Al sinds het Russische leger op 24 februari van vorig jaar Oekraïne binnenviel, kun je video’s en informatie over wat er aan het front en ver daarachter gebeurt vinden op de websites van Russische milibloggers.

Die Z-bloggers, zoals ze genoemd worden omdat ze de oorlog steunen en de letter Z is daar het symbool voor, delen hun vaak gekleurde inzichten over de oorlog en bijvoorbeeld valse beweringen over de Oekraïense president Zelenski met hun volgers op Telegram en bereiken daar vele duizenden mensen mee. Ze hebben vaak banden met het Russische leger en roepen bijvoorbeeld jongeren op om zich aan te melden om de troepen aan het front te vervoegen.

Grote groei

Waar niet meer naast te kijken is, zijn de advertenties die op al hun websites prijken. Van reclame voor cryptomunten over dure horloges tot mode: tal van merken en bedrijven hebben hun weg ernaartoe gevonden door de grote groei van de sites. Om te weten te komen hoeveel ze betalen voor advertentieruimte op de sites, deden onderzoeksjournalisten van de BBC zich voor als geïnteresseerde hoteleigenaars.

Ze klopten onder meer aan bij Alexander Kots en Semyon Pegov (WarGonzo), met meer dan 600.000 en meer dan 1,3 miljoen volgers twee van de meest populaire Z-bloggers. Bij Kots kost een advertentie tussen de 461 en 672 euro, afhankelijk van hoe lang ze er blijft staan. Bij WarGonzo lagen de prijzen meer dan dubbel zo hoog, tot wel 1.800 euro. De bloggers zetten elke dag minstens één advertentie op hun site, dus ze verdienen sowieso elke dag meer dan het gemiddelde maandloon in Rusland. Dat bedraagt 641 euro.

De enige die de BBC te woord wilde staan, was Alexander Kots. Hij sprak met hen vanuit de Oekraïense stad Bachmoet. Hij verklaarde goed te beseffen hoe belangrijk bloggers als hij zijn voor de propaganda die Rusland wil verspreiden. “Het Russische ministerie van Defensie luistert naar ons en we hebben een rechtstreekse lijn om informatie privé met hen te communiceren. Het verloopt achter de schermen.” Over zijn inkomsten wilde hij het niet hebben.