Groene in plaats van witte pistes: smelten skigebieden binnenkort als sneeuw voor de zon?

De voorbije twee winters was het her en der glijden op een schamel wit tapijtje met kunstsneeuw in een groen landschap. Wen er maar aan, beste wintersportliefhebbers, zo lieten wetenschappers vorige maand uitschijnen in een nieuwe studie in het vakblad Nature Climate Change waarin ze 2.234 skigebieden in 28 Europese landen onder de loep namen.

De conclusie was dat als de aarde 2 graden opwarmt, een kwart van de Europese skigebieden gemiddeld eens om de twee jaar geen sneeuw zal zien. Bij een opwarming van 4 graden zou in de helft van de gebieden geen wintersport meer mogelijk zijn. Al merken klimaatexperts ook fijntjes op dat in zo’n scenario - + 4 graden wereldwijd - het probleem ‘kunnen we nog wel skiën overal waar we dat gewend zijn?’ het minste van onze zorgen zal zijn.

Desondanks is sneeuwzekerheid een term die volgens Google vaker opduikt in de zoekmachine en bij Wintersport.be - de populairste Nederlandstalige website met actuele informatie over skigebieden - hebben ze afgelopen maanden analyses gemaakt over de sneeuwzekerheid, met voor Frankrijk en Oostenrijk de vijf skigebieden met de hoogste sneeuwzekerheid.

Al is het geen exacte wetenschap. Zo gaat het bij touroperators vaak over de hoogte, maar dat zegt niet alles. Als er op grotere hoogte neerslag valt, dan is dat wel vaker sneeuw dan regen, maar er zijn hooggelegen skigebieden waar het droger is dan op andere plaatsen. Er zijn er ook waar het vaak hard sneeuwt, maar waar het ook hard waait waardoor sneeuw niet op de pistes blijft liggen. Ook zijn de cijfers die de skigebieden geven niet altijd even objectief en gaan lager gelegen skigebieden ook ‘allianties’ aan met hoger gelegen zones om zo te kunnen uitpakken met meer (hoger gelegen) sneeuw.

“Je kan het niet zwart-wit stellen”, zegt Arjen De Graaf van wintersport.be. “Sneeuwzekerheid is een thema, maar eigenlijk gaat het voor de wintersportliefhebber om skizekerheid. En die is er met de sneeuwkanonnen. Het zal wel vaker gebeuren dat je in wat lager gelegen gebieden niet in winterwonderland maar in een groen bos skiet, maar dankzij de sneeuwkanonnen ligt er op de pistes wel altijd voldoende sneeuw. De jongste winter in Noord-Amerika was er trouwens veel sneeuw en de voorbije maanden zagen ze in Argentinië en Chili meer sneeuw dan de voorbije tien jaar. En daar speelt de klimaatopwarming toch ook?” Bovendien is het volgens De Graaf te kort door de bocht om skigebieden van Spanje, Polen, Turkije of Zweden met elkaar te vergelijken.

“Die experts zeggen er zelf bij dat met behulp van sneeuwkanonnen de problemen bij het slechtste scenario zich maar bij een kwart van de skigebieden doorzetten”, benadrukt De Graaf. “En in de populaire gebieden in Italië, Frankrijk, Zwitserland en Oostenrijk hebben ze sneeuwkanonnen genoeg.”

Duurzaam?

Maar is dat duurzaam? In Frankrijk verhinderden groene verenigingen al dat er in La Clusaz een groot bassin zou gebouwd worden voor sneeuwkanonnen. “Als het koud genoeg is, draaien die toestellen maar een tiental dagen op een jaar”, zegt De Graaf. “Ze maken maar een paar procenten uit van de ecologische kost van wintertoerisme, dat vooral met transport te maken heeft. En dat is met auto’s en bussen veel duurzamer dan zomertoerisme. Ik zie de toekomst niet zo somber in.”

Wordt het dan niet drukker op de pistes in hoger gelegen gebieden? “Dat zou kunnen, maar met de sneller werkende liften van tegenwoordig zijn mensen tegenover vroeger ook meer tijd van een dag effectief aan het skiën en je merkt dat er veel zijn die het rond een uur of twee in de namiddag wel gezien hebben en dan weer van de piste gaan. Skigebieden zetten daarom meer in op wellness. Ischgl heeft vorig jaar naast een schaatsbaan ook een gigantisch wellnesscomplex geopend.”