Vlaanderen telt in 10 jaar tijd een derde minder cafés: "Het dorpscafé van vroeger komt niet meer terug"
In tien jaar tijd is één op de drie cafés in Vlaanderen verdwenen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers waarover De Standaard bericht. Sommige cafés werden een restaurant, anderen stopten er helemaal mee. "Het dorpscafé van vroeger zien we sneller gaan dan ons lief is", reageert Sandra Timmerman, voorzitter van Horeca Vlaanderen Brugge.
De cijfers tonen een duidelijke trend: elk jaar hebben gemiddeld 274 Vlaamse cafés de deuren gesloten. Het aantal cafés zakte met 32,2 procent tussen 2013 en 2023. Er zijn er nu nog 5.763 over.
Dat berekende onderzoeksbureau Locatus. Zij bekeken de bestemmingen van commerciële panden in Vlaanderen (ook van winkels bijvoorbeeld) en deelden die cijfers via de databank provincies.incijfers.be.
Bekijk op deze kaart hoe het aantal cafés in jouw gemeente evolueerde:
"Het is altijd jammer als er een café verdwijnt", reageert Sandra Timmerman, voorzitter van Horeca Vlaanderen Brugge. "In kleinere dorpen en steden gebeurt dat vrij snel, gelukkig zien we dat het in de centrumsteden wel stabiel blijft."
"Daar zien wij een soort cafés 2.0. Je hebt er koffiebars, maar ook microbrouwerijen die proeverijen organiseren. We zien er soms zelfs nieuwe cafés opduiken, in een soort retrostijl. Maar de echte dorpscafés zien we helaas sneller gaan dan ons lief is."
De intrede van het eetcafé
Toch is het wat kort door de bocht om te stellen dat al die zaken zomaar verdwenen zijn. Verschillende cafés zijn doorheen de jaren immers geëvolueerd naar een eetcafé en komen zo op een andere plaats in de statistieken terecht.
Het aantal eetgelegenheden in Vlaanderen is dan ook toegenomen met 3,8 procent. Maar als je de cafés en eetcafés samentelt, is er nog steeds een daling van 12.259 in 2013 naar 9.635 in 2023.
De winstmarges voor cafés worden steeds kleiner
Dat is niet verwonderlijk, stelt Timmerman, die zelf een pastabar uitbaat. "De winstmarges voor cafés worden altijd maar kleiner en kleiner. De btw op frisdrank is in de winkel bijvoorbeeld 6 procent, maar in de horeca 21 procent."
"Enkel op een pintje is het heel moeilijk voor een café om rendabel te blijven. En dus heeft het eetcafé zijn intrede gemaakt. Op eten zijn de winstmarges net iets groter en kunnen uitbaters het leefbaar houden."
Het einde van het dorpscafé
Timmerman ziet ook nog andere redenen waarom café-uitbaters er de brui aan geven. "Het uitgaansgedrag van mensen is veranderd. Er zijn meer alcoholcontroles en die moeten er zijn. Maar het maakt dat mensen minder op café gaan."
Daarnaast staan de prijzen onder druk. "Alles is duurder geworden. Niet alleen de bierprijzen, maar vorig jaar was er ook een ferme indexering van de lonen en ook de energieprijzen zijn gestegen. Eigenlijk zou je dat moeten doorrekenen, maar dan is de vraag hoeveel de klant nog wil betalen voor zijn pint?"
En zo ziet Timmerman het landschap veranderen. "Het is koffiedik kijken of het aantal verder zal dalen. Je ziet hier en daar wel een revival van het café of andere belevingen zoals pop-upzomerbars. Maar het dorpscafé van vroeger gaan we niet meer terugkrijgen, denk ik."
BELUISTER - Sandra Timmerman van Horeca Vlaanderen verklaart waarom zoveel cafés verdwijnen:
