De nood aan grote, structurele hervormingen voor België is hoog, zegt Annelies Verlinden (CD&V), minister van Binnenlandse Zaken, stellig. ‘Met alle respect, maar de tafel waaraan het overleg over het station Brussel-Zuid plaatsvond, was echt gigantisch. De burgemeesters, leden van de Brusselse regering, de verschillende politiediensten, federale ministers. Als iedereen zijn woordje moet doen, ben je wel even bezig. Efficiënt is dat niet.’

Afschaffen dus, die negentien Brusselse gemeenten?

‘Ik ga hier niet zeggen wat er moet gebeuren. Alleen dat je wegloopt van je verantwoordelijkheid als politicus als je niet wil praten over hoe ons land georganiseerd is. De wereld verandert, de structuren moeten volgen. Brussel wordt alleen maar complexer en internationaler. Noch mensen met Nederlands als moedertaal, noch die met Frans als moedertaal zijn nog in meerderheid. Brussel is een mondiale stad, Brussels DC. Het beleid moet zich daaraan aanpassen.’

Er is werk aan de winkel, daarom: hoe pijnlijk was het dat de fiscale hervorming er niet is gekomen?

‘Dit land heeft een reset nodig. Dat is sterk uitgedrukt om mijn boodschap kracht bij te zetten. Maar wie na 2024 regeert, móét daarmee bezig zijn. Ook onze Waalse collega’s hebben daar belang bij. Het hoeft geen communautair debat te zijn. Van mij mag België goed werken. Ik zeg hen vaak: “Als jullie België graag zien, moeten jullie ook maken dat wij dat in Vlaanderen kunnen verkopen, we moeten tonen dat het werkt.” Want sommigen hebben er belang bij om België op een subtiele manier te ondermijnen, om vervolgens te kunnen zeggen dat het land niet werkt. Het is gemakkelijk om de federale politie en de civiele bescherming eerst uit te kleden en dan te zeggen dat die federale instanties niet werken.’

‘België zal ook over tien jaar nog niet gesplitst zijn. Dus moeten we het land doen werken. Daarvoor zijn fundamentele hervormingen nodig: binnen de pensioenen, binnen fiscaliteit en rond werk­gelegenheid. Mensen hebben geen boodschap aan lange debatten in kastelen over onze staatsstructuren. Die hervormingen zijn geen doel op zich, ze moeten de overheid efficiënter maken.’

U was een van de weinigen die na het Voka-debat geërgerd reageerde op het feit dat alle partijvoorzitters, ook van de partijen die er deel van uitmaken, de Vivaldi-regering rood licht gaven.

‘Voor mij is Vivaldi een “ja, maar”, voor Sammy Mahdi (CD&V-voorzitter, red.) een “nee, maar”. Onze analyses liggen inhoudelijk niet zover van elkaar. Als je partij in de regering zit en je evalueert die regering met een eenduidig rood vlak, zeg je de mensen niet dat je je stinkende best doet om hen te helpen. Want ondanks de complexiteit van de problemen werken wij als beleidsmakers keihard om oplossingen te vinden. Dat moeten wij hen ook zéggen, want niemand anders zal het doen.’

Lees ook

Lees ook

Het schrijnende verhaal van Brussel-Zuid: ‘Tot twintig jaar geleden had je hier een bruisend stadsleven’ 

Bent u dan een voorvechter van Vivaldi II?

‘Ik ben een voorvechter van een efficiënt en goed beleid. Maar het team dat vandaag op het veld staat zelf buizen, vind ik moeilijk te verkopen.’

‘Tijdens de coronapandemie hebben we anderhalf jaar op de winkel gelet. Na corona zaten we alweer te dicht bij het volgende evaluatiemoment om nog dapper genoeg te zijn om moeilijke knopen door te hakken. Ja, het moet beter. De volgende regering heeft een beter regeerakkoord nodig, dat gedetailleerder is. Na de verkiezingen moeten we zo snel mogelijk zo duidelijk mogelijk met elkaar spreken. Ook over grondige hervormingen. We zullen echt moedig moeten zijn. En na de verkiezingen snel tot een goed regeerakkoord komen, zodat we tijd hebben om het uit te voeren. Tijd om met iedereen te praten, ook.’

Met of zonder de N-VA?

‘Graag met de N-VA. Dat is een grote partij die voortdurend met nieuwe ideeën komt over de toekomst van dit land. Geen enkele partij kan in zijn eentje Vlaanderen in een federale regering vertegenwoordigen. We moeten praten, maar ik wil wel realistisch blijven. Ik geloof niet in extralegale oplossingen (Verlinden verwijst naar de roep van sommige N-VA’ers en Vlaams Belang om het land eenzijdig, zonder akkoord met de Franstaligen te hervormen of splitsen, red).’

‘Ik ben jurist, dus een juridisch vacuüm zie ik niet als een aantrekkelijke oplossing. Als we het land willen hervormen, moeten we afspraken met Wallonië maken. Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) stelde enkele maanden geleden dat 20 procent van de Vlamingen overtuigd is om het land te splitsen. Om een land eenzijdig te splitsen, heb je wel een groter draagvlak nodig, lijkt me.’

‘Zolang het land niet gesplitst is, moeten de structuren werken. De staat subtiel uitkleden om dan te zeggen: “Zie je wel, het werkt niet”? Dat gaat niet op. Wie wil er nog bij de federale politie werken als je voortdurend te horen krijgt dat die agenten met oud ijzer rondrijden en dat ze met tien jaar oude computers moeten werken? Dat is niet zo, maar die foute boodschap werkt wel ondermijnend. Jonge gasten van negentien gaan dan wel elders solliciteren.’

‘Hoe graag ik de lokale politie ook zie, in de internationale strijd tegen drugs héb je wel een sterke federale politie nodig. De drugstrafiek zal je niet alleen lokaal oplossen. Trouwens, 40 procent van de georganiseerde criminaliteit is grensoverschrijdend. Ik hoor vaak de klacht dat de lokale politie veel taken van de federale moet overnemen. Want die is uitgekleed. Daarom pleit ik ervoor om ze weer aan te kleden.’

U lijkt te insinueren dat u wat lijken in de kast gevonden hebt – daar achtergelaten door uw voorganger Jan Jambon.

‘Dat is sterk geformuleerd, het heeft geen zin om voorgangers met de vinger te wijzen. Maar dat de civiele bescherming in 2019 fors is afgebouwd, is een feit. Dat iedereen – ook de mensen die dat mee goedgekeurd hebben – daar bijna meteen van zeiden dat het fout was: ook. Bij de overstromingen in Wallonië werden we met onze neus op de feiten gedrukt. Die besparingen breken ons zuur op. Maar ik wil geen intentieprocessen maken.’

De N-VA benadrukt voortdurend dat ons land failliet is. Waar ziet u nog de mogelijkheid om te besparen?

‘We zullen keuzes moeten maken op het gebied van werk, pensioenen en op de arbeidsmarkt.’

Zoals u zelf zegt, die grote beslissingen zullen er zo dicht voor de verkiezingen niet meer komen.

‘De wonderen zijn de wereld niet uit.’

Communicatief valt het op dat CD&V op alle fronten aanwezig is. Hilde Crevits met de kinderopvang, Nicole de Moor over migranten en Sammy Mahdi als dragqueen op tv. Wil CD&V een vuist maken?

‘Op mijn departement is het razend druk. Dat leiden vraagt al mijn aandacht. Elke dag krijg ik een operationele vraag. Ik moet en wil met beleid bezig zijn, niet met de kiescampagne. 9 juni is nog te ver af.’

U moet toch wakker liggen van de verkruimeling van het politieke centrum?

‘Ik ben ervan overtuigd dat het antwoord op alle problemen uit het centrum komt. De simplismen die extreme partijen uitkramen, lossen de complexe problemen niet op. Je kan luid roepen dat er een muur rond België moet komen. Maar ons land is één grensgebied: dat gáát gewoon niet. De werkelijkheid is grijs, niet zwart-wit.’

‘Bij elke gelegenheid zeg ik tegen collega’s van andere centrumpartijen: laten we nu toch gewoon eens samenwerken in plaats van elkaar voortdurend te bekampen. Het is geen raketwetenschap. Met die “ik roep dus ik ben”-mentaliteit gaan we het land niet redden.’

Lees ook

 ‘Deel de oesters maar gewoon met Annelies, David, de minister is thuisgebleven’