betalen. Ik heb twee advocaten in China en twee in de VS. Er zijn ook mensen die geld hebben voorgeschoten om de rechtszaak te voeren, want wie in China een rechtszaak begint moet eerst hoge bedragen betalen. Dan heb ik ook drie medewerkers, twee in Europa en één Chinees die drie jaar hebben meegewerkt aan dit dossier, dat toch een paar duizend bladzijden telt. Het geld gaat dus naar al deze mensen. Ik heb er niks aan en wil daar ook niks van. ”

Is er nu plots meer interesse in uw kunst en uzelf in China?

“Ik verkoop zelf niet. Ik heb een agent in België en een agent in China die dat regelen, maar ik weet wel dat er al authentieke werken in China in omloop zijn. De markt voor mij was wel een beetje stilgevallen omdat iedereen op de afloop van het proces aan het wachten was. Men wilde niet meer kopen. Nu komt dat dus goed. Er zijn verschillende musea die me al vier jaar geleden lieten weten dat ze een expositie willen doen bij een positieve uitkomst. Er zijn blijkbaar ook investeerders die al tamelijk veel werken gekocht hebben vier jaar geleden, waarschijnlijk in afwachting van de uitkomst van dit proces. Men verwacht dat na afloop de prijzen voor mijn werken de pan gaan uit swingen, al ging het mij daar niet om.”

Welke boodschap wilt u dat de Chinezen graag van uw origineel werk onthouden?

“Ik hoop dat de Chinezen mijn werk met zoveel liefde gaan bekijken als de mensen hier. Ik weet dat de rest commercieel is en er veel speculatie zal komen, maar daar trek ik me echt niet veel van aan. Ik neem op dat vlak een voorbeeld aan wijlen kunstschilder en mijn vriend Paul Delvaux, een beetje mijn spirituele vader. Ik reageer dikwijls zoals hij. Dat geld verandert niks voor mij. Morgenochtend zit ik gewoon weer aan mijn schildersezel. Paul had die houding ook. Aan zijn muren hingen soms schilderwerkjes die hij op de vuilnisbelt vond, omdat hij ze mooi vond. Zijn eigen werken werden verkocht tegen 30 miljoen Belgische frank, maar hij vond dat zo onnozel. Bij mij gaat dat juist hetzelfde zijn.”

Kreeg u reacties van Chinese artiesten?

“Ja, ik heb enorm veel steun gekregen, van vele kunstenaars uit China. Die mijnheer Yongqing was ook leraar aan de Hoge Kunstschool. Al die mensen daar reageerden verschrikkelijk geschokt. Twee jaar geleden kregen we tot honderd e-mails met sympathie per dag.”

Trekt u straks ook zelf naar China?

“Als er grote exposities zijn ga ik naar China moeten, jammer genoeg. Jammer, niet omdat ik het geen mooi land vind, maar omdat ik vliegangst heb. (lacht) Ik wil er liefst nog niet aan denken. Ik blijf elke dag schilderen, of het nu regent of de zon schijnt.”