Brandstichting

Vier uur seksuele opvoeding zet Waalse scholen in brand

In vier kleuterscholen in Charleroi is dinsdagnacht brandgesticht. Allicht gaat het om protest tegen seksuele opvoeding in het Franstalig onderwijs. ‘Evras gaat niet over pornografie, maar over verliefdheid en grenzen stellen.’

Christoph Meeussen, Jens Vancaeneghem

‘Rond 0.15 uur hoorde mijn echtgenoot plots twee ruiten breken. Daarna begon de hond te blaffen. Niet veel later arriveerde de brandweer. Volgens de directrice is ­alleen het centrale deel van het kleuterschooltje geraakt.’

Katelijne Hermans woont ­tegenover Les Petits Loups in Couillet, een deelgemeente van Charleroi. Het is een van de vier gemeentelijke schooltjes waardinsdagnacht brand is gesticht. Ook in Marcinelle en in Charleroi-Nord moest de brandweer uitrukken. Telkens bleef de schade beperkt. ‘We hebben nog geen verdachten geïdenti­ficeerd’, zegt parketmagistrate Amélie Di Vincenzo. ‘De eerste elementen doen wel tegenstand tegen Evras vermoeden.’

Horrorfilmpjes

Evras staat voor éducation à la vie relationelle, affective et sexuelle. Op muren buiten en in de getroffen scholen was telkens de graffiti ‘No Evras’ aangebracht. Het handboek rond seksualiteit en relaties bestaat al sinds 2012, maar tot nu toe maakte slechts 20 procent van de scholen er gebruik van. Maar vorige week heeft het Waals Parlement een decreet goedgekeurd dat de lessen verplicht voor leerlingen van het zesde leerjaar en het vierde middelbaar .

Hoewel het gaat om slechts twee uur per jaar, leidt het tot heel wat controverse. Op sociale media circuleren horrorfilmpjes over Evras. Op Tiktok vertelt een moeder in tranen hoe kinderen voortaan uitgekleed zullen worden voor de klas en verplicht zullen worden om zichzelf aan te raken. ‘Dit kunnen we niet laten gebeuren’, snikt ze. Er circuleren petities en open brieven.

‘Het gaat er niet over dat we kinderen van vijf jaar leren hoe ze seks kunnen hebben, zoals sommigen beweren’, zegt Lionel Ruben van het Centre d’Action Laïque (CAL), dat meewerkte aan het handboek. ‘We geven leerkrachten een houvast als een kind bijvoorbeeld vraagt waarom hij een zizi heeft en meisjes niet. Meer dan 150 experts hebben aan de gids gewerkt en er zijn 400 kinderen geïnterviewd om te weten wat bij hen leeft per leeftijdscategorie.’

Uit islamitische hoek kwam er vorige week formeel protest met een open brief ondertekend door zes instanties, waaronder de Islamitische Federatie van België (BIF), de Belgische tak van de omstreden Turkse organisatie Milli Görüs. Maar het protest gaat breder. Op Facebook telt één groep van ouders – Sauvons nos Enfants (Red onze kinderen) – meer dan 2.000 leden. Duidelijk is dat de daders van de brandstichtingen een fors signaal willen geven. ‘Dit is zo triestig’, zegt Agnès Neetesonne, opvangmedewerkster in La Petite Chenevière, een van de getroffen schooltjes. ‘De kinderen hebben hier niets mee te maken en snappen ook niet waarom hun school wordt getroffen.’

‘Heilige plaatsen’

Paul Magnette (PS), de burgemeester van Charleroi, ziet de brandstichtingen als een ‘aanval op publieke vrijheden en de vrijheid van onderwijs’. ‘Dit zijn criminele feiten op scholen die heilige plaatsen zijn, waar kinderen tolerantie en respect leren’, zei hij in een reactie aan Sudinfo. ‘Je kunt het niet anders omschrijven dan als een daad van terrorisme.’

‘Ik vind het schandalig’, zegt ook Hermans. ‘Mijn dochter, die nu vijftien is, kreeg die lessen zo’n drie jaar geleden. Dat is een perfecte leeftijd. Dit gaat niet over seks of pornografie, wel over zaken als verliefdheid en grenzen leren stellen.’

Protest in Wallonië en Brussel tegen Evras gaat breed

De verplichting van seksuele opvoeding op school veroorzaakt flink wat discussie in het Franstalige onderwijs.

De jongste versie van de Guide pour l’education à la vie relationelle, affective en sexuelle krijgt lang niet overal in het Franstalige onderwijs bijval. Vorige week betoogden honderden moslims in Brussel, maar de protesten gaan breder. Niet voor niets onthield de fractie van Les Engagés (de voormalige christendemocraten) zich bij de stemming over de kwestie.

Evras, een handboek dat professionelen kunnen gebruiken bij de seksuele en relationele begeleiding van jongeren, bestaat al een tiental jaar. Scholen konden er vrijblijvend van gebruikmaken. Maar op voorstel van de diverse ministers van Onderwijs – Caroline Désir (PS, Waals Gewest), Christie Moréale (PS, Franse Gemeenschap) en Barbara Trachte (Ecolo, Brussel) – komt er nu een verplichting. Zowat 110.000 leerlingen zijn erbij betrokken. De regering trok een kleine 5 miljoen euro uit om het materiaal te leveren.

In familieverband

Maar het protest valt niet te negeren. Daarbij wordt Evras gemakshalve herleid tot een cursus die in zijn geheel moet worden onderwezen waarbij de aandacht volledig op de seksualiteitsbeleving is gericht. De verdedigers benadrukken dat het veel meer draait rond het relationele en affectieve: de omgang met gevoelens, de rol van de familie, de confrontatie met een scheiding enzovoort.

Critici vrezen een seksualisering waarbij jongeren wordt aangeleerd hoe ze seksuele handelingen moeten verrichten en worden geconfronteerd met porno. Bezorgde ouders vinden het geen taak van de school om zich met seksuele opvoeding bezig te houden, volgens hen moet dat in familieverband gebeuren. De ministers van Onderwijs willen met de verplichting bewerkstelligen dat alle kinderen van jongs af gelijke kansen krijgen.

Bart Brinckman