Minister Diependaele tempert oproep van CD&V voor meer subsidies kinderopvang: "Geld geven is niet de enige oplossing"

Het Vlaamse begrotingstekort werd eerder geschat op zo'n 1 miljard euro, maar daar kan volgens Vlaams minister van Begroting Matthias Diependaele 500 tot 700 miljoen euro bijkomen. Met die boodschap kwam hij vanochtend in de kranten De Tijd en Het Laatste Nieuws.

Diependaele voorspelt dan ook een moeilijke budgettaire verdeling onder de partijen en kijkt onder meer specifiek naar coalitiepartner CD&V. Voor de vakantie liet die partij nog weten dat het op een stevige budgettaire inspanning hoopt van enkele honderden miljoenen om de crisis in de kinderopvang aan te pakken. Maar door de nieuwe ramingen zal de kinderopvang mogelijk niet kunnen rekenen op een grote som subsidies.

"We moeten in Vlaanderen loskomen van het idee dat geld geven de enige oplossing is. Voor alle duidelijkheid, iedereen is ervan overtuigd dat er nood is aan kwalitatieve opvang. Om werk en gezin te combineren, is goede kinderopvang de beste ondersteuning die de overheid kan bieden", vindt Diependaele.

"We hebben vorig jaar 115 miljoen euro extra in die kinderopvang gestoken, maar we zien dat er vandaag 2.000 plaatsen minder zijn", argumenteert hij in "De ochtend" op Radio 1. "We zitten met een arbeidsmarktprobleem. Er is een tekort aan arbeidskrachten."

Voor de minister is het subsidiëringssysteem zelf deel van het probleem. "We gaan voortdurend de duurste plaats het meest subsidiëren. Waarom wordt een groepsopvang meer gesubsidieerd dan de gezinsopvang?  Onthaalouders kunnen even goed kwalitatieve opvang bieden. We moeten de denkoefening maken: kunnen we met minder subsidies meer opvangplaatsen creëren bij die gezinsopvang?"

Diependaele wil ook dat werkende ouders voorrang krijgen: "We hebben momenteel op de arbeidsmarkt heel hard nodig dat ouders hun werk met hun gezin kunnen combineren, dus laat ons hen voorrang geven bij die opvang. We moeten het signaal geven dat ze gesteund worden."

Vlaanderen dacht volgend jaar 3,1 miljard te kunnen ophalen op de registratierechten. Dat zijn belastingen die de overheid heft op notariële akten en andere overeenkomsten. Maar de stijgende rentes en de afkoeling van de vastgoedmarkt doen dat cijfer nu zakken naar 2,4 à 2,6 miljard. "Gezinnen gaan daardoor aankopen uitstellen. Projectontwikkelaars en investeerders kijken ondertussen naar andere beleggingen", zegt Diependaele. 

Rentestijgingen kunnen zowel een positief als een negatief effect hebben op de begroting, zegt de minister. "In 2022 werd er op dezelfde manier 600 miljoen euro aan extra inkomsten binnengehaald. Toen hebben we ervan geprofiteerd. Nu zien we het negatieve effect."

Hoewel de begrotingsgesprekken nog niet aan de gang zijn, doet Diependaele al een sprong vooruit met de nieuwe ramingen. Mogelijk om de verwachtingen ergens al te temperen. Voor de minister moet de focus van het debat een goede afweging zijn tussen de verschillende maatschappelijke noden. En die liggen niet alleen bij Welzijn, klinkt het.

"We moeten de moed hebben om te kijken waar we het met iets minder kunnen doen. Het is een dubbele boodschap die ik geef: de beperkte middelen moeten er ons toe aanzetten om de systemen zoals we die vandaag kennen, te herzien en te hervormen", benadrukt hij.

Wat de begroting exact zal bedragen, wordt toegelicht tijdens de Septemberverklaring op 25 september.