Dit verandert er vanaf vandaag: nicotinezakjes verboden, gps-proef bij rijexamen en grotere regenwaterput bij nieuwbouw en verbouwing

Vanaf 1 oktober mogen in België geen nicotinezakjes meer verkocht worden. Dat heeft de federale regering in maart beslist.

In het kader van het antitabaksplan, dat ondertekend werd door federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) en 23 andere ministers, werd op 14 maart een Koninklijk Besluit gepubliceerd dat de verkoop van nicotinezakjes verbiedt. Die zakjes bevatten geen tabak, maar wel een vulsel met nicotine en smaakstoffen. Ze worden onder de bovenlip geplaatst om nicotine af te geven in het bloed. Ze kunnen tot 90é milligram nicotine bevatten, bijna negen keer zoveel als een normale sigaret.

Verschillende wetenschappelijke studies hebben de gevaren van nicotinezakjes aangetoond, vooral voor jongeren. Ze bevatten genoeg nicotine om afhankelijkheid te veroorzaken en hebben een schadelijk effect op de hersenen.

Hoewel de verkoop via groothandels al sinds 1 juli verboden is, mogen detailhandelaars nicotinezakjes blijven verkopen tot 1 oktober om ze in staat te stellen hun voorraad weg te werken.

Tabaksreuzen British American Tobacco (BAT) en Philip Morris stapten in mei echter naar de Raad van State om het koninklijk besluit ongedaan te maken.

Net als het vorige kwartaal daalt het sociaal tarief voor elektriciteit vanaf oktober, terwijl dat voor aardgas stijgt. Dat blijkt uit berekeningen door de federale energieregulator CREG.

Gemiddeld zullen de sociale tarieven voor elektriciteit voor oktober twee procent dalen in vergelijking met het vorige kwartaal. Het sociaal enkelvoudig tarief voor elektriciteit bedraagt vanaf oktober 21,568 cent per kilowattuur, inclusief btw. Het sociaal tarief voor aardgas stijgt met 9,6 procent in vergelijking met het voorgaande kwartaal. Het sociaal tarief bedraagt nu 4,902 cent per kilowattuur, inclusief btw.

Het sociaal tarief is een verminderd tarief voor bepaalde categorieën personen of huishoudens en is bij alle leveranciers hetzelfde.

Tip. Vergelijken loont in het zoeken naar een voordelig energiecontract. Mijnenergie.be helpt je snel en eenvoudig op weg.

Wie bouwt of verbouwt, moet vanaf 2 oktober een regenwaterput van minstens 5.000 liter laten steken. De aflopende regeling verplicht, ongeacht het dakoppervlakte, een put van minstens 5.000 liter. Maar dat verandert: 5.000 liter blijft het minimum, maar bij een dakoppervlak groter dan 80 m² hoort voortaan een put van 7.500 liter. Is het dak groter dan 120 m², dan moet de put minstens 10.000 liter kunnen opvangen.

De maatregel maakt deel uit van de plannen van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir om Vlaanderen beter te wapenen tegen de droogte en mensen thuis over voldoende water te laten beschikken. “Elke druppel telt”, wat betreft Demir. “Daarom scherpen we de hemelwaterverordening aan: regenwater opvangen en hergebruiken wordt de regel, net als meer ruimte om water in de bodem te laten sijpelen. Regenwater afvoeren wordt de uitzondering.

De nieuwe regels gelden enkel voor nieuwe projecten zoals nieuwbouw, grondige verbouwingen of ingrepen aan de afval- én hemelwatervoorziening.

Binnen die nieuwe regeling ontspringt het openbaar domein niet langer de dans, maar wegens de complexiteit van grotere bouwwerken volgt dat in januari 2025.

Lees meer: Geldt deze nieuwe regel ook voor appartementen? En wat bij verbouwingen waarvoor geen bouwaanvraag wordt ingediend?

Eigenaars van slecht geïsoleerde huurwoningen mogen de huurprijs vanaf vandaag opnieuw indexeren. De indexatie werd vorig jaar bevroren om huurders te beschermen tegen de hoge energieprijzen, maar het hoogtepunt van de energiecrisis is voorbij, meent Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA). Er komt wel een correctie om te vermijden dat huurbazen de verloren indexatie inhalen.

