Afghaanse migranten in een vluchtelingenkamp in Islamabad.
2022 Anadolu Agency

Pakistan dreigt 1,7 miljoen illegale Afghaanse migranten te deporteren

Pakistan heeft alle illegale migranten die in het land verblijven, opgedragen om tegen het eind van de maand te vertrekken. Anders worden ze gedeporteerd. In de praktijk gaat het dan vooral over 1,7 miljoen Afghanen, die soms al tientallen jaren zonder papieren in Pakistan wonen.

De beslissing om alle illegale migranten uit te wijzen, komt er volgens de Pakistaanse regering om veiligheidsredenen. Het aantal aanslagen van islamistische militanten in Pakistan neemt toe, en daar zijn vooral Afghanen bij betrokken, zegt de minister van Binnenlandse Zaken. Vorige week nog vielen zeker 57 doden bij twee zelfmoordaanslagen.

De relatie tussen Afghanistan, dat sinds 2021 opnieuw geleid wordt door de taliban, en buurland Pakistan, zit op een dieptepunt. Pakistan zegt dat militanten van de Pakistaanse tak van de taliban in Afghanistan getraind worden en van daaruit de grens oversteken om aanslagen te plegen in Pakistan zelf. Afghanistan zegt dat deze aankondiging om alle illegale Afghanen uit te wijzen "onaanvaardbaar" is en dat die niet verantwoordelijk zijn voor de veiligheidsproblemen in Pakistan.

"We worden aangevallen vanuit Afghanistan en Afghaanse burgers zijn betrokken bij aanvallen op ons", zegt de Pakistaanse minister van Binnenlandse Zaken. "We hebben daar bewijs van."

Leven in de illegaliteit

Er wonen bijna 4 miljoen Afghanen in Pakistan, van wie een deel een tijdelijke verblijfsvergunning of een vorm van registratie heeft. Maar de overgrote meerderheid heeft helemaal geen papieren. Zij moeten nu het land verlaten tegen 1 november, anders worden ze het land uitgezet. Hun eigendommen zullen in beslag worden genomen.

"Bij de mensen die nu geviseerd worden, zijn ook Afghanen die in Pakistan geboren zijn", vertelt Alleta André, correspondent in Zuid-Azië. "Hun ouders of grootouders zijn bij de eerste golf van vluchtelingen naar Pakistan gekomen, in 1979, toen de Sovjet-Unie Afghanistan binnenviel."

BEKIJK - Ook Afghanen die mét papieren in Pakistan wonen, vrezen voor hun toekomst:

Videospeler inladen...

"Veel van deze mensen hebben zich nooit geregistreerd en een leven opgebouwd in de illegaliteit. Ze werken in de informele economie, als fruitverkopers bijvoorbeeld. Sommigen slagen er wel in om te gaan studeren en krijgen dan een pas aan de universiteit, maar de onzekerheid blijft. Geregeld worden Afghanen gearresteerd en gedeporteerd, vaak komen ze daarna gewoon terug. Maar dat zou nu niet meer lukken: vanaf nu zouden Afghanen een paspoort en een visum nodig hebben om de grens met Pakistan over te steken, voordien was enkel een identiteitsbewijs nodig."

Een Afghaanse man verkoopt zijn waar in een vluchtelingenkamp in Karachi, Pakistan.
AFP or licensors

Volgens de Pakistaanse overheid hebben Afghanen die wel papieren hebben niets te vrezen van het nieuwe beleid. Maar de Afghaanse ambassade in Pakistan spreekt dat tegen: die zegt dat de laatste weken zo'n 1.000 Afghaanse migranten gearresteerd zijn, terwijl de helft van hen wel documenten had.

Er komt een kliklijn, en wie illegale migranten helpt, zal ook gestraft kunnen worden

De vraag blijft hoe de Pakistaanse regering, die trouwens een interimregering is, er zal in slagen om bijna 2 miljoen mensen de grens over te zetten, als die niet vrijwillig vertrekken. "Er zal een kliklijn worden georganiseerd, via dewelke burgers de overheid tips kunnen geven over waar illegale Afghanen te vinden. Wie illegale migranten helpt, zal ook gestraft kunnen worden", zegt Aletta André.

"Het is overigens niet de eerste keer dat Pakistan zegt dat het alle Afghanen het land wil uitzetten. Eerder wilden ze dat ook doen om veiligheidsredenen, maar ook om economische redenen. De regering zei dat ze al die vluchtelingen niet aankon en kloeg dat er geen internationale hulp kwam voor Pakistan om hen op te vangen. Of ze nu echt de mankracht hebben om zo veel mensen de grens over te zetten, weet ik niet, maar het lijkt er wel op dat er op grote schaal actie zal worden ondernomen."

Afghaanse kinderen in een vluchtelingenkamp in Karachi, Pakistan, 2023.
AFP or licensors

Meest gelezen