Parket vraagt levenslang voor Abdeslam, Abrini en Krayem: “Hij verdient de zwaarste straf”

Abdeslam werd eind juli schuldig bevonden als mededader van moord en terroristische moord, net als voor zijn deelname aan de activiteiten van een terreurgroep. Volgens procureur Paule Somers is Abdeslam na de aanslagen van Parijs in België gebleven met hetzelfde doel: het doden van ongelovigen, maar ook het wraken van zijn broer.

Volgens de federale procureurs kan Abdeslam een extra straf opgelegd krijgen, zelfs al werd hij al veroordeeld tot levenslang voor de aanslagen van Parijs en tot 20 jaar voor de schietpartij in de Driesstraat in Vorst. Het gaat hier over een ‘ideële’ samenloop van misdrijven, legt ze uit. Zo had Abdeslam dezelfde intentie toen hij in de safehouses verbleef met de leden van de cel en tijdens de schietpartij in Vorst: deelnemen aan de activiteiten van de cel om het land te destabiliseren door de ordediensten en de ongelovigen aan te vallen.

“We moeten ons dus de vraag stellen of de twintig jaar die hij kreeg voor de schietpartij in Vorst voldoende is voor het doden van 35 mensen en het verwonden van honderden anderen”, aldus Somers. “Die is uiteraard niet voldoende. Jullie kunnen geen enkele verzachtende omstandigheid weerhouden voor iemand die zo geradicaliseerd is dat hij, nadat hij de dood zaait in Parijs, in België opnieuw onschuldige slachtoffers doodt.”

Volgens procureur Somers wil de verdediging van Salah Abdeslam pleiten dat het gaat om een ‘materiële’ samenloop van misdrijven. In dat geval zou de rechter wel rekening moeten houden met een eerder opgelegde straf. Maar de advocaten vergeten volgens het OM dat het over een ‘ideële’ samenloop gaat, waarbij die regel niet van toepassing is. Hetzelfde geldt voor de aanslagen in Parijs, aldus Somers. Ook tijdens zijn deelname aan die aanslagen had hij dezelfde intentie. Bovendien moet de Belgische rechter bij een ideële samenloop van misdrijven over de landsgrenzen heen, geen rekening houden met die veroordeling.

Somers benadrukte dat Abdeslam al had gezien welk bloedblad zijn broer en zijn vrienden hadden uitgevoerd in Parijs, maar is gebleven voor een nieuwe golf van terreur. “Hij heeft de groep versterkt en heeft Najim Laachraoui, Mohamed Belkaid, Osama Krayem, Sofien Ayari en Ahmad Alkhald naar België gebracht zodat zij hun oorlog kunnen voeren. Hij heeft nooit afstand genomen van de groep en een niet-aflatende inzet getoond voor het moordlustige plan”, aldus Somers. “Zijn ideeën zijn dezelfde gebleven. Hij heeft tijdens het proces geen woord gezegd aan de slachtoffers en heeft zelfs durven zeggen dat het zijn slachtoffers niet zijn, zelfs al gaf hij zijn deelname aan de terreurgroep toe.”

Somers zei ook gechoqueerd te zijn over Abdeslams gedrag tijdens het proces. “Hij babbelt, hij lacht zelfs. Hij heeft enkel medelijden voor zichzelf, niet voor het lot van anderen. Hij verdient de zwaarste straf.” Het OM vraagt dus levenslang met vijftien jaar terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank. Het vraagt ook om zijn burgerrechten, met stemrecht, te ontnemen. Als Fransman kan Abdeslam enkel stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen en Europese verkiezingen in ons land.

Indien Abdeslam veroordeeld wordt tot levenslang, wordt zijn celstraf voor de schietpartij in de Driesstraat opgeslorpt.

Ook voor Mohamed Abrini vraagt het openbaar ministerie een levenslange celstraf. Het pleit ook voor een bijkomende vijftien jaar terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank en wil hem zijn Belgische nationaliteit afnemen. Ook zijn burgerrechten moeten hem worden ontnomen.

