Cd&v voert de druk rond kinderopvang op in aanloop naar de Septemberverklaring

Deze week zet de Vlaamse regering de laatste rechte lijn in naar de Septemberverklaring van Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA). Cd&v-voorzitter Sammy Mahdi voerde zondag de druk rond de kinderopvang nog wat extra op. “Als er geen investeringen komen, komt er geen Septemberverklaring”, zei hij in De zevende dag.

Het is niet de eerste keer dat de cd&v-voorzitter zijn hakken in het zand zet. Vorig jaar nog moest Jambon zijn beleidsverklaring zelfs met een paar dagen uitstellen, omdat de regering het maar niet eens raakte over de eis van de christendemocraten om de kinderbijslag te indexeren. Dreigt dit jaar opnieuw een gênante vertraging? “De kans is veel minder groot”, zegt politicoloog Carl Devos (UGent). “Het is duidelijk dat alle partijen een inspanning willen doen. Ook N-VA heeft er wat voor over. Zij willen het laatste werkjaar graag starten met een succesvolle Septemberverklaring.” Die staat vooralsnog gepland op maandag 25 september.

Grote lijnen

Over de grote lijnen zijn de regeringspartners het inderdaad eens. Extra middelen en hervormingen in de kinderopvang zijn broodnodig. Maar hoeveel middelen en welke hervormingen, daar moet nog stevig over worden onderhandeld. Hilde Crevits, de bevoegde minister van Welzijn (cd&v), heeft haar plan van aanpak dit weekend op tafel gelegd. Ze vraagt 300 à 350 miljoen euro extra per jaar. Met dat geld wil Crevits het aantal kinderen per begeleider verlagen en een grote omschakeling naar beter gesubsidieerde crèches waar ouders betalen in verhouding tot wat ze verdienen.

Ook voor Open Vld is een “substantiële financiële inspanning” nodig, zegt viceminister-president Bart Somers. Zijn partij komt met een eigen reeks voorstellen om de crisis aan te pakken. Door naast kinderverzorgers ook logistieke medewerkers te financieren in de kinderopvang, wil Open Vld de druk op het personeel verlichten. Daarnaast willen de liberalen een hogere fiscale aftrek voor ondernemingen die tussenkomen in de kinderopvang voor hun werknemers.

Geen rode lijn

Dat alles kost geld, terwijl Vlaams minister van Begroting Matthias Diependaele (N-VA) duidelijk heeft gemaakt dat er weinig budgettaire marge is in de begroting. Zijn partij wil meer inzetten op onthaalouders. “Daar kunnen we met minder subsidies meer opvangplaatsen creëren”, klinkt het. Al zijn extra investeringen voor N-VA niet volledig uitgesloten. En ook Crevits benadrukt dat 300 à 350 miljoen euro slechts een openingsbod is. “Ik trek geen rode lijn”, zegt de minister. “Ik wil eruit raken in de regering. Overleg is de enige manier om dit op te lossen, zonder veto’s te stellen.”

Toch zijn er nog enkele bezwarende elementen, volgens politicoloog Dave Sinardet (VUB). “Men moet het geld voor de extra investeringen wel ergens halen. En dat kan voor conflict zorgen natuurlijk. Want elke partij heeft haar prioriteiten. De begroting verder in het rood laten lopen, is sowieso geen optie voor N-VA.” Ook de uitdrukkelijke profilering van cd&v kan de onderhandelingen bemoeilijken, volgens Sinardet. “De vraag is met hoeveel extra budget de partij tevreden zal zijn. Zij hebben er alles aan gedaan om het thema kinderopvang te claimen en willen hun slag thuishalen. Dat maakt misschien dat de andere partijen hen dat ‘succes’ niet gunnen.”