Conner Rousseau werd donderdag zes uur lang verhoord over wat die bewuste avond in Sint-Niklaas gebeurd is en kreeg inzage in het pv en de camerabeelden die er zijn van het incident. Na afloop gaf hij een persconferentie, waar hij zei spijt te hebben. “Dronken zattemanspraat”, noemde hij het. “Maar die was volledig fout. Ik bied mijn excuses dan ook aan.”

LEES OOK. Hoe Conner Rousseau door het stof ging op persconferentie, maar zijn uitspraken vooral afdeed als “zattemansklap”

Naji: “Geen verzachtende omstandigheden”

Een bondgenoot, noemt Naji de partij van Rousseau in het radio-interview. Ze vindt het dan ook bijzonder pijnlijk wat gebeurd is. “Er zijn voor mij geen enkele verzachtende omstandigheden voor racisme”, zei ze op Radio 1. “Als ik persoonlijk racistische commentaren krijg van mensen... Of die nu zat of nuchter zijn, die doen evenveel pijn. Zat zijn en het al dan niet zo bedoelen, dat doet er niet toe.”

LEES OOK. STANDPUNT. De defensieve, bij momenten nijdige Conner van de laatste maanden gaat niet meteen verdwijnen

Echte verontschuldigen mist zij naar eigen zeggen. “Ik heb geen excuses gehoord voor racisme”, aldus Naji. “Dat vind ik echt niet oké. Voor mij kwam het minimaliserend over. Het is ook niet de eerste keer. Eerder mochten we van hem horen hoe mijn gemeente Molenbeek niet als België aanvoelt. Nu krijgen we racistische dronkenmanspraat.”

Mahdi: “Geen verschoning”

Hij heeft lang getwijfeld om te reageren, schrijft CD&V-voorzitter Sammy Mahdi dan weer op Facebook. “Elke vezel in mij zegt dat ik moet reageren. Alleen al omdat ik als kind en tiener ook dat ‘bruin gespuis’ was in de ogen van extreemrechts en in zatte buien dat nu blijkbaar ook ben in de ogen van sommige socialisten. En dat ondanks de vele problemen die er in de samenleving zijn, ik weiger te aanvaarden dat iets wordt gereduceerd tot een huidskleur of achtergrond. Wie ons verdeelt, moet collectief worden gecorrigeerd. Van ‘alle blanken zijn raciste’ tot ‘bruin gespuis’, het is een wereldbeeld om van te kotsen, zelfs zonder liters alcohol in uw lichaam te kappen.”

Mahdi schrijft alcohol veel kan doen met eens mens, “maar geen racistische en totalitaire gedachten op uw tong leggen”. “Zattemansklap is op geen enkele wijze een verschoning voor de lelijke gedachten die blijkbaar ergens zaten te wachten op een ventieltje om helemaal los te kunnen gaan.”

“De kleine Sammy heeft zich ooit geëngageerd omdat hij bang was van een verdeelde samenleving opgepookt door extreemrechts”, schrijft hij verder. “Als kleine voetballer kreeg ik ooit van bestuursleden van de club te horen dat bruin gespuis niet in de A-kern mocht spelen. We waren kinderen van 12 jaar oud en ik heb gezworen dat ik hun ongelijk ging bewijzen. Aan die kleine jongen en alle mensen die angstig worden van de wereld waarin we vandaag terecht zijn gekomen ben ik als politicus ook mijn stem verschuldigd. Bij deze.”

Nog reacties

Ecolo-minister van Klimaat Zakia Khattabi reageerde wel al op de persconferentie van Rousseau. “En dus wordt ons verteld dat de context een verzachtende omstandigheid is voor dergelijke opmerkingen. Serieus? Zijn werkelijk alle dijken voorgoed gebroken?”, schrijft zij op Twitter. Khattabi voegt eraan toe dat Rousseaus verdediging, dat hij het gevoel van veel mensen uitte, het alleen nog erger maakte. “Ik kan zulke uitspraken van een linkse leider niet bevatten.”

“Racisme mag niet worden getolereerd en er zijn geen excuses voor. Of je nu links of rechts bent, het is een misdrijf, en geen mening of een grap”, schrijft MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez, ook op X. “Je beledigt ook geen politiemensen omdat ze zogezegd te veel betaald zouden zijn. Het is erg om te moeten vaststellen dat antiracisme en voorbeeldigheid voor sommigen verschillend zijn afhankelijk van de persoon om wie het gaat.”

Ook zijn partijgenote Hadja Lahbib, federaal minister van Buitenlandse Zaken, is streng voor Rousseau. “Racisme om te lachen, is racisme. Dronken racisme is racisme. Racisme na excuses blijft racisme”, schrijft ook zij op X.

Kritiek van eigen partij

Ook bij de PS, een andere coalitiepartner van Rousseaus Vooruit én de Franstalige zusterpartij van de Vlaamse socialisten, is vrijdag gereageerd. De Vooruit-voorzitter “moet zich herpakken”, zei fractieleider Ahmed Laaouej op de RTBF-radio. “Dit soort woorden is onaanvaardbaar van wie dan ook, maar zeker van een linkse politicus.”

