"Shutdown" van de Amerikaanse overheid voor eventjes afgewend

De twee kamers van het Amerikaanse Congres, het Huis van Afgevaardigden en de Senaat, stemden in met een noodfinancieringswet voor de komende 45 dagen. Dat ging niet zonder slag of stoot. Een aantal uiterst conservatieve Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden weigerde namelijk de plannen voor het nieuwe jaar goed te keuren.

"De Republikeinen hebben de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. In principe hadden ze geen enkele Democratische stem nodig. Maar eensgezindheid is ver te zoeken in die partij door een kleine groep radicaal-rechtse mensen die heel erg de Trump-lijn volgen. Zij blokkeren alles", legt onze correspondent Björn Soenens uit.

De (Republikeinse) voorzitter van het Huis van Afgevaardigden heeft de "noodrem" gebruikt en toenadering gezocht tot de Democraten om een noodbegroting goedgekeurd te krijgen, waardoor een shutdown op het nippertje vermeden werd.

De noodbegroting is een compromistekst. De oorspronkelijke begroting hakte onder meer stevig in in de sociale voorzieningen. Die zware besparingen zijn er nu uit gehaald. Maar in de goedgekeurde versie is nog steeds geen extra hulp voor Oekraïne opgenomen. Daar zal de komende weken verder over onderhandeld worden.

De Amerikaanse president Joe Biden heeft al beloofd dat de Verenigde Staten Oekraïne niet zullen laten vallen. "Er is een gevoel van urgentie" om nieuwe financiering voor Oekraïne goed te keuren in de komende dagen en weken. "Kijk me aan, we krijgen dit voor elkaar."

"Het is een noodbegroting van 45 dagen. Over anderhalve maand is de crisis daar terug", voorspelt correspondent Soenens. En voor de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Kevin McCarthy is het mogelijk game over, denkt Soenens. "Hij heeft namelijk een begroting opgedrongen aan de opstandelingen in zijn partij. Het zou dus kunnen zijn dat ze zijn vel willen en hem tot ontslag willen dwingen."

In Amerikaanse media kondigde Matt Gaetz, partijgenoot van McCarthy en rechts-populistische stokebrand, alvast aan dat hij de intentie heeft McCarthy af te zetten. "In januari trof McCarthy een akkoord met de conservatieven in het Huis, dat hij sindsdien schaamteloos heeft geschonden", meent Gaetz. Daarnaast zegt hij ook vernomen te hebben dat McCarthy een "geheime deal met de Democraten over Oekraïne" gesloten heeft. "We moeten vooruit, met een nieuwe leider die we kunnen vertrouwen."

In aanloop naar de stemming in het Congres zou Jamaal Bowman, een lid van het Huis van Afgevaardigden van de Democraten, het brandalarm hebben doen afgaan. Volgens zijn stafchef was het een ongeluk, al willen de Republikeinen een onderzoek instellen.

Zij zijn van mening dat Bowman het brandalarm liet afgaan om de stemming te vertragen. De Democraten hadden eerder namelijk aangegeven niet genoeg tijd te hebben gehad om de noodbegroting na te kijken. "Dit zal niet onbestraft blijven. Dit is een blamage, "stelde Kevin McCarthy, de Republikeinse voorzitter van het Huis.