Fabrikant belooft "stille" grasmaaier, maar die is helemaal niet stil: wat kan je doen bij misleidende reclame?
Peter uit De Klinge koopt bewust een "stille" grasmaaier om zijn buren niet tot last te zijn. Alleen maakt die grasmachine tijdens het maaien veel meer lawaai dan verwacht, ondanks de belofte van een "stille werking" in de brochure en op de website. Wat zijn je rechten als consument als je vermoedt dat je misleid bent door een verkoper of fabrikant?
Het consumententeam van Radio2 gaat op zoek naar een antwoord op al je vragen. Heb je een verhaal of vraag, laat het ons weten op consumenten@radio2.be.
In de handleiding en op de website van fabrikant Husqvarna staat dat het gemeten geluidsniveau van het toestel dat Peter kocht 95 decibel (dB (A)) bedraagt. Dat is een gemiddeld volume voor een grasmaaier. "Mijn decibelmeter geeft inderdaad 95 decibel aan, maar stil kan je dat niet noemen", vindt Peter. "Vaak is het zelfs hoger met uitschieters tot 105 decibel." Daarom voelt hij zich misleid. Is dat terecht?
Correcte informatie geven
Volgens de FOD Economie had Peter in ieder geval moeten weten dat een grasmachine die een volume tot 95 decibel produceert, geen stil toestel is. Woordvoerder Etienne Mignolet legt uit dat het bedrijf hem duidelijk genoeg heeft geïnformeerd door het aantal decibels in de handleiding en op de website te schrijven.
De reclameboodschap die zegt dat het toestel een stille werking heeft, is misleidend
De consumentenombudsdienst volgt die redenering van de FOD Economie niet. Woordvoerder Pieter-Jan De Koning vindt dat je van de koper niet mag verwachten dat hij zelf kan inschatten hoe luid of hoe stil 95 decibel precies is. "Zoiets behoort niet tot de algemene kennis van een modale consument. Daarom moet die daarover correct worden ingelicht. Dat is hier niet gebeurd." De ombudsdienst geeft Peter dus wél gelijk.
Demonstratie vooraf
Maar er is wel één probleem dat Peter mogelijk zuur kan opbreken. "Na mijn bestelling mocht ik de grasmaaier ophalen bij de verkoper. Die gaf mij in de winkel een korte demonstratie door de grasmachine even aan te zetten", vertelt hij.
"Dat hij het geluid van de grasmachine op voorhand heeft kunnen horen, spreekt in zijn nadeel", vindt De Koning. "Toch onderlijnt dit nog eens dat het voor die consument enorm belangrijk was dat de grasmaaier stil zou zijn. Hij had op dat moment misschien beter kunnen ingrijpen. Al kan ik mij wel voorstellen dat een grasmaaier binnen in een winkel een ander geluid maakt dan wanneer je je gazon ermee maait. De verkoper is hier ook in de fout gegaan."
Als het geluidsniveau gemeten bij de oren minder dan 85 decibel is, mag je een machine van de Europese wetgeving "stil" noemen
Misleidende reclame is verboden en strafbaar. In de Belgische wet wordt misleidende reclame omschreven als "reclame die de personen tot wie zij zich richt, kan misleiden en hun keuze kan beïnvloeden." Daaronder verstaat de wetgever onder andere reclame "die bestaat uit beweringen die kunnen misleiden omtrent de aard, de samenstelling of de kenmerken van een goed of dienst."
Misleidende reclame of niet?
De vraag blijft of een fabrikant een geluid van 95 decibel zomaar "stil" mag noemen. Want dat volume is vergelijkbaar met dat van een drilboor of viool. "Het lage geluidsniveau zorgt voor een comfortabele werksituatie en weinig hinder voor anderen", schrijft Husqvarna op zijn website, over de "stille werking" van de grasmaaier.
Voor de consumentenombudsdienst is het duidelijk: "De reclameboodschap die zegt dat het toestel een stille werking heeft, is misleidend. Het zorgt ervoor dat consumenten dat toestel kopen omdat ze een stille maaier willen, maar dat is niet zo. Een grasmaaier met een volume van 95 decibel kan je gewoonweg niet stil noemen."
Reactie van de fabrikant
Husqvarna zelf ziet het anders. Het bedrijf kijkt vooral naar het geluidsniveau dat wordt gemeten bij de oren van de gebruiker. Dat niveau is lager en bedraagt volgens de handleiding slechts 83 decibel. "Als het geluidsniveau bij de oren minder dan 85 decibel is, mag je een machine van de Europese wetgeving "stil" noemen", zegt Marketing Manager Bart van Hal. "Uit onze metingen blijkt dat deze specifieke grasmaaier onder die 85 decibel blijft, zelfs op volledig maaivermogen en met de PowerBoost functie aan."
Samen oplossing zoeken
Die resultaten komen niet overeen met de metingen en gebruikservaring van Peter. Husqvarna laat daarom weten dat ze het probleem graag willen oplossen. "U meet zelfs een waarde van 105 decibel. Dat is vergelijkbaar met de geluidsproductie van een zware kettingzaag. Zulke zagen mag je niet gebruiken zonder gehoorbescherming. Misschien is het toestel wel defect. We kunnen ons in ieder geval voorstellen dat dat voor u niet acceptabel is", zegt van Hal. Het bedrijf stelt voor om samen met Peter op zoek te gaan naar een oplossing. Bijvoorbeeld door het toestel om te ruilen voor een ander model.
Alleen rechter kan beslissen
Het lijkt erop dat de fabrikant en Peter in dit verhaal samen tot een oplossing zullen komen. Lukt dat niet, dan is het uiteindelijk alleen een rechtbank die kan oordelen of een consument werd misleid door een reclamebelofte of niet, en hoe het probleem moet worden opgelost.
Wat kan je doen als je je misleid voelt na een aankoop?
- Breng je toestel terug naar de verkoper en kaart je probleem aan. De verkoper is altijd je eerste aanspreekpunt, niet de fabrikant.
- Als je via de verkoper geen passende oplossing vindt, kan je gratis contact opnemen met de ombudsdienst. Die kan je tips geven en bemiddelen tussen de partijen.
- Komt er nog steeds geen oplossing uit de bus na bemiddeling van de ombudsman, dan staat het je vrij om de zaak door een rechtbank te laten behandelen. Daar horen doorgaans wel kosten bij.