HERLEES OEKRAÏNE. Schokkende beelden tonen moment waarop Russische raket markt treft: 17 doden en 32 gewonden, ook kind bij de slachtoffers

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft tijdens zijn bezoek in Kiev een nieuw militair steunpakket voor Oekraïne aangekondigd. Het pakket heeft een waarde van 1 miljard dollar (930 miljoen euro) en omvat onder meer antitankwapens en materieel voor de luchtafweer.

"We zullen aan de kant van Oekraïne blijven staan", zei Blinken op een persconferentie met zijn Oekraïense collega Dmytro Kuleba. Die dankte voor de hulp en benadrukte dat het niet om liefdadigheid gaat: de steun helpt bij het terugdringen van de Russische troepen in zijn land. President Volodymyr Zelensky bracht Blinken persoonlijk op de hoogte van de vorderingen in het tegenoffensief.

Bij de raketaanval op een markt in industriestad Kostjantynivka zijn 17 doden en 32 gewonden gevallen. President Volodymyr Zelensky noemt de aanval "Russische terreur".  "Degenen die deze plek kennen, weten heel goed dat het een civiel gebied is", klinkt het. "De markt werd doelbewust aangevallen. De terreur bestrijden is een taak voor ieder van ons in de wereld."

De Verenigde Staten gaan Oekraïne munitie met verarmd uranium leveren. Dat heeft het Pentagon woensdagavond bekendgemaakt. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken brengt woensdag een verrassingsbezoek aan de Oekraïense hoofdstad.

Het is de eerste keer dat de Amerikanen zulke controversiële pantserdoorborende munitie naar Oekraïne zal sturen. Londen deed dat eerder dit jaar wel al.

De munitie met verarmd uranium moet Russische tanks helpen vernielen, en maakt deel uit van een nieuw pakket aan militaire hulp. De munitie in kwestie kan afgevuurd worden vanaf Amerikaanse Abrams-tanks die in de komende weken aan Oekraïne geleverd zullen worden.

Het pakket heeft een waarde van om en bij de 175 miljoen dollar en omvat verder ook onder meer uitrusting voor de Oekraïense luchtafweer en artilleriepatronen.

Het Witte Huis besliste eerder al om een levering van clustermunitie aan Oekraïne goed te keuren, ondanks de zorgen over het gevaar dat zulke wapens voor burgers vormen.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft, tijdens een ontmoeting met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken in Kiev, gewaarschuwd voor de "moeilijke winter" die eraan zit te komen.

"Maar we zijn blij dat we er niet alleen voor staan, we zullen dit samen met onze partners doen", zei Zelensky. De Oekraïense president bedankt de Verenigde Staten voor hun hulp in de energiesector. Die was in de vorige winter regelmatig het doelwit van Russische aanvallen.

De Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken Igor Klymenko bevestigt dat er bij de raketaanval op een markt in industriestad Kostjantynivka 17 doden en 32 gewonden gevallen zijn. De zoektocht naar extra slachtoffers is intussen afgerond. 

Onze reporter ter plaatse Arnaud De Decker verduidelijkt dat de Oekraïense industriestad Kostjantynivka op circa 20 kilometer van de frontlinie van Bachmoet ligt. "De reddingsoperaties zijn nog aan de gang. Brandweermannen en hulpdiensten zijn nog altijd op zoek naar slachtoffers. Er vond een markt plaats, er waren veel kleding- en kruidenierswinkels. Die bestaan nu niet meer."

"Er is ook geen elektriciteit meer in dit deel van de stad. Burgers zijn bezig met generatoren buiten te zetten."

De angst overheerst nu in de stad. "Circa twee maanden geleden vond een aanval op een hotel plaats in een andere stad", verduidelijkt De Decker. "Een half uur later knalde op diezelfde plek een tweede raket neer. De mensen hebben hier schrik dat er een zogenaamde 'double tap' komt, een tweede raketaanval dus met de bedoeling om de hulpdiensten te treffen." 

"Ik heb met een 42-jarige vrouw gesproken die hier een winkel uitbaat. Dat pand is helemaal weggeblazen. Ze heeft geen telefoon meer, haar papieren liggen ergens tussen het puin. Mensen zijn hier alles kwijt en dat is nog een understatement", besluit De Decker.

Er is voorlopig nog steeds sprake van minstens zestien doden na de Russische raketaanval op een markt in de Oost-Oekraïense industriestad Kostjantynivka. Mogelijk loopt het dodental nog op.

Het Oekraïense ministerie van Defensie meldt dat een ballistische raket midden op de dag op de markt is neergekomen. Volgens premier Denys Sjmyhal is onder de doden inderdaad één kind en ligt het aantal gewonden op zeker twintig. Over de ernst van de verwondingen is niks bekendgemaakt.