Volgens procureur Bernard Michel vormde Abrini “een van de voornaamste pijlers van de terreurcel” en heeft hij op geen enkel moment zijn IS-ideologie afgezworen. Het openbaar ministerie tilde ook zwaar aan het feit dat Abrini constant “zijn aandeel probeert te minimaliseren”. Daarnaast heeft Abrini volgens het parket vooral zijn medewerking aan het onderzoek verleend “om zich interessant te maken in plaats van om te helpen”. Ten slotte is hij ook verschillende keren teruggekomen op zijn verklaringen.

Volgens Michel moet de samenleving beschermd worden tegen Abrini, omdat hij al veertien veroordelingen op zijn conto heeft staan en door de psychiatrische experten werd omschreven als een “bijzonder sociaal gevaar”, met antisociale en psychopathische trekken. “Zijn leven vormt het bewijs dat je hem niet kunt vertrouwen”, stelde Michel.

Omdat het openbaar ministerie geen enkele verzachtende omstandigheid ziet, is enkel de zwaarste straf gepast en proportioneel, klonk het.

Abrini werd door het speciale assisenhof in Parijs reeds veroordeeld tot levenslang, waarvan hij zeker 22 jaar moet uitzitten. Net als eerder voor Abdeslam, wees de procureur erop dat het hier om een ‘ideële’ samenloop van misdrijven gaat. Het hof en de jury mogen, maar moeten geen rekening houden met die eerdere veroordeling. Maar “we gaan hem toch geen strafvermindering geven omdat de feiten minder erg zijn dan die in Parijs? Dat zou een premie voor zijn trouw zijn. En zou het disproportioneel zijn? Leg dat eens uit aan de 35 doden en honderden gewonden die zelf tot levenslang werden veroordeeld!”, besloot Michel.

Dezelfde eis van levenslang is er voor Osama Krayem. Procureur Somers zei dat ze “gezocht heeft naar verzachtende omstandigheden voor Krayem, maar dat ze die niet gevonden heeft”. Dat hij op zijn stappen terugkeerde, en zich uiteindelijk niet opblies in de Brusselse metro, was niet meer dan “lafheid”. “Hij kocht de bestanddelen voor de explosieven, hielp met het maken van de bommen en activeerde de bom van Khalid El Bakraoui”, zei Somers.

Het parket ging ook in op de huidige geestestoestand van Krayem, die had verklaard dat zijn gevoelens compleet afgestompt waren geraakt gedurende zijn verblijf in Syrië. Somers zei dat hij verklaarde dat hij niets voelde als zijn familie hem bezocht. Het zou hem evenmin iets doen om iemand te doden. “Of hij nu twintig of vijftig jaar cel kreeg, ook dat liet hem onbewogen”, zei Somers.

Het parket zag Krayem geen oprechte spijt betuigen, niet gedurende het onderzoek, niet op de zitting. Hoe hij tegen het proces aankijkt, of het voor hem misschien niet meer dan een nieuwe beproeving van Allah is, kwamen we niet te weten. “Feit is dat hij maar weinig zittingen bijwoonde”, zei Somers.

De federale procureur zei dat Krayem, die de Zweedse nationaliteit heeft, nog “een lange weg heeft te gaan om zich te ontdoen van zijn totalitaire keurslijf, anders te zijn”. Volgens haar blijft hij de IS-ideologie trouw en om dat te staven verwees ze naar een getuigenis van een leraar Frans die Krayem onderwees in de gevangenis. Die had gezegd dat een woord voor hem heilig is. “Niets laat ons denken dat hij afstand nam van IS”, zei Somers. Ze omschreef hem ook als een “gevaar” waartegen de maatschappij moet beschermd worden.

Het federaal parket heeft dinsdag ook een levenslange celstraf gevraagd voor Ali El Haddad Asufi en een terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank van vijftien jaar. Het parket vraagt ook om hem zijn burgerrechten, waaronder zijn stemrecht, te ontnemen, en om hem zijn Belgische nationaliteit af te nemen.

