Na nieuwe aanval op de Krim: "Oekraïne wil schiereiland niet zozeer heroveren, wel isoleren van de rest van het front"

Of het hoofdkwartier van de Zwarte Zeevloot vol geraakt is, is nog niet duidelijk. Oekraïne heeft het over een "succesvolle aanval op het hoofdkwartier". Volgens de Russische uitleg is een raket in de buurt neergekomen en heeft een scherf daarvan ook het hoofdkwartier geraakt. Hoe groot de schade is, is evenmin duidelijk. De brandweer moest in elk geval aan de slag om een brand in het gebouw te blussen.

Het is alleszins niet de eerste aanval op of in de nabijheid van de Krim. Het hoofdkwartier van de Zwarte Zeevloot is al meermaals aangevallen. De voorbije weken werden ook meerdere Russische schepen en een onderzeeër geraakt. Het in 2014 door Rusland geannexeerde schiereiland lijkt meer en meer een van de belangrijkste fronten te worden. En Oekraïne lijkt er ook enig succes te boeken. Wat is er aan de hand? Stond het schiereiland dan niet bekend als een oninneembaar fort, dat door Rusland met hand en tand verdedigd wordt?

Dat de Krim zowel voor Rusland als Oekraïne van enorm goot belang is, staat als een paal boven water. Toch is Oekraïne er op korte termijn niet op uit om het schiereiland te heroveren, zegt Kris Quanten, professor militaire geschiedenis aan de Koninklijke Militaire School. "Dat zeggen ze wel, maar dat is propaganda. Want daarvoor hebben ze gewoon de middelen niet." Wat Oekraïne vooral beoogt, is de Krim te neutraliseren, te isoleren. "Irrelevant te maken."

Het schiereiland is cruciaal in de oorlog, legt Quanten uit. "De Russische logistieke bevoorrading loopt via de Krim. Er liggen commandocentrales, belangrijke luchtmachtbasissen. Ook de Zwarte Zeevloot heeft zijn hoofdkwartier op de Krim, het gebouw dat vandaag is aangevallen. Als Oekraïne de Krim zou kunnen neutraliseren, dan zou dat een enorme impact hebben op de rest van het front."

Het verklaart waarom Oekraïne er steeds meer aandacht voor heeft. Volgens Quanten passen de Oekraïense aanvallen op de Krim in de combinatie van een "directe en indirecte strategie", waarbij de directe strategie de gevechten aan het front zijn, zoals rond Bachmoet in het noordoosten of rond Robotyne in de provincie Zaporizja. De indirecte strategie is om de Krim te neutraliseren en op die manier de Russische posities op het front zelf te verzwakken, waardoor Oekraïne daar verder kan oprukken.

Heel concreet proberen de Oekraïners de Krim te ontregelen door er zoveel mogelijk beschietingen op uit te voeren. Met als doel de normale bevoorrading van de Russen te verstoren. "Maar het veroorzaakt ook paniek, het creëert een sfeer van angst op een schiereiland dat voor veel Russen nog altijd een vakantieplek is."

Quanten merkt op dat ze daarbij dezelfde tactiek toepassen als de Russen: eerst een lading drones afvuren om het luchtverdedigingssysteem te verzwakken en dan pas aanvallen met langeafstandsraketten. Hij is ook verrast door de creativiteit van de Oekraïners om de Russische luchtafweer deels uit te schakelen, want hun middelen zijn beperkt. Toch lijken ze kleine successen te boeken en leggen ze een Russische zenuw bloot: de Russische luchtafweer op de Krim is niet (langer) waterdicht.

De eerdere aanvallen in en rond de Krim passen in dezelfde strategie om het schiereiland te neutraliseren. Ook daar valt op dat hoewel Oekraïne geen eigen marine heeft, het er wel in slaagt om zware verliezen aan de Russische marine toe te brengen. Bij Oekraïne leeft dus een zeker optimisme. Toch zal ook dit een werk van lange adem worden, benadrukt Quanten.

Zal Oekraïne zich nu dan vooral op de Krim focussen? "De Krim en de Zwarte Zee zijn niet het belangrijkste front voor de Oekraïners, maar een van de fronten. Eigenlijk hangt het allemaal met elkaar samen", legt Quanten uit: de Krim, de Zwarte Zee, de gevechten rond Bachmoet en in Zaporizja. Maar omdat Oekraïne aan het noordoostelijke en zuidoosteliijke front zelf heel traag vooruitgang boekt, richt het zich nu dus ook op het zwaartepunt van de Russische verdediging. Het echte doel van Oekraïne is te kunnen doorstoten naar de Zee van Azov, zegt Quanten (in het zuiden van het land). "Als ze de landengte kunnen doorknippen, zou het hele Russische front in elkaar kunnen storten."

Rusland van zijn kant wordt op de Krim met een enorm probleem geconfronteerd. Het heeft net op de Krim heel wat hoofdkwartieren en commandoposten gegroepeerd, omdat het schiereiland buiten het bereik van de Oekraïners lag. Wat nu gedaan? "Rusland kan zich niet blijven terugtrekken, want dan wordt het steeds moeilijker om het front te bevoorraden", meent Quanten. "Ik denk dat ze heel goed zullen moeten gaan nadenken hoe ze hun luchtafweersysteem op de Krim beter kunnen gebruiken."