Congolees president Tshisekedi wil dat VN-blauwhelmen vanaf december zijn land verlaten
De Congolese president Félix Tshisekedi wil dat de vredestroepen van de Verenigde Naties vanaf 2023 zijn land beginnen te verlaten. Dat zei hij tijdens zijn toespraak voor de VN-veiligheidsraad in New York. De welbekende 'blauwhelmen' werken in het door geweld geteisterde Oost-Congo en zouden daar tot december 2024 blijven, maar volgens Tshisekedi slaagt de VN er niet in de vrede te herstellen. "Het is hoog tijd dat ons land zijn lot volledig in eigen handen neemt."
Volgens de Congolese president zijn de vredestroepen van de Verenigde Naties niet in staat om rechtstreekse confrontaties in Oost-Congo het hoofd te bieden. Nochtans verscheurt de situatie in die regio zijn land, zo stelt hij.Â
Daarom wil hij dat de 17.000 blauwhelmen die zich momenteel in het gebied bevinden, vanaf eind dit jaar de aftocht blazen. Nochtans verlengde de VN-Veiligheidsraad die missie, officieel MONUSCO genaamd, op 27 juni nog tot juli 2024. Te lang, zegt Tshisekedi nu.
"Na meer dan twintig jaar aanwezigheid van troepen van de Verenigde Naties is het voor ons land hoog tijd om het lot volledig in eigen handen te nemen en de hoofdrolspeler te worden in onze eigen stabiliteit."Â De president uit tijdens zijn toespraak ook zijn dankbaarheid voor de VN. Toch is de terugtrekking volgens hem "een noodzakelijke stap om de geboekte vooruitgang vast te leggen".
Oost-Congo, waar vrede zeldzaam is
Oost-Congo is een gebied dat al sinds de jaren 90 door geweld wordt geteisterd. De belangrijkste en meest gecontesteerde provincies zijn Noord-Kivu en Ituri. Dat komt omdat de regio rijk is aan kostbare grondstoffen zoals goud, tantalium en tin. De vele mijnen die de kaart van het gebied kleuren, trekken dan ook de interesse van honderden milities en zelfverdedigingsgroepen.Â
Een van die groepen is de beruchte M23 of "Mouvement du 23 Mars", een rebellenleger dat de grootste problemen veroorzaakt. De Verenigde Naties beschuldigen buurland Rwanda ervan de groep te steunen, wat het land altijd heeft ontkend. De vredesmissie van de VN MONUSCU is sinds 1999 actief in het gebied.
Verkiezingen op komst
Afrika-expert van VRT NWS Stijn Vercruysse gelooft dat de uitspraken van de president passen binnen de aankomende verkiezingen. De Congolezen moeten op 20 december namelijk naar de stembussen om een nieuwe president te kiezen.
"De mensen in Congo zijn de blauwhelmen beu, ze zijn bijzonder impopulair. Als de president die uitspraak doet, past dat bijna zeker binnen de campagne voor zijn herverkiezing," zegt Vercruysse.
Daarnaast zou een versnelde terugtrekking volgens Vercruysse weinig oplossen. "Als de blauwhelmen zouden vertrekken, zouden we een situatie zien zoals in Mali. Meer terreur, meer miserie en meer schendingen van de mensenrechten. De blauwhelmen zijn misschien niet populair, maar ze zorgen er wel voor dat de situatie niet slechter wordt dan ze al is."
