Plaatsvervangende rechters kunnen opgeroepen worden als er bijvoorbeeld een rechter ziek of afwezig is, maar het gebruik ervan ligt al langer onder vuur. Onder meer de Hoge Raad voor de Justitie waarschuwde voor een schijn van partijdigheid omdat een advocaat de ene dag kan pleiten voor een kamer en de andere dag als rechter kan zetelen.

Hans Rieder werd in 2010 benoemd als plaatsvervangend raadsheer in het Gentse hof van beroep en zetelde af en toe in correctionele zaken. In april werd Rieder echter “ontslag verleend uit zijn ambt van plaatsvervangend raadsheer in het hof van beroep te Gent”, meldt het Staatsblad.

Niet de eerste

In tegenstelling tot de besluiten van andere magistraten die stoppen of met pensioen gaan, meldt het Staatsblad bij Rieder niet dat hij “de titel van zijn ambt eershalve” mag voeren. In het verleden kregen onder meer de Oost-Vlaamse procureur des Konings Johan Sabbe, die veroordeeld werd tot vier maanden cel met uitstel voor aanranding van de eerbaarheid, en Francine De Tandt, de in opspraak gekomen voorzitter van de rechtbank van koophandel in Brussel, dergelijk “oneervol” einde van hun carrière.

Rieder werd in 2020 al door de Gentse tuchtrechtbank voor een periode van zes maanden geschorst als plaatsvervangend raadsheer. Dat was het gevolg van een klacht van federale magistraat Marianne Cappelle wegens smaad en bedreiging. Het incident vond op 7 oktober 2014 plaats toen de Gentse kamer van inbeschuldigingstelling (KI) zich moest buigen over het onderzoek naar de Somalische piratenkoning Mohamed Abdi Hassan. Tijdens die zitting had Rieder de magistraat van het federaal parket toegeschreeuwd, omdat zij hem verweet “niet correct” gehandeld te hebben met betrekking tot een vraag om uitstel.

De advocaat riep dat ze daarmee moest stoppen en voegde er nog aan toe dat hij anders zijn toga zou uittrekken en haar zodanig zou uitschelden dat ze het psychisch nooit meer te boven zou komen. Ook tijdens een schorsing van de zitting van de KI was Rieder de federaal parketmagistraat gevolgd om verhaal te halen. De magistraat diende een klacht in. Het hof van beroep in Antwerpen achtte de tenlasteleggingen uiteindelijk bewezen. Omdat de redelijke termijn overschreden werd, kreeg hij geen straf opgelegd en volstond een eenvoudige schuldigverklaring.