Kostjantynivka ligt in het noorden van de regio Donetsk en ligt dicht in de buurt van de frontlinie. De stad had voor de oorlog ongeveer 70.000 inwoners, van wie een deel vanwege de oorlog is gevlucht. De regio is sinds 2014 deels bezet door pro-Russische separatisten. Ook werd Donetsk vorig jaar door Rusland geannexeerd, net als de eveneens deels bezette regio's Loehansk, Zaporizja en Cherson.

KIJK. Schokkende beelden tonen moment waarop raket neerkomt op markt

De Roemeense minister van Defensie, Angel Tilvar, heeft tegenover nationale media bevestigd dat er stukjes afkomstig van een drone zijn gevonden op de Roemeense oever van de benedenloop van de Donau, pal tegenover de Oekraïense rivierhaven Izmajil. Die werd afgelopen nacht weer met Russische drones bestookt.

In het Roemeense gehucht Plauru zijn de wrakstukken geborgen. Dat gehucht ligt op de zuidelijke oever van de rivier, die er nog geen 300 meter breed is. Maandag weersprak Boekarest nog Oekraïense berichten dat Russische drones op Roemeens grondgebied waren neergekomen en ontploft.

Bij de monding van de Donau die daar de grens tussen Roemenië en Oekraïne vormt, zijn Oekraïense rivierhavens zoals Oest-Danoebe en Izmajil. Ze zijn erg belangrijk geworden sinds de internationale graandeal waarmee Oekraïne ondanks de oorlog over de Zwarte Zee landbouwproducten kon uitvoeren vanuit bijvoorbeeld de haven Odesa in juli door Rusland is opgezegd. 

Belangrijke Oekraïense havens aan de Zwarte Zee zijn daarmee onbruikbaar. Maar de rivierhavens, circa 200 kilometer ten zuiden van Odesa, zijn mede door de nabijheid van Roemenië nog wel in gebruik. Schepen die naar die havens gaan, hoeven niet via Russische wateren en varen van de Bosporus langs Bulgarije en Roemenië. Rusland bestookt die rivierhavens aan de Donau nu veel. 

Minister Tilvar is woensdag zelf naar de Donau-oever gereisd om zich er op de hoogte te stellen. De Roemeense president Klaus Werner Johannis heeft gezegd dat hij het een zeer ernstige schending van het grondgebied beschouwt als zeker is dat de wrakstukken van een Russische drone zijn.

De Oekraïense energiesector, die door Russische luchtaanvallen is beschadigd, is nog niet voorbereid op de komende winter. "Wat de warmte-krachtcentrales betreft, zijn de herstellingswerken slechts voor een derde afgerond", zei Olena Serkal, adviseur van de minister van Energie, woensdag in een video-interview met Forbes Ukraine.

Hoewel de stroomprijs bijna verdubbeld is, is er vooral te weinig geld voor de werkzaamheden. De kerncentrales die van de staat zijn, zijn daarentegen voor "bijna 70 procent" klaar voor de winter en de stroomnetten voor "98 procent". Ook zijn nieuwe transformatoren op weg. Tegelijk waarschuwde de adviseur: "Dit jaar zijn we kwetsbaarder". De veiligheidsreserves zijn niet meer zo groot en er zijn zwakke punten. 

Oekraïne verdedigt zich sinds intussen achttien maanden tegen een Russische invasie. Vorige winter viel Rusland de Oekraïense energie-infrastructuur massaal aan met raketten en drones. Daardoor hadden veel Oekraïners slechts enkele uren per dag elektriciteit. In het industriegebied van Dnipro waarschuwde de elektriciteitsleverancier er al voor dat het komende winter weer regelmatig tot stroomonderbrekingen zal komen.

Niet alleen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken, maar ook de Deense premier Mette Frederiksen is op bezoek in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Ze zei dat de wereld ontzag heeft voor de "ongelooflijke kracht" van de Oekraïners en hun "wil om nooit op te geven".

"Jullie gevecht is ook ons gevecht", zei ze in een toespraak in het parlement.

Denemarken kondigde in augustus aan dat het negentien F-16's aan Kiev zal leveren. De Oekraïense president Volodymyr Zelenksy vraagt al langer aan zijn westerse bondgenoten om de gevechtsvliegtuigen te voorzien. Momenteel worden Oekraïense piloten getraind in Denemarken. Wanneer Frederiksen sprak over de gevechtsvliegtuigen in het parlement, kreeg ze applaus van de aanwezigen.

