Afgelopen dinsdag kreeg het eerste leerjaar van basisschool Sint-Camillus in Sint-Niklaas er tegen het einde van de schooldag een tweede leerkracht bij. Haar naam: Lola Uytdehaage. Haar leeftijd: 16 jaar. “Ik heb de kinderen geholpen in de leesles”, zegt ze. “Ze moesten de nieuwe letters die ze hadden geleerd bij mij inoefenen. Ik heb voorgelezen en een taalspelletje met hen gespeeld. Ze moesten aan een rad draaien dat stopte bij een bepaalde letter. Die moesten ze dan voorlezen aan mij. De juf was blij met de extra hulp en ik vond het zelf heel leerrijk en inspirerend om te doen.”

Lola is één van de negentien leerlingen die de Broederschool Humaniora de komende maanden uitzendt naar lagere scholen in de stad. Allen zitten ze in het vijfde of zesde middelbaar en kozen ze voor het nieuwe keuzevak Next-gen.

“We worden in Sint-Niklaas geconfronteerd met een enorme stijging van het aantal leerlingen in 1B”, zegt Kristof De Lange, directeur van de Broederschool Humaniora. “In de meeste gevallen hebben die leerlingen geen diploma (officieel: getuigschrift, red.) van de lagere school op zak. Dat betekent dus dat ze eigenlijk onvoldoende kunnen lezen of schrijven. We kunnen wel extra plaatsen blijven bij creëren in 1B, maar ik vind: het moet de taak van het onderwijs zijn om kinderen wél de basis bij te brengen en naar 1A te laten gaan.” (Lees verder onder de foto)

Het is een fenomeen in zowat elke Vlaamse centrumstad dat het eerste middelbaar B uit haar voegen aan het barsten is. De voorbije tien jaar nam het aantal leerlingen in die B-stroom met 17,4 procent toe, terwijl dat voor de A-stroom slechts 14 procent is. “Verschillende factoren liggen aan de oorzaak van die stijging”, zegt Ilse Martens, directeur van Sint-Camillus. “Het gaat om kinderen die thuis geen Nederlands spreken of minder opgevolgd worden door hun ouders. Zelfs de kinderen die in 1B terechtkomen zijn minder goed voorbereid op die richting dan pakweg 10, 15 jaar geleden.”

En dus zet de scholengroep Katholiek onderwijs Land van Waas alle zeilen bij. De scholieren van de Broederschool helpen twee lesuren per week, in drie verschillende basisscholen van de scholengroep. Op het einde van het semester krijgen ze geen examen, maar moeten ze een verslag schrijven over hun ervaringen. Op Sint-Camillus worden ze ingeschakeld vanaf 15 uur, wanneer de schooldag bijna om is dus. “Ze helpen eerst met lezen of sommetjes in het eerste leerjaar”, zegt Martens. “Daarna zetten we ze in voor een huiswerkklas in het zesde leerjaar, tot 16.45 uur. Ze begeleiden de kinderen bij hun huiswerk en leren ze leren. Dat is dus eigenlijk een extra studie-uur voor onze kinderen, maar ze zijn massaal ingegaan op ons aanbod.” (Lees verder onder de foto)

“Mooie extra”

Het lijkt wrang dat scholieren nodig zijn om die extra ondersteuning te geven, maar volgens de directeurs mogen we dat zo niet zien. “We doen dit jaar allerlei nieuwe inspanningen voor onze kinderen”, zegt Martens. “De scholieren zijn wel een mooie extra, want zonder hen zou het moeilijk zijn om die huiswerkklas te organiseren.”

Ook voor de scholieren zelf is het volgens De Lange een unieke kans om onder meer hun sociale vaardigheden, leiderschapskwaliteiten en creativiteit aan te scherpen. “Het is een win-winsituatie”, zegt hij. “In het allerbeste geval lopen enkele scholieren dankzij het project warm voor de job en kunnen we zo ook iets doen aan die andere maatschappelijke uitdaging: het lerarentekort.”