Direct naar artikelinhoud
InterviewSihame El Kaouakibi

‘Ik volg het politieke nieuws opnieuw. En eerlijk? Ik word er ook triestig van’: De Morgen spreekt exclusief met Sihame El Kaouakibi

Sihame El Kaouakibi: ‘Ik sta liever vandaag dan morgen voor de rechter.’Beeld Rebecca Fertinel

Ze geeft al twee jaar geen interviews meer. Dit is de uitzondering op de regel. Maandag zal ze weer aanwezig zijn in het Vlaams Parlement. Sihame El Kaouakibi (37) over politiek, pers en haar eventuele proces. ‘Natuurlijk ging ik akkoord met de opheffing van mijn onschendbaarheid.’

en

“Het gaat goed met mij, echt”, lacht Sihame El Kaouakibi. “Ik heb opnieuw zin om te leven en mijn politieke hart klopt nog altijd volop. Maandag ga ik terug aan de slag in het Vlaams Parlement. Ik wil kijken welke positieve bijdrage ik nog kan leveren. Ik ben nog altijd een optimist, ik voel geen wrok, ik voel mij geen slachtoffer. Ik heb veel mensen vergeven, ik ben zelf gegroeid als mens, en ik geniet weer van het leven.”

Sinds begin 2021 geeft ze geen interviews meer. Er is wel veel over haar geschreven, over haar en de mogelijke fraudedossiers bij allerlei vzw’s waarbij ze betrokken zou zijn. Haar zaak was maandenlang voorpaginanieuws, maar op de afronding van het onderzoek is het nog altijd wachten. Daar ziet ze niet tegenop, daar kijkt ze naar uit, vertelt ze hier. Aan interviewaanvragen had ze de jongste jaren geen gebrek. Wij hadden geen verzoek ingediend, maar woensdag liet ze ons weten dat we mochten langskomen als we dat wilden. En zo geschiedde.

Waarom nu dit interview?

“Ik wil mijn terugkeer naar het Vlaams Parlement aankondigen. Het klinkt misschien gek na alles wat ik heb meegemaakt, maar ik kijk daarnaar uit: maandag brengt de minister-president zijn Septemberverklaring. Ik heb lang het nieuws niet gevolgd, maar ben daar nu volop mee bezig. En ik zie dat er veel aandacht gaat naar ‘pipigate’, naar de zaak-Conner Rousseau, naar de graaipensioenen, en ga zo maar door.”

U bent niet de enige die in opspraak komt.

“Dat is jammer, en dan heb ik het over de manier waarop pers en politici erover praten en schrijven. De aandacht moet gaan naar de mensen die de ene crisis na de andere hebben meegemaakt. Waar zijn de oplossingen, de ideeën, het leiderschap? Ik was er helemaal uit, maar volg het politieke nieuws opnieuw. En eerlijk? Ik word er ook triestig van. Ik zie het volop en heb het zelf ervaren: politiek is toxisch. Ik zal het sterker zeggen: het parlement is de meest toxische werkvloer van Vlaanderen.”

Toch gaat u terug.

“Ik ben met volle overtuiging in de politiek gestapt en ben niet iemand die stil in de nacht wil verdwijnen. Ik was afwezig omdat ik ziek was.”

Had u een depressie?

“Dat was niet de diagnose. Ik zat op de rand van een burn-out en heb symptomen van een posttraumatisch stresssyndroom. Ik zal niet tegen de volle 100 procent kunnen beginnen, maar langzaam moeten opbouwen.”

Velen hebben gespot met uw ziektebriefjes, en noemden u een profiteur. Dat ging ver. Wie kanker heeft, zal men geen profiteur noemen.

“Klopt helemaal. Er zijn zo veel mensen die met mentale problemen kampen en soms een periode thuis zitten. In het parlement zeggen politici graag dat we daar toch aandacht voor moeten hebben. Maar als een parlementslid dan zélf ziek wordt, krijgt ze te horen dat het fake is. Politici die beweren dat journalisten links zijn, en rechters wereldvreemd, zeggen nu dus ook dat een beëdigd arts die aan het hoofd staat van een gerenommeerde afdeling van een groot ziekenhuis, een nepdiagnose stelt. Dat vind ik wel straf.”