Opvallend: in een reeks tweets is met Astrid De Bruycker, schepen voor Vooruit in Gent, ook een partijgenote van Rousseau erg kritisch. “De uitspraken die Conner heeft gedaan, raken mij heel diep. Ze staan haaks op waar ik als socialist en mens voor sta”, schrijft ze. “Verontschuldigingen zijn een belangrijke eerste stap, maar vertrouwen herstellen is ook nodig. Niet in het minst ten aanzien van de Romagemeenschap zelf. Dat zal nog tijd en veel oprechte inspanning vragen.”

Ook zijn partijgenote en Vlaams fractieleider Hannelore Goeman noemt de uitspraken van Rousseau op X “vreselijk & compleet verkeerd”. “De uitspraken die Conner heeft gedaan, raken mij heel diep. Ze staan haaks op waar ik als socialist en mens voor sta”, schrijft ze. “Verontschuldigingen zijn een belangrijke eerste stap, maar vertrouwen herstellen is ook nodig. Niet in het minst ten aanzien van de Romagemeenschap zelf. Dat zal nog tijd en veel oprechte inspanning vragen.”

Een gelijkaardig geluid bij Brussels staatssecretaris Ans Persoons: “Net als velen ben ik geschokt door de woorden van Conner”, aldus Persoons. “Hij heeft zich in onaanvaardbare termen uitgedrukt en dat had nooit mogen gebeuren. Het is goed dat hij zich geëxcuseerd heeft en afstand neemt van deze uitspraken”. Volgens Persoons zijn de uitspraken “niet waar ik en Vooruit.brussels voor staan”.

“Die uitspraken zijn fout, in alle omstandigheden. Punt”, zegt ook Kamerlid Joris Vandenbroucke op X. “En velen zijn daar kwaad en ontgoocheld over. Dat is ook gezegd op het partijbureau en daarom verwachtten we oprechte excuses die er gisteren zijn gekomen.”

Leroy: “Maatschappelijk probleem met grote gevolgen”

In een mededeling zegt staatssecretaris voor Gelijke Kansen en Diversiteit Marie-Colline Leroy (Ecolo) vrijdag dat “racistische uitingen bijdragen aan de bagatellisering van racisme, zeker als die gedaan worden door mensen met heel wat maatschappelijke zichtbaarheid, en nog meer als die mensen mee aan de kar trekken van de strijd tegen racisme”.

Racisme is een maatschappelijk probleem met grote gevolgen voor de bevolkingsgroepen die erdoor getroffen worden, aldus nog Leroy. “Volgens de meest recente EU-enquête, uitgevoerd in 2020, gaf 16 procent van de Roma aan het slachtoffer te zijn geweest van door haat ingegeven intimidatie.” Er bestaat in België een nationale strategie voor de integratie van mensen uit de Romagemeenschap, die vereist “het volledige engagement van iedereen en duidelijke, ondubbelzinnige verklaringen”.

PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw noemt het een “groot probleem” als “iemand die voorzitter is van en linkse partij racisme uitspreekt als hij zat is”. Dat schrijft hij op X. “En excuses daarvoor vinden is nog erger. Racisme bestrijden ligt normaal in het DNA van links. Authentiek links.”

Ook Vlaams viceminister-president en minister van Inburgering en Gelijke Kansen Bart Somers reageert scherp. “Zwijgen is wegkijken en gedogen. De uitspraken over Roma en matrakken zijn beschamend. Een democratische partijvoorzitter onwaardig”, stelt Somers op X. Volgens Somers is er nood aan politici “die ingaan tegen ranzigheid”. “Altijd en overal. Wie dat niet doet, kiest voor de low road en laat mensen in de steek”, aldus nog de Open VLD-minister.

Politievakbond vraagt meer respect

“Wie neemt het nog op voor onze politie?” Die vraag stelt politievakbond VSOA zich in een open brief, naar aanleiding van de zaak rond Rousseau. Het laatste nieuws publiceerde donderdagavond enkele passages uit het proces-verbaal dat Rousseau van racistische uitspraken beticht. Daarnaast kwamen er ook enkele uitspraken aan bod die de aanwezige politieagenten betreffen. Zo zou Rousseau hebben aangegeven dat agenten te veel verdienen voor hun werk. “Helaas is het niet de eerste keer dat we dergelijke zaken horen uit verschillende politieke hoeken”, klinkt het bij de VSOA.

De regering wil van politieagent al langer een aantrekkelijk beroep maken. Maar het aantal sollicitanten zakte in 2019 met 30 procent. Vorig jaar daalde het aantal kandidaat-inspecteurs nog meer. Bovendien, haalt de vakbond aan, levert een overuur geen extra vergoeding op voor agenten. Een jonge inspecteur houdt zo nog tien euro netto over per uur, tegenover het “riante loon” van politici.

“Wat zou er gebeuren mocht een politieambtenaar dergelijke uitspraken doen, zelfs in dronken toestand”, zegt de vakbond over de racistische uitspraken uit het pv. “Politici zouden mekaar wegdringen om als eerste enorm misnoegd en verontwaardigd te reageren, een schorsing, zware straf of zelfs het ontslag te eisen... Want voor de politie - en dan ook enkel voor de politie - kan de tucht en deontologie niet streng genoeg zijn.”