Wetstraat wil onderzoekscommissie naar seksueel misbruik in de kerk: “Heel Vlaanderen is in shock”

KIJK. VTM NIEUWS-journalist Karel Lattrez: “Er komt een parlementaire onderzoekscommissie”

De documentaire ‘Godvergeten’ op VRT Canvas, die de afgelopen weken getuigenissen van meerdere slachtoffers van seksueel misbruik binnen de kerk en hun naasten centraal zette, doet heel wat stof opwaaien in Vlaanderen. “De documentaire zet voor het eerst het verhaal van de slachtoffers centraal. Ik ben in shock. Heel Vlaanderen is in shock”, zegt Vooruit-voorzitter Conner Rousseau.

“Zij zijn misbruikt door priesters. Uitgelachen door de kerk. En aan hun lot overgelaten door ons gerecht. 4.000 stukken aan bewijsmateriaal zijn gewoon verdwenen. Eerst uit het aartsbisdom van Mechelen. Later op de griffie van het gerecht. De slachtoffers voelen zich twee maal misbruikt. Eenmaal door de kerk. En eenmaal door het gerecht”, aldus Rousseau.

Daarom moet er voor Vooruit een parlementaire onderzoekscommissie komen. De slachtoffers hebben recht op erkenning en duidelijkheid. Dat zijn we hen verschuldigd”, zegt Rousseau. Volgens hem moet die commissie ook de subsidies die de kerk vandaag ontvangt in vraag stellen. “Waarom zouden Belgen nog moeten betalen voor het loon van geestelijken die crimineel gedrag binnen hun organisatie gedogen en zelfs toedekken?”

KIJK. De bisschoppenconferentie heeft aan Roger Vangheluwe gevraagd om afstand te nemen van zijn ambt

Ook Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout en Kamerlid Stefaan Van Hecke willen een parlementaire onderzoekscommissie. “De slachtoffers hebben het recht te weten of het onderzoek tijdens ‘Operatie Kelk’ correct gebeurd is”, klinkt het.

“Is er ongeoorloofde druk uitgeoefend? Werden fouten gemaakt? Dat moet opgeklaard worden tijdens een parlementaire onderzoekscommissie. Daarnaast blijven ook vragen wie doorheen de jaren mee het misbruik heeft toegedekt.” Ook op Vlaams niveau zullen de groenen een resolutie indienen waarin ze aandringen op meer zorg en erkenning van de slachtoffers én om dergelijk misbruik in de toekomst te voorkomen.

Open Vld steunt alvast de vraag naar een onderzoekscommissie. “Niemand staat boven de wet. Ook de kerk niet. Daarom steunen we de vraag naar een onderzoekscommissie”, reageert Open Vld-voorzitter Tom Ongena op X, het voormalige Twitter. “De waarheid moet aan het licht komen, slachtoffers erkenning krijgen en maatregelen nemen, zodat dit nooit meer gebeurt.”

Ook oud-voorzitter en Kamerlid Egbert Lachaert drukt zijn steun uit. “Er is nog geen gerechtigheid gekomen voor de slachtoffers, noch zijn er garanties dat dit niet meer gebeurt.”

CD&V-voorzitter Sammy Mahdi wil “alle opties bekijken om tot een betere erkenning van het leed van slachtoffers te komen en om te zorgen dat er beter opgetreden wordt in geval van misbruik. Ook een onderzoekscommissie”. Dat laat hij weten op X. “Wij mogen en zullen niet wegkijken.”

Ook oppositiepartij N-VA drukt haar steunt uit. “Een parlement staat ten dienste van onze bevolking. Het is dan ook evident dat wij al die onbeantwoorde vragen en die collectieve pijn opnieuw een plaats zullen geven in de commissie Justitie”, reageert Kamerlid Sophie De Wit die destijds ook zetelde in de onderzoekscommissie rond ‘Operatie Kelk’.

Vlaams minister van Justitie en Handhaving Zuhal Demir (N-VA) stelde al eerder op de dag dat het federaal parlement en de Hoge Raad van Justitie de plicht hebben alle middelen in te zetten om “de waarheid alsnog boven te halen”: “De waarheid is gekend. Ze ligt verscholen achter de muren van bisschoppelijke paleizen en het Vaticaan. Ze zit in de hoofden van kerkleiders. Zonder biecht kan er geen vergiffenis zijn.”

PVDA hekelt hoe de vorige parlementaire commissie is omgegaan met de slachtoffers, en vraagt dus ook een nieuwe onderzoekscommissie. “Het is nooit te laat voor gerechtigheid. Wij steunen de vraag voor een nieuwe een parlementaire onderzoekscommissie en willen Rik Devillé uitnodigen in het parlement”, reageert fractieleider Sofie Merckx op X.

Tenslotte sluit ook Vlaams Belang zich aan bij de vraag voor een parlementaire onderzoekscommissie. “Het is duidelijk dat er zaken uitgeklaard moeten worden op het hoogste niveau”, zegt fractieleider Barbara Pas. “De getuigenissen die de afgelopen weken naar voor kwamen gaan door merg en been. We moeten er alles aan doen dat geen enkel kind nog slachtoffer wordt van misbruik.”

Priester Rik Devillé, die zich al decennialang inzet voor de slachtoffers van seksueel misbruik binnen de kerk en zelf ook aan bod kwam in ‘Godvergeten’, pleitte dinsdagavond op de VRT nog voor een nieuwe parlementaire onderzoekscommissie. In 2010 richtte de Kamer al een bijzondere commissie rond dat thema op, maar die werkzaamheden noemde Devillé “lachwekkend”. “Alles moet opnieuw gebeuren, en deze keer op de juiste manier”, zei hij.

De Kamercommissie Justitie zal zich nu over de voorstellen moeten buigen. Daarna moet ook de plenaire vergadering het licht op groen zetten. Een gewone meerderheid volstaat daarvoor. Een parlementaire onderzoekscommissie beschikt over grosso modo dezelfde bevoegdheden als een onderzoeksrechter in een gerechtelijk onderzoek, en kan onder meer getuigen oproepen en onder ede verhoren, documenten opvragen en in beslag laten nemen en huiszoekingen laten uitvoeren.

De voorzitster van de commissie Justitie, Kristien Van Vaerenbergh (N-VA), laat weten dat ze de verdere bespreking zal agenderen voor de eerstvolgende zitting. Die vindt volgende week woensdag plaats. “Het is eerst en vooral belangrijk dat het parlement samen een duidelijke onderzoeksvraag uitwerkt, want het resultaat mag de slachtoffers en hun naasten niet teleurstellen.”

KIJK. Rik Torfs: “Beter om zelf aan Vangheluwe te vragen om afstand te nemen”