1 op de 3 GO!-scholen organiseert afstandsonderwijs, "maar niet iedereen kan goed om met de vrijheid”

We gaan niet nostalgisch terugblikken op de coronaperiode. Maar toen scholen abrupt moesten overschakelen op afstandsonderwijs, bleken daar toch ook voordelen aan verbonden. Daarom kwam er een juridisch kader over hoe scholen – ook zonder gezondheidsredenen – afstandsonderwijs kunnen inzetten in de klas.

Officieel mag je in de eerste graad tot twintig procent van de lestijd op afstand organiseren, in de tweede graad gaat het om dertig en in de derde graad om veertig procent. Al kunnen leerlingen er niet toe verplicht worden en mogen ze de afstandslessen ook op school volgen of daar zelfstandig aan hun opdrachten werken.

Een bevraging bij het gemeenschapsonderwijs leert dat één op de drie scholen dit jaar aan de slag gaat met die nieuwe regels. Andere scholen willen er op termijn werk van maken, al zegt één op vijf dat afstandsonderwijs de komende jaren niet op de agenda staat. De belangrijkste reden voor scholen die wel al bezig zijn, is om leerlingen voor te bereiden op zelfstandig werken in het hoger onderwijs. 

In het GO! MIRA in Hamme kunnen de vijfdejaars bijvoorbeeld vier lesuren per week werken aan vakoverschrijdende projecten. Dat mag zelfstandig van thuis uit, of ze mogen met klasgenoten op school afspreken om aan een groepsopdracht te werken. Directeur Vincent Browet: “Tijdens die projecturen blijven leerkrachten wel aanwezig: ze zijn zowel fysiek aanspreekbaar als online voor de thuiswerkende leerlingen.”

Het GO! Atheneum Lokeren slaat met afstandsonderwijs twee vliegen in één klap, vindt directeur Sven Geenens: “Onze leerlingen blijven een achttal keer per jaar een volle dag thuis om te leren zelfstandig aan opdrachten te werken. Onze leerkrachten maken we op die manier vrij voor extra vorming en overlegmomenten over hoe we bijvoorbeeld nog effectiever kunnen lesgeven.”

In het GO! Technisch Atheneum Brasschaat houden ze wel een stok achter de deur: leerlingen van de derde graad mogen na overleg afstandslessen volgen. Maar als een leerling de opdracht van die les niet heeft gemaakt, wordt die voor de volgende les op school verwacht. Directeur Stig Van Heurck: “Veel leerlingen zijn extra gemotiveerd en halen goede resultaten, maar niet elke leerling kan goed met die vrijheid om.” 

De school bekijkt samen met de scholengroep ook of het afstandsonderwijs kan aanbieden wanneer er een tekort aan leerkrachten is. Dan zouden de leerlingen die in de studie zitten, dat uur bij een andere school van de scholengroep online kunnen aansluiten. Maar een structurele oplossing voor het lerarentekort is afstandsonderwijs niet, vindt Koen Pelleriaux, de topman van het GO!: “Je hebt nog steeds evenveel leerkrachten nodig, ook als je afstandsonderwijs inricht. Al kan je in uitzonderlijke situaties leerlingen zo wel tijdelijk samen zetten.”

Evelien Degros, pedagogisch directeur van SGR Xpert in Leopoldsburg ziet nog andere mogelijkheden: “De afgelopen vier jaar zijn een 20-tal van onze leerkrachten op een Erasmusuitwisseling geweest in het buitenland om bij te leren. Nu kunnen we die leerkracht afstandsonderwijs laten geven terwijl die in het buitenland zit. Dat kan live of met vooraf opgenomen instructies.” Op termijn droomt ze van een internationaal netwerk: “Misschien kunnen we ook buitenlandse leerkrachten met een specifieke expertise een gastles laten geven op afstand? Als je het leerkrachtentekort niet nationaal kan oplossen, dan misschien wel internationaal.”