Huisbazen met woningen zonder energieprestatiecertificaat of met EPC-labels E of F kunnen de huurprijzen al sinds 1 oktober 2022 niet meer indexeren. Wie een pand met label D verhuurt kon de index maar voor de helft doorvoeren. Het Vlaams Parlement nam die maatregelen vorig jaar met spoed aan om kwetsbare huurders te beschermen tegen de sterk gestegen prijzen, vooral voor energie. Ongeveer 200.000 huishoudens bleven daardoor het afgelopen jaar gespaard van een huurindexatie, voor zowat 75.000 huurders mocht de index maar voor 50 procent worden aangerekend. In totaal huren ongeveer 560.000 huishoudens op de private huurmarkt in Vlaanderen.

Het indexverbod liep op 30 september af, maar wordt niet verlengd, besliste de Vlaamse regering.

Om te vermijden dat huurbazen de verloren inkomsten inhalen en dit jaar dus “dubbel indexeren” wordt de indexering berekend aan de hand van een aangepaste formule met een correctiefactor. Concreet: een huurder die in oktober 2021 per maand 800 euro huur betaalde voor een slecht geïsoleerde woning zal vanaf oktober 832 euro betalen, terwijl dat anders ruim 925 euro was geweest.

Vanaf 1 oktober zullen kandidaat-bestuurders die voor hun rijbewijs B gaan ook verplicht een gps-proef moeten afleggen. Vanaf vandaag kan de examinering om te mogen rijden met een speedpedelec, ook effectief daarmee gebeuren. Tot nu verliep dergelijk examen steeds met een bromfiets.

Rijden volgens de richtlijnen van een gps wordt vanaf 1 oktober een verplicht onderdeel van het praktisch rijexamen. Voortaan moeten kandidaten tijdens het onderdeel ‘zelfstandig rijden’ dus tonen dat ze zowel aanwijzingsborden als gps-instructies kunnen volgen. Ze kunnen kiezen of ze de gps van het eigen voortuig gebruiken of een gratis app op de smartphone. Voor wie niet beschikt over een toestel, zal de examinator een toestel voorzien.

Voor de aanpassing verwijst Vlaams minister Lydia Peeters (Open VLD) naar een studie van de Universiteit Hasselt. “Die toonde het belang aan tijdens het rijexamen te testen of kandidaat-bestuurders vlot en correct met de gps kunnen omgaan, aangezien de kans zeer reëel is dat bestuurders na het behalen van hun rijbewijs regelmatig met een gps naar hun bestemming zullen rijden.”

Daarnaast kan het rijbewijs AM vanaf 1 oktober worden behaald met een bromfiets of een speedpedelec. De elektrische fietsen die tot 45 kilometer per uur kunnen rijden, zijn aan een steile opmars bezig. Begin dit jaar waren er 65.650 ingeschreven in Vlaanderen.

“Hoewel de speedpedelec een geweldig vervoermiddel is, kunnen we niet blind zijn voor de ongevallencijfers”, zegt minister Peeters. “538 ongevallen vorig jaar: dat zijn geen cijfers om licht over te gaan. Elke maatregel die we hieromtrent gaan nemen, is gericht op meer verkeersveiligheid.”

Ten slotte gaat de hervorming van de rijopleiding pas op 1 maart volgend jaar in. Die stond normaal voor 1 oktober gepland, maar wordt nu uitgesteld. Vanaf dan wordt het vormingsmoment voor vrije begeleiding opnieuw ingevoerd en de minimale oefenperiode voor kandidaat-bestuurders wordt vastgelegd op vijf maanden, tot nu was dat drie maanden.

De Vlaamse regering hervormt vanaf 1 oktober de subsidie voor langdurig werklozen. Werkgevers kunnen voortaan een ‘doelgroepvermindering’ krijgen voor personen die al twee jaar of langer niet aan de slag zijn. Dat moet het voor bedrijven aantrekkelijker maken om hen aan te werven, laat Vlaams minister van Werk Jo Brouns (CD&V) weten.