‘Rechten zijn geen zak chips, hè: eentje voor u, eentje voor u, en drie voor iemand anders. Iedereen is gelijk voor de wet.’Beeld Rebecca Fertinel

Ziet u de psychiater nog?

“Om de drie weken. Ik zie weer licht, ik ben uit de duisternis, maar ik zit in de wachtkamer, zeg maar. Ik wacht op de afronding van het onderzoek, zodat ik weer vrij kan spreken. Dat doet iets met een mens. Ook de vernederingen door de pers hebben een grote impact gehad.”

Werd u vernederd door de pers?

“Dat laat ik u zelf beoordelen. Ik voel het wel zo aan. En dat heeft mij nog zieker gemaakt. Ook dat aanslepend onderzoek is zwaar. Je imago wordt besmeurd, mijn levenswerk is weg. Al heeft de afgelopen periode mij ook veel schoons gegeven, en dan heb ik het over de essentiële dingen en mensen in het leven. Niet alles is slecht. Het is moeilijk om er voor dit gesprek weer naartoe te gaan, maar ik wil niet weglopen van de pijn. Ik ben aangesterkt, ik hoef geen medelijden, ik ga terug naar het parlement.”

Naar die toxische werkvloer.

“Ja, en die kan ik niet veranderen, die heb ik niet in de hand. Maar ik kan wel tot aan de verkiezingen mijn mandaat opnemen. Ik heb geen stemmen of zieltjes meer te winnen, ik heb een onafhankelijke zetel in het parlement. En mijn drijfveer is nog altijd dezelfde: ik wil opkomen voor de mensen die voor mij hebben gestemd.”

Hoeveel voorkeurstemmen had u in 2019?

“Bijna 11.000. En het was de eerste keer dat ik op een lijst stond. Open Vld is er in Antwerpen toen lichtjes op vooruitgegaan, terwijl ze in Vlaanderen achteruitging. Veel van mijn kiezers stemden voor het eerst op de liberale partij.”

Wat gaat u met die ene zetel doen?

“Ik wil terug naar de essentie en die zetel schenken aan mensen die vertegenwoordiging zoeken. Via mijn zetel zul je iets op de agenda kunnen zetten. Er komt een platform waar je suggesties kunt doen voor vragen die ik dan in het parlement kan stellen. Dat zal ik doen tot aan de verkiezingen van 2024. En dan stopt het. Ik doe niet mee aan die verkiezingen.”

Wat zijn de plannen dan?

“De Sihame van vroeger zou al honderd ideeën hebben. Maar ik heb geleerd dat ik moet focussen, ik moet nog wat helen, en ik wil wachten tot na het onderzoek en een eventueel proces. Dan zal ik een nieuw perspectief hebben. Ik moet hier eerst nog door.”

U bent al eens terug geweest naar het Vlaams Parlement, toen er moest worden gestemd over de opheffing van uw parlementaire onschendbaarheid.

“Dat was bangelijk. Van mij had de hele wereld mogen meeluisteren, maar toen ik binnen wandelde, werd beslist dat alles achter gesloten deuren zou gebeuren. De pers mocht niet aanwezig zijn. En toen werd er geroepen en gescholden en stond ik daar alleen.”

U ging akkoord met de opheffing van die onschendbaarheid.

“Natuurlijk ging ik akkoord met de opheffing van mijn onschendbaarheid. Een politicus is niet meer waard dan een gewone burger.”

En u was daar niet op vraag van Eric Goens, die een documentaire over u maakt?

“Nee. Dat heeft men ervan gemaakt. Politici en pers. Dat was blijkbaar de boodschap die moest worden verspreid, en de pers deed daar gewillig aan mee.”

Zo werkt het niet, hoor.

