Meer mensen naar psycholoog dankzij terugbetaling, maar lang niet iedereen met noden vindt hulp
Het aantal mensen dat beroep doet op een psycholoog is sinds de terugbetaling van psychologische zorg fors gestegen. Dat blijkt uit een nieuwe studie van het CM Gezondheidsfonds. “44 procent van de mensen die vandaag van de terugbetaling gebruikmaken, kregen voordien geen zorg voor hun mentale problemen. We bereiken dus een hele nieuwe groep”, zegt CM-voorzitter Luc Van Gorp.
Sinds 2019 wordt zogenoemde eerstelijnspsychologie terugbetaald. Dat is psychologische zorg die, net zoals de huisarts, direct en zonder doorverwijzing toegankelijk is. Binnen eerstelijnspsychologie worden meestal eerder milde of matige mentale klachten behandeld.
Is je psycholoog geconventioneerd, dan heb je als volwassene recht op acht sessies aan 11 euro. Jongeren krijgen tien sessies aan hetzelfde tarief. Als je gespecialiseerde hulp nodig hebt, kan dat aantal worden uitgebreid naar 20 sessies. Voor wie er recht op heeft, is er ook een verhoogde tegemoetkoming waardoor een sessie 4 euro kost.
“Massaal veel mensen maken gebruik van de conventie”, duidt CM-voorzitter Luc Van Gorp in “De ochtend” op Radio 1. “Zaten we in 2022 nog aan 16.000 patiënten, dan zijn dat er vandaag 187.000. Dat zijn meer dan tien keer zoveel mensen die naar een psycholoog gaan.”
En er is meer goed nieuws, zegt hij. “Ruim 40 procent van deze mensen kregen daarvoor nooit eerder psychologische hulp voor mentale problemen. We bereiken dus een hele nieuwe groep.”
Vooral jongeren en mensen die het financieel moeilijker hebben, maken gebruik van de terugbetaling. “We merken dat 2,5 procent van onze leden met een verhoogde tegemoetkoming gebruik maken van de terugbetaling, tegenover 1,8 procent zonder”, klinkt het.
Niet iedereen die er nood aan heeft, krijgt hulp
De cijfers zijn veelbelovend, maar betekenen niet dat alle problemen van de baan zijn. Uit een enquête van Sciensano, die samen met de studie van CM uitkomt, blijkt dat twee op de tien Belgen – bij jongeren zelfs vier op de tien – aangeeft nood te hebben aan psychologische hulp. Meer dan 40 procent daarvan zegt die hulp niet te krijgen.
Van Gorp ziet verschillende redenen. “Het heeft voor een stuk te maken met het stigma dat rond psychologische hulp hangt. Daarnaast zijn sommige mensen bang dat het hen alsnog meer geld zal kosten. 4 of 11 euro klinkt niet veel, maar ik denk dat we onderschatten hoeveel dat vandaag voor mensen is. Ook geven mensen aan geen tijd vrij te kunnen maken. Voor een vrouw met twee kindjes en geen wagen is dat bijvoorbeeld niet evident om al die stappen te zetten. Vaak zijn het net zij die nood aan een psycholoog hebben, die er niet makkelijk geraken.”
Net daarom is de CM-voorzitter blij dat tegenwoordig ook groepssessies worden terugbetaald. “Met zulke sessies gaan psychologen naar plekken waar de nood hoog is: op scholen, bij OCMW’s, bij huisartsen enzovoort. We brengen de gezondheidszorg naar de mensen toe, waardoor de drempel minder hoog wordt.”
"Toegankelijkheid uitbreiden"
Gezien het grote succes, en de nood die tegelijk hoog blijft, pleit CM ervoor om de toegankelijkheid tot mentale zorg nog meer uit te breiden. Zo ijvert het ziekenfonds voor 20 in plaats van 8 sessies, voor de afschaffing van het remgeld voor kinderen en adolescenten en een verlaging van het remgeld naar 6 euro per consultatie (of 1,5 euro voor wie een verhoogde tegemoetkoming heeft) voor volwassenen.
“De kost van deze twee maatregelen samen wordt geschat op 6,2 miljoen euro, amper 3,8 procent van het totaalbudget van de conventie.”