Krijgt elke Europese vader 10 dagen vaderschapsverlof en 4 maanden ouderschapsverlof?

Europees commissaris voor Werk en Sociale Zaken Marianne Thyssen vindt dat mannen meer zorgtaken op zich moeten nemen. Ze wil daarom dat overal in Europa vaders recht krijgen op tien dagen vaderschapsverlof en dat moeders én vaders minstens vier maanden ouderschapsverlof kunnen opnemen. Dat verlof zullen ouders wat haar betreft ook niet op elkaar kunnen overdragen.

Het voorstel van Thyssen om de Europese richtlijn over ouderschapsverlof open te breken, past in het voornemen van de Europese Commissie om het sociaal Europa uit te bouwen. "Hoe kunnen we de toekomst vormgeven in plaats van die te ondergaan?", schetst Thyssen.

Woensdagmiddag lanceert de Commissie daarom de Europese pijler van sociale rechten. De meeste bevoegdheden rond sociaal beleid zitten bij de lidstaten, maar toch stellen Thyssen en haar collega's een aantal concrete initiatieven voor.

Om in heel Europa mensen de kans te geven hun werk-privébalans in stand te houden, willen ze onder meer de minimale regels voor het ouderschapsverlof aanpassen. Nu eist Europa van de lidstaten dat ze ouders uitzicht geven op minstens vier maanden verlof tot hun kind 8 jaar is en laat het toe dat ouders hun verlof aan elkaar overdragen.

Als het van Thyssen afhangt, zal het ouderschapsverlof opgenomen kunnen worden tot kinderen 12 jaar zijn en zal het niet overdraagbaar zijn. In België is dat al zo. De Commissie wil alle vaders ook minstens tien dagen vaderschapsverlof gunnen na de geboorte van hun kind.

Zowel mannen als vrouwen nodig

"Uiteraard mogen families zelf regelen hoe ze de taken verdelen, daar gaan wij ons niet mee moeien", zegt Thyssen. "Maar we zien wel dat de activiteitsgraad van vrouwen 11 procentpunt lager is dan van mannen, dat er een loonkloof van 17 procent is en een pensioenkloof van 40 procent. Dat is niet omdat die vrouwen gediscrimineerd worden, maar omdat ze het grootste deel van de zorgtaken op zich nemen en daardoor ook minder verdienen. Ze zijn daarom ook de eersten om ouderschapsverlof op te nemen."

De arbeidsmarkt heeft zowel mannen als vrouwen nodig, zegt Thyssen, "maar het moet combineerbaar blijven". Ze wijst er ook op dat ouderschapsverlof ook financieel gecompenseerd moet worden - iets wat nu niet overal het geval is. Naast ouders met kinderen, krijgen ook mantelzorgers meer rechten.

Bezorgdheid

Verder hoopt Thyssen te bekomen dat iedereen die aan de slag is, toegang heeft tot sociale bescherming. Nieuwe vormen van tewerkstelling zoals die bij Uber en Deliveroo, of de steeds 'populairder' wordende nulurencontracten, bieden vaak reden tot bezorgdheid.

Thyssen: "We vragen aan de sociale partners hoe we ervoor kunnen zorgen dat iedereen die werkt effectief onder een stelsel valt, zodat hij bijdragen betaalt maar ook bescherming geniet. Van sommige soorten werk weet men niet goed meer welk statuut de betrokkenen hebben: werknemer of zelfstandige?"

Tegelijk met haar Europese pijler van sociale rechten lanceert de Commissie een document waarin ze alle actoren vraagt om na te denken over de toekomst van het sociale Europa. "Het is tijd dat we eens grondig discussiëren: waar willen we naartoe?", besluit Thyssen.

Bekijk het interview met Marianne Thyssen

Meest gelezen