“Bij u misschien niet, maar ik weet goed genoeg hoe het er tussen politici en journalisten soms aan toe gaat. Waarom dachten journalisten dat Eric mij gevraagd had om aanwezig te zijn in het parlement? Zo is het niet gegaan. Er wordt over mijn zaak ook geschreven door mensen zonder kennis van ons rechtssysteem. Men stelt de verkeerde vragen, geeft de verkeerde antwoorden, trekt de verkeerde conclusies.”

‘Ik heb vaak de tristesse gezien in de ogen van mijn collega's in het parlement, die onder dwang tegen hun eigen waarden moeten stemmen.'Beeld Rebecca Fertinel

Noem eens wat misverstanden, dan?

“Er is al zoveel geschreven. Maar is er al iets bewezen? Totaal niet. Mijn onschendbaarheid is opgeheven omdat ik het gezicht van de zaak ben geworden. Ik ging akkoord omdat het de enige manier is om zélf ook onderzoeksdaden te vragen. Wat op dat moment voorlag, was een eerste vordering, over mogelijke onduidelijkheden met een subsidie van 250.000 euro aan de vzw lgu in de afgelopen tien jaar. Nu wacht ik op de eindvordering, en daarna op de raadkamer en dan mogelijk een proces. Tot dan geldt wat mij betreft het geheim van het onderzoek.”

Waarom moest dat toen achter gesloten deuren, denkt u?

“Men ziet mij daar liever niet meer. Onzeker over wat ik ga zeggen.”

Zou u misschien politici die betrokken zijn bij subsidies die ter discussie staan, in verlegenheid kunnen brengen?

“Het is niet aan mij om daar iets over te zeggen. Wie daar nerveus van wordt, zal het zelf wel weten. Maar als ik namen noem, doe ik hetzelfde als wat zij met mij hebben gedaan. Nogmaals, ik wacht op de eindvordering.”

Verwacht u die nog voor de verkiezingen?

“Wat denkt u? Als het onderzoek nu nog niet afgerond is, hoe zal dat dan nog lukken? Ik hoop het, hoor. Hoe sneller, hoe liever. Ik sta liever vandaag dan morgen voor de rechter. Dit gaat over mijn leven. Daarom gaf ik jaren geen interview. Van de perceptie kun je het nu eenmaal niet winnen.”

Die perceptie speelt in uw nadeel. En in het filmpje dat u maakte na de opheffing van uw onschendbaarheid, gaf u toe dat u fouten hebt gemaakt, naïef bent geweest. Welke fouten vindt u zelf dat u gemaakt hebt?

“Nu haalt u twee zinnetjes uit een lange tekst. U vermeldt niet wat ik net daarvoor zeg: dat ik op een gegeven moment te veel tegelijk deed. Ik ben al vanaf mijn eenentwintigste op een gedreven manier met jongeren bezig. Ik heb mij altijd dubbel moeten bewijzen, dat is zo met mijn achtergrond. Ik moest beter Nederlands spreken dan de gemiddelde Vlaming. Ik had op jonge leeftijd een panische ambitie, een drang om mijzelf te bewijzen. Ik was te gevoelig voor succes, voor erkenning, voor de buitenkant.”

Te veel ego? Alles lukte. Was u zot van glorie, zoals men dat in Antwerpen zegt?

(lacht) “Zo kun je dat zeggen. Ik werd gedreven door mijn ego. Ik wilde voortdurend met nieuwe projecten starten. Het ene project was nog niet op kruissnelheid, of daar was het volgende al. Ik was niet te stoppen.”

U hebt nog niet gezegd welke fouten u maakte.

“Toch wel. Ik deed te veel tegelijk, en die projecten moesten allemaal groeien. Dan is het normaal dat er soms een beetje chaos is. Daarom ben ik ook naïef geweest door in de politiek te stappen. Net voor de verkiezingen hadden we het eerste deel van een gebouw voor Let’s Go Urban én een jongerencentrum in Molenbeek opgeleverd en geopend. Toen kwamen verschillende partijen met mij praten. Mijn ego werd gestreeld en voor Open Vld ben ik overstag gegaan, omwille van het gedoe rond het Marrakechpact. Het was naïef om te denken dat dat het juiste moment was om in de politiek te gaan.”