Volgens het openbaar ministerie was El Haddad Asufi op de hoogte van de radicalisering van de broers-El Bakraoui terwijl hij hen hulp bleef bieden. Hij had ook gezien wat de gevolgen waren van de aanslagen van Parijs en heeft toch deelgenomen aan de voorbereiding en uitvoering van de aanslagen, aldus procureur Bernard Michel. De procureurs zien geen verzachtende omstandigheden bij El Haddad Asufi. Hij had een goede jeugd en een goede job, en hij heeft van in het begin gelogen tegen de speurders. Ze vragen dan ook de zwaarst mogelijke straf. “Hij heeft de Belgische en Europese waarden geschonden”, aldus Michel.

Voor Hervé Bayingana Muhirwa eiste het OM dinsdag 10 jaar cel. Daarnaast wil het parket hem ook zijn Belgische nationaliteit ontnemen.

Samen met Sofien Ayari werd Bayingana Muhirwa eind juli enkel schuldig bevonden voor lidmaatschap van een terreurorganisatie. Daarnaast heeft hij, als enige veroordeelde, geen juridische antecedenten. Toch ziet het openbaar ministerie geen verzachtende omstandigheden. “Hij heeft op twee essentiële momenten hulp geboden aan de terreurcel. Hij heeft moordenaars opgevangen en gevoed met het volle besef dat dit de cel de mogelijkheid bood om te overleven”, stelde procureur Paule Somers. “Daarom moet hij zwaar gestraft worden.”

El Haddad Asufi moest op een bepaald moment de zaal buitengeleid worden tijdens de zitting. Toen het federaal parket de strenge straffen had geëist voor hem, had El Haddad Asufi zijn hoofd al in zijn handen gelegd. Even later had hij zich neergelegd op zijn bank in de beschuldigdenbox.

El Haddad Asufi leek vooral zwaar te reageren op de vraag van het parket om zijn Belgische nationaliteit af te nemen. Hij bleef ook liggen terwijl het federaal parket daarna voortging met zijn requisitoir voor Hervé Bayingana Muhirwa en Bilal El Makhoukhi. El Haddad Asufi verliet uiteindelijk de zaal rustig, maar met gebogen hoofd, begeleid door de politie, nadat die even met hem overlegd had.

Het federaal parket eist ook levenslang voor Bilal El Makhoukhi, die veroordeeld werd voor terroristische moord en poging tot moord. Ook vroeg het parket om hem zijn burgerrechten te ontnemen, met stemrecht, en zijn Belgische nationaliteit af te nemen. Net als voor alle andere veroordeelden vond federaal procureur Bernard Michel geen verzachtende omstandigheden voor El Makhoukhi. “Ik kon overal gaan zoeken in het dossier maar zou geen verzachtende omstandigheden vinden”, zei Michel. “Hij was gemotiveerd, volhardend. Een strijder ook. Hard als de oorlog, zoals zijn advocaat hem omschreef. Dat merkte ik, dat hij hard is. Het is voor hem onmogelijk om zichzelf in vraag te stellen.”

El Makhoukhi bekende dan wel, maar Michel citeerde uit een van zijn verhoren waarom. “Hij zei dat de bewijzen tegen hem dermate zwaar wogen dat hij niet anders kon. Anders was hij bij zijn aanvankelijke bekentenissen gebleven.” Niettemin houdt El Makhoukhi nog steeds de lippen stijf op elkaar over waar de wapens van de terreurcel zijn, terwijl enkel hij daarvan op de hoogte is, zei de federale procureur.

Michel verwees voorts naar een expertise waaruit bleek dat El Makhoukhi een “narcistische en paranoïde persoonlijkheid heeft, met antisociale kenmerken”. Van psychologische begeleiding zou weinig te verwachten vallen. Een ongelukkige jeugd kon hij evenmin inroepen, zei Michel, want zijn vader en moeder kwamen het tegendeel getuigen.

Ten slotte zei Michel nog dat de Belgische nationaliteit van El Makhoukhi, die geboren werd in Brussel als zoon van Marokkaanse ouders, al kon afgenomen worden tijdens het Sharia4Belgium proces, waar hij veroordeeld werd tot een celstraf van vijf jaar, deels voorwaardelijk. “Maar hij bleef volharden in zijn vijandige visie tegen de Belgische maatschappij”, zei Michel. Of nog: “Hij hangt nog steeds de dodelijke ideologie aan van IS, met een volledige verwerping van de waarden van de democratische staat.”