"Dicht bij een oplossing" of "fundamentele aanpassingen"? Vlaamse regering niet op één lijn over stikstofdossier
Het blijft onduidelijk hoe de regering het stikstofdossier de komende weken concreet zal aanpakken. CD&V zit niet op dezelfde lijn als coalitiepartners N-VA en Open VLD. Het debat in het Vlaams Parlement naar aanleiding van het advies van de Raad van State maakte die onenigheid opnieuw duidelijk.
"Er is geen tijd te verliezen. Iedereen is het erover eens dat we ons een feitelijke of juridische vergunningenstop niet kunnen veroorloven. Dat zwaard van Damocles moet weg", sprak minister-president Jan Jambon (N-VA) het parlement toe.
Dat zwaard hangt ondertussen al twee jaar boven de Vlaamse regering. De situatie is nog dwingender geworden sinds de Raad van State dinsdag zijn advies publiceerde over het ontwerpdecreet over stikstof. De Raad is onder meer kritisch voor het systeem dat Open VLD en N-VA – coalitiepartner CD&V diende het decreet niet mee in - voorstellen om vergunningen voor bedrijven goed te keuren.
De regering had kritiek verwacht, maar niet van deze orde. Jambon: "Het advies is bijzonder streng, en dat heeft ons allen verrast. De verleiding zal voor iedereen groot zijn om het eigen grote gelijk erin te zoeken. Ik roep op om dat niet te doen. Dit advies komt niemand goed uit."
BEKIJK - Minister-president Jambon roept op om samen te zoeken naar oplossingen:
- Vlaanderen stoot te veel stikstof uit en dat is slecht voor de natuur.
- Een nieuw decreet moet dat aan banden leggen en juridisch regelen door strengere regels voor bedrijven en landbouwers, maar daarover is onenigheid binnen de Vlaamse regering.
- N-VA en Open VLD hebben afgelopen zomer een stikstofdecreet ingediend voor behandeling in het Vlaams Parlement. CD&V weigerde dit decreet goed te keuren.
- De Raad van State heeft nu een kritisch advies gegeven over dat decreet, omdat de stikstofregels erin niet goed zijn uitgewerkt.
CD&V niet verrast
Dat erkende ook CD&V. "Dit is geen moment van euforie of tromgeroffel", zei parlementslid Tinne Rombouts (CD&V). Ze wees er wel op dat ze de bezwaren van de Raad van State zelf de afgelopen jaren al aankaartte in het parlement. In tegenstelling tot Jambon, verraste het advies haar niet: "Dit had niemand mogen verbazen."
Jambon herinnerde Rombouts eraan dat het decreet gemaakt is op basis van het akkoord in maart waar ook CD&V mee instemde. Volgens de minister-president gaat dit advies trouwens net in tegen het standpunt van de christendemocraten: "Het was u toch die altijd zei dat onze maatregelen te streng waren? Dit advies van de Raad van State zegt net: het gaat niet ver genoeg."
Demir: "We staan dicht bij een oplossing"
Dinsdag overlegde de regering al over de volgende stappen. Jambon sprak in het parlement de hoop uit om eind volgende week opnieuw aan de slag te kunnen. De regering wil eerst juristen het advies laten bestuderen om daarna enkele voorstellen te doen waarmee de partijen aan de slag kunnen.
Welke concrete richting het daarna op moet, blijft onduidelijk. N-VA wijst op de vraag van de Raad om nog strengere regels vast te leggen, CD&V weigerde in de zomer zelfs akkoord te gaan met het decreet dat de Raad nu van tafel veegt. De partij zegt dat het decreet niet overeenkomt met het akkoord in maart.
Minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) toonde zich toch optimistisch. "Er is al heel hard aan gewerkt de afgelopen jaren en we staan eigenlijk dicht bij een oplossing. Het zou bijzonder jammer zijn als we de komende acht maanden er niet in slagen om tot een oplossing te komen. We zijn dat verschuldigd aan heel de maatschappij. Er is geen alternatief."
Voortdoen met een decreet waar fundamentele problemen in zitten, is geen optie
CD&V blijft wijzen op de "fundamentele" aanpassingen die nodig zullen zijn. "We moeten met grondige oplossingen komen als we een robuust kader willen om vergunningen te verlenen", zei minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V). "Voortdoen met een decreet waar fundamentele problemen in zitten, is geen optie", zei ook Rombouts. "Het zou een catastrofe zijn om te blijven doorgaan, ondanks de rode lichten en om dan tegen de muur van het Grondwettelijk Hof te knallen."
Open VLD gelooft dat een nieuw compromis tot een goed stikstofakkoord kan leiden: "Als we een eerlijke afweging kunnen maken tussen de maatschappelijke belangen kunnen we een schoon compromis maken", zei Steven Coenegrachts. Vooruit herhaalde opnieuw dat het bereid is om een wisselmeerderheid te steunen als er aan bepaalde voorwaarden voldaan is. "Er moeten keuzes gemaakt worden. Geen binnenwegen of tijdelijke oplossingen. De oplossing mag niet lopen tot juli ’24. Wie gaat er dan willen investeren?", aldus Bruno Tobback.