Wilden andere partijen, met name N-VA, revanche nemen? Hebt u het gevoel dat er sprake is van een politieke afrekening?

“Ik vind het heel jammer dat er zoveel boosheid en wrok is omdat ik niet op hun lijst wilde staan. Ik vind het spijtig dat mandatarissen van die partij de opdracht kregen om met mij af te rekenen. En het merkwaardige is dat je met veel politici die je hard aanpakken, onder vier ogen eigenlijk een heel goed gesprek kunt hebben.”

Zou Let’s Go Urban nog bestaan als u niet in de politiek was gegaan?

“Als ik niet in de politiek was gegaan, zou Let’s Go Urban nog bestaan.”

Laten we naar de aantijgingen kijken. Al vroeg waren er strenge beoordelingen over de zakelijke kant van uw organisatie Let’s Go Urban.

“Nu verwijst u naar een subsidieaanvraag die werd geweigerd omdat de commissie vond dat wij geen artistieke organisatie waren, zoals deSingel dat bijvoorbeeld wel is. Let’s Go Urban was een jongerenhuis dat werd gesubsidieerd door het departement jeugd, niet door cultuur. Uw vraag toont meteen het probleem: weinig kennis van feiten. Dit zit zelfs niet in het dossier, van een aantijging is dus geen sprake.”

Naar de kern van de zaak dan: er zou geld versluisd zijn tussen vzw’s onderling en ook naar uw persoonlijke rekeningen.

“Dat is wat er wordt gezegd. Ik zou mijn reactie daarop van de daken willen schreeuwen, maar ik heb respect voor de rechtsstaat en respecteer het geheim van het onderzoek.”

Een audit door de Vlaamse inspectie van financiën was vernietigend voor u.

“Een audit door de Vlaamse overheid: dat is de slager die zijn eigen vlees keurt. En hebt u die audit gelezen?”

'Ik werd vergeleken met Donald Muylle, die man van Dovy Keukens. Maar goed, ik kan daar maar één ding over zeggen: die keuken stond waar ze moest staan.'Beeld Rebecca Fertinel

Nee, wel alle verslaggeving. Ook wat Vlaams minister Matthias Diependaele (N-VA) zei in Het Laatste Nieuws, dat de audit wees op ‘systematisch en symptomatisch misbruik van subsidiestromen’. Op Instagram postte hij de kop bij het artikel: ‘Vlaams rapport bevestigt officieel: ‘Sihame El Kaouakibi pleegde subsidiebedrog.’’

“En staat dat erin? Of is dat wat een politicus ervan maakt? Dit is dus exact mijn punt. Wat Diependaele zegt, staat niet in die audit (een grondige lezing van de audit toont aan dat de uitspraak van minister Diependaele het genuanceerde en terughoudende rapport van de audit absoluut niet correct weergeeft, jdc/be). Toch is dat de headliner in de media. Ik ben blijkbaar schuldig tot het tegendeel bewezen is. Dat is toch pure clickbait? Sorry hoor, maar u bent de eerste journalisten die ik sinds lang zie. (lacht) U krijgt de volle laag.”

U gaat voor de vrijspraak?

“Dat ga ik u niet zeggen. Ik sta recht in mijn schoenen, ik ga met veel overtuiging naar een mogelijk proces, maar u bent geen rechters. Ik wil zoveel zeggen, maar ik heb nog geen inzage in het dossier, ik wacht op de eindvordering. Nu zitten we in het geheim van het onderzoek.”

Laten we nog een dossier nemen: de 400.000 euro subsidies van toenmalig minister van Jeugd Sven Gatz (Open Vld) waar geen enkele factuur voor werd ingediend.

