TERUGLEZEN OEKRAÏNE. Zelensky spreekt Algemene Vergadering VN toe: “Rusland gebruikt wereldwijde voedseltekorten als wapen”

Te traag, te voorzichtig, te veel troepen op de verkeerde plek,... Verschillende experts hebben al de nodige kritiek geuit op het Oekraïense tegenoffensief, maar nu komt er een verrassende tegenstem. 

Niemand minder dan Andrei Gurulyov, een Russische ex-generaal die in het parlement voor de partij van Vladimir Poetin zetelt, looft de acties van de vijandelijke troepen. “Ze zijn van tactiek veranderd, waardoor ze ons met grote problemen opzadelen”, klinkt het. Lees hier meer.

De Russische president Vladimir Poetin reist volgende maand naar Peking voor een overleg met zijn Chinese ambtgenoot Xi Jinping. Het wordt zijn eerste buitenlandreis sinds het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag een arrestatiebevel tegen hem heeft uitgevaardigd.

Nikolaj Patroesjev, de secretaris van de Russische Veiligheidsraad, heeft het bezoek wereldkundig gemaakt in Moskou, tijdens een ontmoeting met de Chinese topdiplomaat Wang Yi. "In oktober, we kijken uit naar de grondige bilaterale gesprekken tussen de Russische president Vladimir Poetin en de Chinese president Xi Jinping in Peking", citeert het Russische persbureau Interfax.

Het arrestatiebevel tegen Poetin werd in maart door het ICC uitgevaardigd. Het strafhof onderzoek illegale deportaties van Oekraïense kinderen naar Rusland. Rusland erkent het ICC niet, maar meer dan 120 landen doen dat wel. Dat leidde ertoe dat Poetin bijvoorbeeld vorige maand niet naar Zuid-Afrika kon voor een internationale top. Zuid-Afrika erkent het ICC en is dus verplicht Poetin te arresteren als hij voet zet in het land.

De Amerikaanse minister van Defensie lloyd Austin heeft aan het begin van de internationale conferentie over militaire steun aan Oekraïne gezegd dat dat land "snel" Amerikaanse M1 Abrams-tanks krijgt. De zware tanks zijn onderdeel van de aanzienlijke militaire hulp die de Verenigde Staten aan Oekraïne geven, met een waarde van meer dan 40 miljard euro.

De bijeenkomst op een Amerikaanse militaire basis in Duitsland is vooral een NAVO-evenement en heet 'Oekraïne Defensie Contactgroep'. Austin zei dat hij "blij is dat de beloofde tanks binnenkort Oekraïne binnengaan". De tanks krijgen munitie met verarmd uranium. Dat is fel omstreden munitie omdat die ook na de strijd nog in de wijde omgeving voor ernstige gezondheidsschade kan zorgen. De VS hebben de munitie vaak ingezet bij hun invasie van Irak.

De Abrams-tank verbruikt erg veel brandstof die op vliegtuigbrandstof is gebaseerd en rijdt niet op diesel zoals de meeste tanks. De naam van de tank komt van generaal Creighton Abrams die de Amerikaanse militaire operaties in Vietnam leidde van 1968 tot 1972.

De Russische soldaten in Oekraïne hebben volgens de Britse militaire inlichtingen hun activiteiten opgevoerd in de strijd om de eilanden in de onderste loop van de rivier Dnjepr (Dnipro in het Oekraïens). Dat blijkt uit de dagelijkse update die het Britse defensieministerie publiceert.

Om de eilanden in de oblast Cherson vonden in de eerste helft van september zware gevechten plaats. Beide conflictpartijen lanceerden raids met teams in kleine boten, aldus het ministerie.

Volgens de Britten ligt het aantal betrokken troepen relatief laag vergeleken met andere fronten, maar beschouwen Kiev en Moskou het gebied wel als strategisch belangrijk. Ook biedt het de mogelijkheid om de legereenheden van de tegenstander weg te lokken van de zware gevechten in de oblasten Zaporizja en Donetsk.

Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne op 24 februari 2022 geeft het Britse ministerie van Defensie dagelijks updates over de situatie in Oekraïne. Daarvoor baseert het zich op informatie van de inlichtingendiensten. Moskou beschuldigt Londen van een desinformatiecampagne.