Concreet gaat het om een RSZ-korting van ongeveer duizend euro per kwartaal, met een maximum van vierduizend euro per werknemer. Die zal gedurende vier kwartalen gelden. De doelgroepvermindering kan toegekend worden aan alle werkgevers, zonder beperking van het type arbeidsovereenkomst.

De RSZ-korting vervangt de bestaande aanwervingsincentive. De maatregel is gericht op zowel langdurig werkzoekenden als andere potentiële werknemers die minstens twee jaar niet actief zijn op de arbeidsmarkt, zoals langdurig zieken.

De hervorming maakt deel uit van het akkoord ‘Iedereen nodig, iedereen mee’ met de sociale partners. Daarmee wil de regering werken richting de doelstelling van een werkzaamheidsgraad van tachtig procent.

Vanaf 1 oktober treedt het sectoraal akkoord in werking dat minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) ruim anderhalf jaar geleden overeenkwam met de politievakbonden. “Dit betekent onder meer dat de politiemensen voor het eerst sinds de politiehervorming een weddeverhoging zullen krijgen”, aldus de minister.

In het Belgisch Staatsblad is dinsdag het koninklijk besluit gepubliceerd voor de uitvoering van het akkoord dat de minister in januari vorig jaar had gesloten met politievakbonden VSOA en NSPV. “Een historisch akkoord”, aldus minister Verlinden, “dat vanaf vandaag wordt uitgevoerd”. De belangrijkste krijtlijnen zijn een weddeverhoging en een forfaitaire onkostenvergoeding voor thuiswerk.

Normaal gezien moest dat akkoord reeds in januari van dit jaar in werking treden. Bij de begrotingsopmaak werd echter beslist de uitvoering uit te stellen én te spreiden in de tijd - tot onvrede van de politiebonden. Het komt erop neer dat de agenten vanaf 1 oktober 45 procent van de afgesproken weddeverhoging zullen krijgen. De komende twee jaar volgt in oktober telkens het vervolg van de weddeverhoging.

Daarnaast zullen politiemedewerkers, die de mogelijkheid hebben van thuis uit te werken, vanaf vandaag ook een vergoeding kunnen ontvangen voor de gemaakte onkosten, die even hoog is als die van de federale ambtenaren.

“De verwachtingen ten aanzien van onze politiemensen zijn groot, net als hun verantwoordelijkheden. Met deze eerste weddeverhoging sinds de politiehervorming tonen we waardering voor hun inspanningen en zetten we opnieuw een stap om het beroep aantrekkelijker te maken”, besluit minister Verlinden.

Vanaf 1 oktober worden de rode Thalys-treinen onderdeel van Eurostar. De fusie tussen de twee operatoren van hogesnelheidstreinen werd al in 2019 gelanceerd, maar ging dit jaar een nieuwe fase in. De merknaam Thalys verdwijnt, net zoals de applicatie en de website. Tickets kopen voor treinreizen tussen Frankrijk, België, Nederland en Duitsland kan voortaan via eurostar.com.

Het nieuwe Eurostar-logo, een ster met een ‘e’ errond, prijkt al enkele maanden op de rode Thalys-treinen. Aan het uitzicht van de treinen en de dienstverlening aan boord wordt voor de rest niet geraakt. “Brussel vormt het centrum van de ster”, aldus Gwendoline Cazenave, CEO van Eurostar Group, bij de voorstelling van het nieuwe logo begin dit jaar. Niet alleen is de hoofdzetel van de groep in de Belgische hoofdstad gevestigd, “Brussel vormt ook het centrum van ons netwerk, waar we op minder dan twee uur zijn van al onze bestemmingen”.

De fusie tussen Eurostar en Thalys werd vier jaar geleden gelanceerd. Na een vertraging door de coronapandemie werden beide operatoren van hogesnelheidstreinen in mei vorig jaar onder één koepel gebracht, de in Brussel gevestigde Eurostar Group. Een meerderheid van de aandelen is in handen van de Franse spoorwegmaatschappij SNCF. De Belgische maatschappij NMBS heeft een belang van 18,5 procent. De fusiegroep telt zowat 2.200 werknemers, heeft een vijftigtal treinstellen (26 van Thalys en 25 van Eurostar) en is actief in vijf landen (België, Duitsland, Frankrijk, Nederland en het Verenigd Koninkrijk).