“Die investeringsmiddelen waren specifiek voor infrastructuur. De vzw Let’s Go Urban renoveerde en zette een nieuwbouw aan het Kielpark. Daarom vroeg de vzw transparant, en met de steun van de stad Antwerpen, die middelen aan. Het was een bouwtechnisch dossier, geschreven door ingenieurs en architecten. Die subsidie werd toegekend, maar geen enkele overheid stort meteen het hele bedrag, dat doen ze – terecht – na controle. In dit geval spreken we over een controle na oplevering met een termijn van zes jaar. Toen de pers naar buiten kwam met dit verhaal, waren we pas drie jaar verder. Inmiddels is die afrekening gebeurd. Door de bewindvoerder, ik was niet meer bij de vzw. En ruim op tijd.”

U werd lang geadviseerd door consultants van Deloitte. Neemt u hen iets kwalijk, hebben zij u op het verkeerde pad gebracht?

“Ik hoop van niet. Ik hoop dat zal blijken dat alles altijd correct gebeurd is. De adviseur was voor de duidelijkheid de voorzitter van de vzw Let’s Go Urban.”

Tijd voor de keuken, besteld voor een vzw, maar elders aangetroffen.

(lacht) “Juist, de keuken. Ik vond de memes wel grappig: ik werd vergeleken met Donald Muylle, die man van Dovy Keukens. Maar goed, ik kan daar maar één ding over zeggen: die keuken stond waar ze moest staan.”

In uw eigen huis? In een privé-onderneming van u?

“Ik denk dat we het hierbij moeten houden. U weet niet wat de onderzoeksrechter daarover in zijn dossier heeft staan. Ik kan zeggen dat er met die keuken niets is misgegaan, meer niet. En dat ik nog nooit een huis heb verbouwd. Ik heb dit (op het Kiel in Antwerpen, jdc/be) instapklaar gekocht, al zeker niet in mijn eentje en mét een lening, voor alle duidelijkheid.”

U hebt ook elders nog een huis. Misschien staat de keuken daar?

“Nee, die keuken staat zeker niet in dat huis. Mijn geliefde en ik hebben dat gekocht met een lening en verhuren het nu, by the way. Met die huur betalen we de lening af, zoals veel Vlamingen dat doen. Nogmaals, die keuken stond waar ze mocht en kon staan, opgeslagen in JJ House. Laten we wachten tot de afronding van het onderzoek en de eindvordering en dan zal ik hier zeker op terugkomen. Beloofd.”

Toch nog even naar de kern: hebt u geen fouten gemaakt door geld van de ene vzw te gebruiken voor de andere, en eventueel zelfs voor privédoeleinden? U zat op den duur in zo veel verschillende organisaties, dat zoiets wel mogelijk was.

“Ik was directeur en later bestuurder van vzw Let’s Go Urban en van andere bedrijven medeoprichter. Dat klopt. Iedereen kan verschillende rollen opnemen. U ook. Maar in het bestuur en adviesraad van al die organisaties zaten juridische en financiële experts, en experts inzake governance. Ik nam niet alles op mij. Ook de boekhouding niet. U kunt toch niet van mij verwachten dat ik alles in alle organisaties van naaldje tot draadje kende? Het was mijn fout dat ik te veel tegelijk deed. Dat zal mij niet meer overkomen. Ik ben een onderwijskundige en wil dat jongeren floreren. En die worden nu aan hun lot overgelaten. Als er problemen waren bij Let’s Go Urban, had men het bestuur kunnen vervangen.”

‘Ik heb ook doodsbedreigingen ontvangen, en rattenvergif en noem maar op. Ik kijk er niet naar uit om dat nog eens mee te maken.'Beeld Rebecca Fertinel

Hoe bedoelt u?

“Dan had een nieuw bestuur het werk voor de jongeren tenminste kunnen voortzetten. Maar men heeft voor die honderden jongeren niets gedaan. Integendeel, die jongeren hebben de boodschap gekregen dat iemand die impact heeft, zo van de kaart kan worden geveegd. Zij hebben eigenlijk de boodschap gekregen dat ze geen hoop moeten hebben, dat ze niets kunnen bereiken. En dat mág niet de boodschap zijn.”

Kreeg u het als vrouw met migratieroots harder te verduren? Migratieroots kunnen in je nadeel spelen - voorbeelden zat, van Youssef Kobo tot Dalilla Hermans.