Voor het eerst sinds het aflopen van de graandeal heeft een vrachtschip Oekraïne bereikt en het land weer verlaten met graan. Het vaartuig is nu onderweg naar de Bosporus, verklaart de Oekraïense vicepremier Oleksandr Koebrakov op Facebook.

Het gaat om het schip Resilient Africa met aan boord 3.000 ton tarwe. Het schip kwam zaterdag aan in de haven van Chornomorsk (regio Odesa), net als de Aroyat. Dit waren de eerste schepen die Oekraïne bereikten via een tijdelijke corridor die Oekraïne zelf heeft opgezet vanwege het aflopen van de graandeal. Zij moeten in totaal 20.000 ton tarwe transporteren naar Afrika en Azië.

Vanuit Chornomorsk werd veel graan uitgevoerd toen de graandeal nog van kracht was. Oekraïne kon dankzij de overeenkomst bijna een jaar lang veilig landbouwproducten via de Zwarte Zee uitvoeren. De afspraken werden meermaals verlengd, maar Rusland weigert sinds halverwege juli medewerking uit onvrede over de eigen export. Sindsdien worden regelmatig Oekraïense havens aangevallen.

Oekraïne kondigde vorige maand aan een "humanitaire corridor" in de Zwarte Zee te openen voor schepen die vastzitten in Oekraïense havens sinds de Russische invasie in februari 2022 begon en om weer graan te kunnen uitvoeren ondanks dat er geen veiligheidsgaranties meer zijn. Eerder verlieten vijf schepen de haven van de stad Odessa.

Bij de Russische aanval op de West-Oekraïense stad Lviv zijn volgens de lokale autoriteiten een dode en een zwaargewonde gevallen. Lviv ligt op ongeveer 56 kilometer in vogelvlucht van NAVO-land Polen. Bij de inslag van een kamikazedrone vlogen volgens de hulpdiensten drie opslagplaatsen in brand.

Die zijn vernield, zegt burgemeester Andrij Sadovy. Een van die opslagplaatsen bevatte volgens hem humanitaire hulpgoederen.

Het dodelijke slachtoffer zou een werknemer van een van de opslagplaatsen zijn. Het zwaargewonde slachtoffer is in het ziekenhuis opgenomen.

De stad wordt beschouwd als een van de veiligere steden in het land. Lviv wordt de laatste tijd echter weer vaker aangevallen. Zo stierven in augustus drie mensen bij een luchtaanval.

Ook andere gebieden van Oekraïne meldden Russische aanvallen. Alleen al boven de Zuid-Oekraïense oblast Mykolajiv werden tien drones van Iraanse makelij neergehaald. In de zuidelijke stad Kryvy Rih sloeg een drone in op een woongebouw, daarbij ontstond brand. Een andere drone zou er neergehaald zijn.

Volgens de Oekraïense luchtmacht lanceerde Rusland afgelopen nacht in totaal 30 drones en een Iskander-ballistische raket. De luchtafweer haalde naar verluidt 27 exemplaren neer.

De Russische minister van Buitenlandse Zaken heeft volgens Peking het voorstel geprezen om de vijandelijkheden in Oekraïne te beëindigen en opnieuw naar de onderhandelingstafel te gaan. Sergej Lavrov ontmoette zijn Chinese ambtsgenoot Wang Yi in Moskou. "Het Chinese voorstel houdt rekening met de bezorgdheden van alle partijen", aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken in China.

In februari kwam China met een twaalfpuntenplan dat als basis zou kunnen dienen voor vredesonderhandelingen. Het westen reageerde echter sceptisch. Diplomaten en experts oordeelden dat het plan geen nieuwe initiatieven bevatte.

Tijdens de ontmoeting benadrukten Wang en Lavrov hun rol in de wereldpolitiek, aldus nog het ministerie. "China en Rusland hebben als permanente leden van de VN-Veiligheidsraad de verantwoordelijkheid om de globale strategische stabiliteit te bewaren", klinkt het.

De Chinese minister reisde gisteren naar Moskou voor de jaarlijkse ontmoeting tussen beide landen. Rusland hangt steeds meer af van Chinese steun, nu het westen Rusland verstoot vanwege de oorlog in Oekraïne.

Lviv, een stad in het westen van Oekraïne is dinsdagochtend aangevallen met drones. Een journalist van het Franse persagentschap 'AFP' hoorde ontploffingen. De burgemeester zegt dat brand is uitgebroken in een industriële opslagplaats.

