Wordt je job zwaarder? Misschien doet je baas aan ‘quiet hiring’. Expert: “Hij denkt: ‘Ik heb niemand extra nodig’”
Overuren, extra taken, meer verantwoordelijkheid: merk jij dat je job plots zwaarder wordt zonder dat dat expliciet besproken werd? Dan doet je baas misschien wel aan ‘quiet hiring’. Een toxisch fenomeen, waarschuwt een arbeidspsycholoog. Ze legt uit waarom het nu meer voorkomt en wat je kan doen. “Voor je stilletjes wegkwijnt.”
Marie PauwelsLaatste update:02-10-23, 11:21
Heb je het gevoel dat er op je werk van de ene op de andere dag plots meer taken en verantwoordelijkheden op je schouders vallen? Misschien doet je baas dan wel aan ‘quiet hiring', een nieuwe term die op het internet de ronde doet (‘hiring’ betekent personeel aannemen in het Engels, red.). “Het concept is niet nieuw, maar wel hot nu", zegt arbeidspsycholoog Peggy De Prins.
Je job is vandaag een pak meer ‘fluïde’
“Quiet hiring is een gevolg van het feit dat jobs nu meer hybride zijn. Er zijn tegenwoordig minder strikte functieomschrijvingen en mensen werken in een losser professioneel verband samen. Dat is op zich een positieve evolutie: het kan een win-winsituatie zijn voor zowel werkgever als werknemer. Maar er is duidelijk vooral cynisme in de term gekropen.”
Fluïde werken heeft voordelen: werknemers kunnen taken naar zich toe trekken waar ze sterk in zijn
Arbeidspsycholoog Peggy De Prins
Een fluïde job heeft verschillende voordelen. “Werknemers kunnen meer hun eigen stempel drukken op hun werk. Ze kunnen hun talenten meer uitspelen door taken naar zich toe te trekken die het meest in lijn met hun sterktes liggen. Dat heeft voordelen voor zowel werkgever als werknemer. Ze winnen daarnaast een enorm stuk aan vrijheid.”
Maar er zijn risico’s verbonden aan die vrijheid. “Beide partijen kunnen het misbruiken”
“Als je baas je pusht om meer taken op te nemen zonder dat expliciet met je te bespreken, doet je baas aan ‘quiet hiring’. En als werknemer durf je daar niet altijd in dialoog over te gaan. Met als gevolg dat je baas denkt: ‘Ik heb niemand extra nodig, want het werk raakt zo wel af.’ Terwijl jij misschien stilletjes wegkwijnt en je job als veel te zwaar ervaart.”
Maar ook de werknemer kan misbruik maken van losse jobomschrijvingen.”Er kunnen eveneens excessen ontstaan langs zijn kant. Als hij zijn vrijheid bijvoorbeeld volledig opneemt en enkel vanuit een eigen ambitie, belang of interesse werkt. Of als hij zich laat leiden door zijn ego en zo dominant is in een team dat andere collega’s veel lastige taken moeten opnemen. De vrijheid kan dus misbruikt worden langs beide kanten.”
Je moet weten: de ‘war for talent’ maakt het je werkgever moeilijk
Hoewel het concept niet nieuw is, past quiet hiring heel sterk in de huidige tijdgeest, benadrukt De Prins. “Het gebeurt zeker nier altijd vanuit slechte intenties. Er is een ‘war for talent’ gaande in de schaarse arbeidsmarkt. Het is vandaag gewoon heel moeilijk om goede werkkrachten te vinden. Misschien wil je baas wel extra mensen aanwerven, maar vindt hij niemand geschikt. Waardoor bestaande werkkrachten op hun grenzen botsen.”
“Anderzijds denk ik dat in minder urgente tijden, waarin het makkelijker is voor de werkgever om goeie mensen te vinden, quiet hiring ook een strategie kan zijn om dingen uit te stellen. Het gebeurt echt al langer, maar door de huidige tijden denk ik dat het nu nog sterker speelt. En niet per se vanuit passiviteit of negatieve intenties.”
Als organisatie is het vandaag heel moeilijk om het juiste talent aan te trekken, dus ze proberen zich te behelpen
Arbeidspsycholoog Peggy De Prins
“Als organisatie is het vandaag heel moeilijk om het juiste talent aan te trekken, dus ze proberen zich zo te behelpen. Vaak kunnen ze dan voor een stuk op empathie van de werknemers rekenen, want zij zien ook dat het niet simpel is om de juiste mensen te vinden. Maar die empathie is natuurlijk niet oneindig. Als het personeel verzuipt in de extra taken, kunnen er giftige reacties ontstaan.”
Wat moet je doen als je ongevraagd extra taken krijgt?
Als een baas iemand extra taken wil opleggen, moet hij of zij dat voldoende aftoetsen met de werknemer. “In hoeverre is het haalbaar? Qua tijdsinvestering, maar ook qua rolinvulling. Gaat het om taken die passen in het jobpakket? Zijn het taken die logisch volgen op de rest? Of vormen ze een extra uitdaging?”
“Het kan immers zijn dat je voor de nieuwe taken een andere mindset of flow moet volgen. Of dat je de expertise, bagage of energie mist om ze te vervullen. Bespreek dat, hoe moeilijk het ook lijkt.”
De werknemer heeft er recht op dat zijn extra werk niet onzichtbaar is
Arbeidspsycholoog Peggy De Prins
“Als je werkgever zegt ‘we zitten nu echt in nood qua arbeidskrachten, dus je wordt extra belast en ik neem daar nota van, maar er komt zo snel mogelijk verandering’, dan is het een ander verhaal. Jullie kunnen in dat geval vaak ook een soort deal sluiten, zoals een extra bonus.”
“Worden de extra taken onbesproken op jou geschoven, op een eenzijdige en dominante manier, dan gaat het om quiet hiring. Dat is een toxisch concept. Het is heel belangrijk om ook dan het gesprek aan te gaan.”
Is een vergoeding vragen voor extra werk redelijk?
“Dat hangt een beetje af van de traditie van je bedrijf”, zegt De Prins. “Als er al een gewoonte is van variabele lonen of beloningen, moet het bespreekbaar zijn. Maar heeft jouw bedrijf die gewoonte niet, dan zal je eerder kunnen rekenen op een extra dankjewel of iets dergelijks. De werknemer heeft er wel recht op dat zijn extra werk niet onzichtbaar is. Het moet gewaardeerd en gezien worden als extra inspanningen tot overuren leiden.”
“Ja, er is vandaag meer flexibiliteit in de arbeidsrelatie. Ook het feit dat we meer thuiswerken speelt daarin een rol. Maar het gaat altijd om geven en nemen. Zorg dat noch jij noch je baas te ver gaat in die groeiende vrijheid.”