“Het liefst zou ik hebben dat daar eens een onderzoek naar gedaan wordt.”

Er zijn ook vrouwen met migratieroots die vinden dat u het voor hen moeilijker hebt gemaakt.

“Dat is het probleem van de veralgemening. Dat zie je overal in de samenleving, en dat zou men niet mogen doen. Al heb ik mij daar zelf ook wel aan bezondigd. Misschien heb ik nu de neiging om mijn ideeën over de pers te veralgemenen. (lacht) Of over witte mannen.”

Er bestaat een beroemde screenshot van een video waarin u zegt dat het altijd witte mannen zijn.

“In een passage over internettrollen. Dat zijn vaak witte mannen. Maar in die video zeg ik dat ik ook juist van witte mannen vaak steun krijg. Maar wat gender en politiek betreft: je ziet duidelijk dat vrouwen sneller vertrekken. Denk aan wat D66-kopvrouw Sigrid Kaag te verduren kreeg in Nederland. Ik heb ook doodsbedreigingen ontvangen, en rattenvergif en noem maar op. Ik kijk er niet naar uit om dat nog eens mee te maken. Ik wil opnieuw op straat kunnen wandelen zonder pet en bril.”

Hebt u dat gedaan?

“Ik ben lang bijna niet buiten geweest. Alleen met de hond in de auto naar het park. En als ik eens een durum ging eten, droeg ik pet en bril. Al moet ik ook zeggen dat de meeste mensen deugen. Het gevoel dat iedereen je uitspuwt, klopt niet, heb ik ondervonden. Zoveel mensen die mij toch herkenden met die pet, gaven mij een glimlach of zegden: ‘Wij zijn met u.’ Die kleine dingen zijn nu voor mij de essentie.”

Al uw ondernemingen zijn inmiddels failliet verklaard. Na het strafrechtelijk onderzoek volgt nog de ondernemingsrechtbank.

“De ondernemingsrechter moet wachten op het gerechtelijk onderzoek. Een goede zaak. Veel van wat beweerd wordt over beheer van die ondernemingen, wordt nu onderzocht. En hopelijk zal blijken dat veel van die beweringen niet kloppen. Let’s Go Urban heeft geen eerlijke kans gekregen om te overleven.”

Hoe bedoelt u dat?

“Twaalf jaar zijn er nooit financiële problemen geweest, en nu was het meteen gedaan. JJ House was onze privé-onderneming, waarvoor ik me persoonlijk borg heb gesteld: een eventlocatie, die amper een jaar open was en corona over zich heen kreeg. Toen barstte de hetze los, werd er een loeiende sirene op mijn hoofd gezet en verloor de eigenaar van de locatie alle vertrouwen. Boem, failliet. Hetzelfde verhaal bij een paar andere start-ups. Door in de politiek te gaan, heb ik afstand moeten nemen van die bedrijven en daar voel ik me nu schuldig over. Ik heb hen in de steek gelaten.”

U ging in het Vlaams Parlement tegen de particratie in, door wat praktijktesten betreft af te wijken van uw fractie. Werd dat u niet in dank afgenomen?

“Nee. Terwijl ik als volksvertegenwoordiger een eed heb afgelegd om de grondwet na te leven. In het parlement vertegenwoordig je de kiezer, niet je partij. Ik heb vaak de tristesse gezien in de ogen van mijn collega’s, die onder dwang tegen hun eigen waarden moeten stemmen.”

Wat gebeurde er precies na die stem van u?

“Toen is mijn ziekte begonnen. Ik werd geïsoleerd, ik kreeg amper nog een goedendag. Ik was de politiek ingestapt met Gwendolyn Rutten als voorzitter, niet met Egbert Lachaert.”

‘Ik moet ook zeggen dat de meeste mensen deugen. Het gevoel dat iedereen je uitspuwt, klopt niet, heb ik ondervonden.’Beeld Rebecca Fertinel

Lachaert haalde zwaar uit. Volgens hem brengt u schade toe aan de democratie door geen verantwoording af te leggen voor de feiten waarvan u wordt beschuldigd.