Verschillende golven van drone-aanvallen werden gehoord, samen met ontploffingen en zware voertuigen op straat tijdens de avondklok, aldus de journalist ter plaatse.

"De luchtafweer is actief in onze regio" en "andere drones komen onze richting uit", zo liet de burgemeester van Lviv, Andrij Sadovy, weten via berichtendienst Telegram. Hij riep de bevolking op om te schuilen.

Rusland valt regelmatig Oekraïense steden aan met Iraanse drones.

Er is enige verbetering in de veiligheidssituatie van de door Rusland kerncentrale van Zaporizja in Oekraïne. Dat heeft Rafael Grossi, hoofd van het Internationale Atoomenergie Agentschap (IAEA), tegen het Russische persbureau 'RIA' gezegd. "Tot nu toe hebben we enige verbetering gezien, maar de situatie blijft uiterst kwetsbaar", zei Grossi tegen RIA

Grossi zei dat het IAEA geen enkele beschieting van de fabriek heeft waargenomen. Sinds september vorig jaar verblijven IAEA-experts er op permanente basis. "Maar ik weeg mijn woorden zorgvuldig af", voegde hij eraan toe.

De kerncentrale in het zuiden van Oekraïne, de grootste van Europa, werd aan het begin van de Russische invasie ingenomen. In de omgeving vinden geregeld beschietingen plaats, die meermaals problemen hebben veroorzaakt voor de stroomtoevoer naar het nucleaire complex. Externe stroom is onder meer nodig om de reactoren van de kerncentrale te koelen.

De contactgroep voor Oekraïne - die de militaire steun voor het land coördineert - verzamelt dinsdag opnieuw op de Amerikaanse legerbasis in het Duitse Ramstein. Het is al de vijfde bijeenkomst van de groep sinds Rusland in februari vorig jaar de invasie in het buurland startte.

Het was de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin die eind vorige maand de uitnodigingen had verstuurd voor een nieuwe ontmoeting op de grootste luchtmachtbasis buiten de VS.

Op het overleg van de contactgroep worden de leveringen van wapens aan de Oekraïense strijdkrachten gecoördineerd. Aan de vergadering nemen de defensieministers en hoge militaire verantwoordelijken deel van een vijftigtal landen en internationale organisaties, waaronder de NAVO.

Kiev heeft bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) klacht ingediend tegen EU-lidstaten Polen, Slovakije en Hongarije. Die drie landen verlengden hun embargo op de import van Oekraïens graan, ondanks de opheffing van de handelsbeperkingen door de Europese Unie vorige week. Warschau liet al weten dat het bij zijn beslissing blijft.

"We vinden het cruciaal om vast te stellen dat individuele lidstaten de import van Oekraïense goederen niet kunnen verbieden", legde minister van Economie Julia Svyrydenko uit in een persbericht. "Daarom dienen we tegen hen klacht in."

Polen, Hongarije en Slovakije weigeren zich neer te leggen bij een beslissing van de Europese Commissie, die vrijdag besloot om een einde te maken aan de tijdelijke beperkingen op de import van graan en enkele andere landbouwproducten uit Oekraïne. De Commissie had die beperkingen dit voorjaar toegestaan om de impact van de massale invoer op de lokale markten te milderen, maar ze kwam vrijdag tot de slotsom dat de marktverstoringen waren verdwenen.

De importverboden in de drie lidstaten hebben ook de transit van Oekraïense goederen naar andere landen vertraagd. Die routes zijn nog belangrijker geworden nadat Rusland in juli besloot om een einde te maken aan het internationale akkoord dat de uitvoer van Oekraïens graan via de Zwarte Zee mogelijk maakte. Oekraïne exporteerde voor de oorlog miljoenen tonnen gewassen via de zuidelijke havens aan de Zwarte Zee.

Roemenië zei de EU-beslissing te betreuren, maar zei van eenzijdige maatregelen af te zien, terwijl de Bulgaren instemden met een opheffing van het embargo in naam van "de solidariteit met Oekraïne".

De Polen blijven bij hun beslissing, lieten ze maandag nog eens weten. "Wij denken dat ze de juiste is, ze is ook het resultaat van een economische analyse en bevoegdheden die voortvloeien uit het Europees en internationaal recht", zei regeringswoordvoerder Piotr Müller. Van een klacht bij de WTO zijn ze "niet onder de indruk".

Bij de Commissie wou men maandag nog geen commentaar geven op de beslissing van de drie lidstaten.