Gents kunstwerk over kindermisbruik en katholieke kerk al halve eeuw zoek: "Mag het wel gevonden worden? "
Het Museum van Deinze en de Leiestreek (Mudel) is op zoek naar het verdwenen kunstwerk "De kindervrienden" van de Gentse kunstenaar Dees De Bruyne. Het werk uit 1972 kaart een zaak van kindermisbruik en beeldt onder meer de paus, een kardinaal en een minister af. "Is het bewust van de radar verdwenen?", vraagt curator Walter Ertvelt zich af. Hij is samen met het Mudel op zoek naar dé gouden tip om het werk terug te vinden en later mogelijk ook te exposeren.
De Gentse kunstenaar Dees De Bruyne maakte in 1972 het werk "De kindervrienden". "Het is hét belangrijkste werk van De Bruyne", zegt curator Walter Ertvelt. Hij beheert het archief van de schilder en wil het werk nu, na een halve eeuw, terugvinden. "Het schilderij kwam er na een ophefmakende zaak van kindermisbruik in de vrijzinnige jeugdinstelling "Vrij en Vrolijk" in Brasschaat, in de jaren 70. De kunstenaar greep het aan om een erg kritisch werk te maken waarin hij enkele notabelen afbeeldt die taart eten en koffie drinken, terwijl ze kinderen mishandelen."
Waar is het Gentse kunstwerk over misbruik binnen de kerk dat al een halve eeuw zoek is?
Op het werk schilderde en tekende De Bruyne onder meer paus Paulus VI en kardinaal Leo Suenens. Het is een duidelijke sneer naar de kerk die in die tijdsperiode te weinig optrad tegen kindermisbruik. De Bruyne beeldt verder ook de toenmalige directrice van het jeugdcentrum, de minister van justitie én de Amerikaanse president Richard Nixon af. "Dat laatste is een referentie aan de Vietnam-oorlog, waar ook veel kinderen omkwamen. De Bruyne beschouwde Nixon als een kindermoordenaar." Er zijn op de achtergrond ook politie- en legerhelmen te zien. Ertvelt zoekt al jaren naar "De kindervrienden", voorlopig zonder succes. Hij lanceert nu een nieuwe oproep naar tips, samen met het Museum van Deinze en de Leiestreek (Mudel). Als het werk teruggevonden wordt, zal het er tentoongesteld worden.
Laatste spoor
Het schilderij werd in 1972 afgewerkt. "Het is daarna in het Museum Leon De Smet beland, in Deurle. Daarna ontbreekt elk spoor. Ik vermoed dat het in een privécollectie is terechtgekomen en van de radar is verdwenen", stelt Ertvelt. Dat is opvallend, want meestal weten kunstkenners waar werken zich bevinden, ook als ze in particulier bezit zijn. "Er is een vermoeden dat de nieuwe eigenaars naar Spanje gemigreerd zijn en dat het werk mogelijk daar ergens is."
Nu op VRT Canvas-reeks de reeks "Godvergeten" is begonnen, waarin slachtoffers van kindermisbruik in de kerk getuigen, krijgt Ertvelt ook almaar meer vragen over het schilderij. "Ik begin mij stilaan ook af te vragen of het werk om bepaalde redenen niet opduikt. Misschien zijn er mensen die niet willen dat het opnieuw onder de aandacht komt?" Zeker is Ertvelt het natuurlijk niet. Het kan ook zonder bijbedoeling in vergetelheid geraakt zijn. "We zoeken dé ultieme tip. Wie die geeft, krijgt eeuwige roem, historische dankbaarheid én een artistieke beloning!", zegt Ertvelt.
Wie was Dees de Bruyne?
Gentenaar Dees De Bruyne (1940-1998) wordt beschouwd als één van de laatste vertegenwoordigers van een generatie naoorlogse, revolutionaire kunstenaars. Zijn schilder- en tekenwerk is vaak maatschappijkritisch én zelfs choquerend. De Bruyne koos vaak voor erg sociale thema's en had ook zelf een bewogen leven. Hij liet zich in de jaren 90 ook kort opnemen in een psychiatrische instelling. De Bruyne reisde de wereld rond (van Amsterdam, over New York tot in Malaga). Hij maakte ook veel erotische beelden. De Bruyne overleed in Gent in 1998, hij had lymfeklierkanker.