Oekraïne krijgt een nieuwe minister van Defensie, de 41-jarige Roestem Oemerov. Hier heeft het parlement in Kiev voor gestemd. Hij is etnisch een Krim-Tatar en zijn familie komt van het in 2014 door Rusland ingelijfde schiereiland. Oemerov geldt als een succesvolle zakenman en als een bedreven onderhandelaar. Hij was lid van de Oekraïense delegatie die in maart 2022 met een Russische delegatie over beëindiging van de vijandelijkheden sprak.

Hij is ook betrokken geweest bij de ruil van krijgsgevangenen en bij het tot stand brengen van de graandeal die een jaar lang Oekraïense export over de Zwarte Zee mogelijk maakte. Hij spreekt vijf talen inclusief Russisch en Turks.

Oemerov volgt Oleksiy Reznikov op terwijl het maanden durende Oekraïense tegenoffensief nauwelijks vorderingen boekt. Reznikov schreef dat het een eer was om het leger de laatste 22 maanden te dienen, "de zwaarste periode uit de moderne geschiedenis van Oekraïne". President Volodymyr Zelensky zei zondag dat hij Reznikov wilde vervangen. Het is de belangrijkste wisseling bij de Oekraïense defensieleiding sinds Rusland Oekraïne aanviel in februari 2022.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken is aangekomen in de Oekraïense hoofdstad Kiev voor besprekingen. Dat melden verschillende Oekraïense media. Vermoedelijk zal hij een nieuw steunpakket voor Oekraïne aankondigen ter waarde van 1 miljard dollar (930 miljoen euro).

"We verwachten dat de minister meer dan een miljard dollar aan nieuwe Amerikaanse financiering voor Oekraïne zal aankondigen", vertelde een hoge ambtenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan verslaggevers.

Het is het derde bezoek van Blinken aan Oekraïne sinds Rusland het land binnenviel. Eerder was hij in april 2022 in Kiev, samen met minister van Defensie Lloyd Austin, en nog eens in september 2022.

Rusland heeft zich om tactische redenen teruggetrokken uit het dorp Robotyne, zegt de door Moskou aangestelde gouverneur in de regio Zaporizja. Oekraïne zei ruim een week geleden de plaats heroverd te hebben, maar Rusland gaf dat vooralsnog niet toe. Jevgeni Balitski deed dat indirect wel in een interview met de televisiezender RBC.

"Het Russische leger heeft deze nederzetting verlaten, tactisch verlaten, omdat het in algemene zin onlogisch is om op een kale oppervlakte te blijven als er geen enkele manier is om je volledig te verschansen", zei Balitski. Daarom zou het leger zich teruggetrokken hebben richting de heuvels.

Oekraïne meldde de herovering van Robotyne als een belangrijke stap in het tegenoffensief. Het Russische ministerie van Defensie meldde dinsdag nog dat bij het dorp twee Oekraïense aanvallen waren afgeweerd.

De Oekraïense hoofdstad Kiev was afgelopen nacht effectief het doelwit van een gecombineerde Russische aanval, met "kruisraketten" en andere "waarschijnlijk ballistische raketten", meldt het hoofd van de militaire administratie Serhoeï Popko. De raketten werden volgens hem vernietigd door de luchtafweer. Uit de eerste informatie blijkt dat er geen gewonden vielen en dat niets beschadigd is in Kiev, aldus Popko nog.

De luchtafweersystemen in de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn vroeg in de ochtend ingeschakeld om een Russische luchtaanval af te slaan. Dat maakten de Oekraïense strijdkrachten bekend via de berichtenapplicatie Telegram.

Volgens het Britse persbureau Reuters waren meerdere knallen te horen, die volgens getuigen leken op luchtafweergeschut. 

Sinds de Russische invasie begon in februari 2022 hebben Oekraïense grenswachten de ontsnapping voorkomen van meer dan 20.000 dienstplichtige Oekraïense mannen. Dat zei een woordvoerder van de grenswacht dinsdag in een tv-nieuwsprogramma.

Veel Oekraïners proberen de militaire dienst te ontlopen. Ongeveer 14.600 voortvluchtigen werden opgepakt aan de "groene grens", voornamelijk met Roemenië en Moldavië, aldus de woordvoerder. Nog eens 6.200 dienstplichtigen werden opgepakt met vervalste uitreisvergunningen.

Eerder meldden de autoriteiten dat minstens 19 mannen zijn verdronken in de rivier de Tisza, die grenst aan Roemenië en Hongarije. Een onbekend aantal mannen vroor dood terwijl ze via de Karpaten het land probeerden te ontvluchten.

Aan het begin van de oorlog beval Oekraïne een algehele mobilisatie met een verbod op het vertrek van dienstplichtige mannen tussen de 18 en 60 jaar. Volgens het EU-statistiekbureau Eurostat zijn ruim 650.000 Oekraïense mannen tussen 18 en 64 jaar geregistreerd als vluchteling in de 27 EU-landen en Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein.