klimaat
Warmste september ooit met gemiddelde van 18,8 graden
Zonnebaden is in ons land niet alleen voorbehouden voor de zomerse maanden. Ook in oktober kan het nog. — © Kristof Vadino
De wereld heeft al de warmste juni, juli en augustus achter de rug. België heeft nu ook een nieuw record voor de warmste september ooit, met een gemiddelde van 18,8 graden. De ‘zomerse herfst’ koelt de statistieken niet af.
2023 kan het warmste jaar uit de metingen worden, voorspelde Samantha Burgess, adjunct-directeur van het Europese klimaatcentrum Copernicus, begin september in De Standaard. ‘We zitten amper 0,01 graden achter op de gemiddelde globale temperatuur van het vorige warmste jaar, 2016.’
Tenzij, zo liet ze nog wat frisse hoop door de statistiek waaien, ‘er zich in de herfst en de winter periodes met stevige koude voordoen’. De komende dagen voorspelt het KMI maximumtemperaturen tot 25 graden. We zijn twee weken ver in de herfst.
België noteerde samen met Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland, Polen en Zwitserland nieuwe recordcijfers voor de warmste september ooit. Het gemiddelde klokt voor ons land af op 18,8 graden. In Frankrijk springt het zelfs tot 21,5 graden.
‘September was gemiddeld warmer dan juli en augustus en dat is geleden van 1961’, zegt KMI-weerman David Dehenauw. ‘We hebben nog nooit zo’n warme nazomer gehad. Het septemberrecord is de zoveelste indicator dat we in een warmere wereld leven.’
De zomer van ’23
De hele zomer van 2023 gaat sowieso de annalen in als het warmste seizoen ooit gemeten wereldwijd. Het was in juni, juli en augustus gemiddeld 16,77 graden Celsius en dat is 0,29 graden meer dan de vorige recordhouder, de zomer van 2019. Kijk je alleen naar Europa, dan maakte het continent met 19,63 graden zijn vijfde warmste zomer mee, die van 2022 blijft op nummer één.
Die records vertalen zich op velerlei manieren: bosbranden teisterden de voorbije maanden vooral Zuid-Europese landen zoals Griekenland, waar liefst 1,33 procent van het land in vlammen opging. Ook het zeewater warmde op: tussen 31 juli en 31 augustus brak de oceaantemperatuur iedere dag het vorige record van maart 2016. Met 20,98 graden zagen we in augustus het hoogste maandelijkse gemiddelde ooit, een halve graad boven wat normaal is. Het gaat hierbij om de zeeën en oceanen buiten de poolgebieden.
En dan kreunden heel wat landen en regio’s nog onder verzengende hittegolven. Het World Weather Attribution, een internationale groep klimaatonderzoekers, concludeerde eerder al dat de hittegolven die in juli Noord-Amerika, China en Zuid-Europa troffen, niet mogelijk waren geweest zonder de klimaatverandering.
De gevolgen van menselijke activiteit stuwen de temperaturen verder de hoogte in. Hoe meer broeikasgassen in de atmosfeer, hoe meer opwarming wereldwijd. Tot dusver gingen klimaatwetenschappers ervan uit dat we de grens van 1,5 graad opwarming – de drempel waar we volgens het klimaatakkoord van Parijs onder moesten proberen te blijven – zouden overschrijden in de jaren 2030. ‘Maar het kan net zo goed al in een van de komende vijf jaar gebeuren’, zegt Samantha Burgess. ‘2023 kan het koelste jaar worden vergeleken met de jaren die op ons afkomen.’
