Bpost zet 75 miljoen euro opzij om te hoge vergoedingen voor overheidscontracten terug te betalen
Bpost gaat 75 miljoen euro blokkeren om geld dat het mogelijk te veel kreeg voor overheidscontracten terug te betalen aan de staat. Het gaat om overcompensatie voor het beheren van staatsrekeningen en het afhandelen van verkeersboetes. Bpost wacht nu op de analyse van de overheid. Pas wanneer die er is, zal de totale omvang van de kosten duidelijk worden.
Waarover gaat dit?
Bpost krijgt geld om verschillende taken uit te voeren voor de federale overheid. De afgelopen maanden was er vooral veel te doen om de compensaties die het bedrijf krijgt om kranten en tijdschriften rond te brengen. Bpost zou de aanbesteding van die compensaties hebben beïnvloed. Daarnaast bekeek het bedrijf of het te veel geld heeft gekregen voor drie andere overheidsopdrachten.
Het gaat dan om nummerplaten die bpost levert, om boetes die het bedrijf verwerkt en rekeningen die bpost beheert voor de federale regering. Bpost onderzocht de afgelopen maanden of het voor die opdrachten te veel geld heeft gekregen.
Mogelijk onterechte staatssteun
De juridische diensten van bpost kwamen tot de conclusie dat er mogelijk te veel betaald is geweest in twee van de drie onderzochte dossiers: die van de staatsrekeningen en het afhandelen van boetes.
Volgens bpost kan het bedrijf voor de verwerking van binnenlandse en internationale boetes onterechte staatssteun hebben gekregen. Het zou ook niet gecommuniceerd hebben over fouten die het ontdekt had bij de facturering. Het bedrijf gaat dat nu bespreken met de Federale Overheidsdienst Justitie. Als bpost te veel geld kreeg voor deze opdracht, zal het bedrijf de overbetaling terugbetalen.
Ook voor het beheer van rekeningen in opdracht van de federale overheid zou bpost mogelijk te veel geld hebben ontvangen, die ook kan worden gezien als onterechte staatssteun. Dat zal de organisatie bespreken met de diensten van Financiën en overcompensatie terugbetalen.
Wat betreft de productie van nummerplaten zou er géén sprake zijn van overcompensatie of inbreuken op de concurrentiewetgeving. Maar bpost zou wel op sommige vlakken de afspraken geschonden hebben die het gemaakt had met de overheid.
Totale kostenplaatje nog onduidelijk
Het is nog steeds niet duidelijk hoeveel bpost exact te veel kreeg voor de opdrachten. Daarom blokkeert het voorlopig 75 miljoen euro, die het kan terugbetalen aan de overheid. "Dit cijfer blijft voorwaardelijk, want het is nog niet afgetoetst bij de federale overheid", vulde interim-CEO Philippe Dartienne aan.
In het totaal lopen de kosten voor bpost echter nog hoger op. bpost schat de impact op de operationele inkomsten voor 2023 op 10 miljoen euro. In het totaal wordt dat dus 85 miljoen euro.
Volgens bpost waren er in het totaal veertien mensen betrokken bij de fouten die gemaakt zijn in de dossiers. "Dat kan betekenen dat ze er actief aan hebben meegewerkt. Anderen waren op de hoogte maar hebben niet ingegrepen. Of ze hadden iets dieper moeten graven maar hebben dat niet gedaan", zei voorzitster van de raad van bestuur Audrey Hanard.
"Ik betreur hoe deze dossiers in het verleden zijn behandeld. Het is pijnlijk dat het gedrag van een klein aantal mensen het vertrouwen van onze klanten en de aandeelhouders heeft geschaad."
Hanard liet tijdens een persbriefing ook weten dat ze bereid is om de conclusies van de interne onderzoeken uit te leggen aan het parlement.
Geen bijkomende ontslagen
Het onderzoek heeft niet geleid tot bijkomende ontslagen. Eerder al heeft bpost acht contracten beëindigd in het kader van de lopende onderzoeken. Volgens bpost zelf vielen die ontslagen in alle geledingen van het bedrijf, zonder verder te specifiëren welke. Deze zomer moest directeur Kathleen Van Beveren al opstappen, als gevolg van het interne onderzoek naar de drie contracten.
Bpost doet de aankondiging net voor de nieuwe CEO Chris Peeters aan de slag gaat bij het bedrijf. Hij komt begin november over van netbeheerder Elia.
"Omslag naar openheid"
Minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter (Groen) reageerde dat ze een "omslag naar openheid" ziet bij bpost. "Samen met de komst van de nieuwe CEO is er nu een momentum waarin transparantie en deontologie de bovenhand krijgen."
Het zal nog even duren voor de uiteindelijke impact voor bpost en de totale kost bekend is. Het is nu aan de verschillende betrokken overheidsdiensten om hun eigen analyse te maken, en die naast de conclusies van bpost te leggen.
Uiteindelijk moet de Europese Commissie bepalen of er daadwerkelijk sprake was van illegale staatssteun. Volgens interim-CEO Dartienne is het "hoogst onwaarschijnlijk" dat het hele proces voor het einde van het jaar voltooid is.