“En dat voor een liberaal. Die nog advocaat is, ook. Weet hij hoe de rechtsstaat in elkaar zit? Eigenlijk zegt Lachaert dat hij de rechter is. Ik moet mijn onschuld blijkbaar bewijzen, terwijl het uiteraard omgekeerd is. Rechten zijn geen zak chips, hè: eentje voor u, eentje voor u, en drie voor iemand anders. Iedereen is gelijk voor de wet.”

Maar begrijpt u de ontgoocheling van uw partij niet?

“Ik ben ook ontgoocheld, ik heb hier niet voor gekozen. Ik denk dat veel mensen niet tevreden zijn met de manier waarop je in de politiek gepakt kunt worden. Want zo werkt het: in de nota die onlangs uitlekte geeft de liberale partij mandatarissen aan hoe ze hun tegenstanders moeten framen. Die persoonlijke aanvallen beschadigen de democratie pas écht. Politiek moet gaan over belangrijke dossiers.”

Hebt u ooit burgemeester van Antwerpen willen worden?

(lacht) “Burgemeester van Antwerpen? De Sihame van vroeger zou dat gewild hebben. Die dacht dat ze de hele wereld kon dragen. De Sihame van vandaag zeker niet.”

Bart De Wever heeft geen uitdager.

“Missie geslaagd, zou ik zeggen. Als dat is wat de Antwerpenaar wil, dan aanvaard ik dat. Hij is niet mijn keuze, omdat ook hij vaak mensen afbreekt. Die toxische aanvallen leiden bij kiezers tot onverschilligheid. Dat steeds meer mensen blanco stemmen, is interessant maar ook gevaarlijk.”

Wat moeten de klassieke partijen doen?

“Moeilijke vraag. Alle partijen zullen tot de verkiezingen zeggen dat het niet goed gaat en dat het moet veranderen. En ze zullen ideeën lanceren. Maar dat doen ze al twintig jaar, en ze besturen al twintig jaar. Dan klopt er toch iets niet. Partijen werken top-down. En de kern moet van de basis komen, grassroots zijn essentieel. Ik ben ook tegen het systeem van opvolgers. Kiezers moeten weten wie voor hen zal zetelen, ook als een verkozene minister wordt en vervangen moet worden. Nu komen woordvoerders via een kabinet en een plek als opvolger in het parlement. You scratch my back and I’ll scratch yours.”

Het overkwam bij Open Vld Guy Vanhengel, Bart Tommelein, Tom Ongena.

“Die namen hebt u genoemd, ik niet. Ik wil wel zeggen dat ik respect heb voor mensen die opkomen voor hun principes en idealen.”

Noem eens iemand.

“Ik zal u eens verrassen: ik heb respect voor Els Ampe, die dat bij Open Vld durft. En voor Zuhal Demir bij N-VA.”

Els Ampe is niet meteen een politica met wie de meesten zich willen associëren.

“Ik associeer mij niet met haar, dat maakt u er weer van. (lacht) Qua inhoud liggen Els en ik ver uit elkaar. Ik zeg alleen: ik heb respect voor wie zich durft te verzetten.”

Tot slot: wat mogen we verwachten van de documentaire van Goens?

“Het wordt een journalistieke documentaire, geen entertainment. Ik zal blij zijn als ze kan worden uitgezonden. Maar het is goed dat er nu een onderzoek is. Dat wil zeggen dat elke rekening wordt uitgeplozen. Het is de enige manier om de ruis eruit te halen, om feiten van leugens te onderscheiden.”

BIO

• geboren op 9 juli 1986 in Boom • studeerde onderwijskunde aan de VUB • begon in 2009 met Let’s Go Urban, een dansschool voor jongeren • stichtte als sociaal ondernemer tal van andere projecten • werd in 2019 verkozen in Vlaams Parlement voor Open Vld • maakt sinds 2021 het voorwerp uit van een gerechtelijk onderzoek