De uitspraken van Conner Rousseau ten aanzien van Roma zijn mogelijk een geval van aanzetten tot discriminatie en zelfs geweld. Dat zegt Els Keytsman, directeur van het gelijkekansencentrum Unia. Bij Unia is dan ook een onderzoek geopend, nadat Rousseau meer uitleg donderdagavond had gegeven tijdens een persconferentie in Sint-Niklaas. De voorzitter van Vooruit excuseerde zich daarbij omdat hij tijdens een dronken avond begin september uitspraken had gedaan over Roma tegenover politieagenten.

Is dat strafbaar? ‘Het parket gaat onderzoeken of de wet eventueel overtreden werd, dat is niet aan ons, maar aan een rechter om over te oordelen’, zegt Keytsman. ‘Maar op basis van wat wij nu allemaal hebben gehoord, lijkt dit een voorbeeld van aanzetten tot discriminatie en zelfs geweld. Toch als hij inderdaad heeft gevraagd aan agenten om de wapenstok te hanteren tegen een bepaalde bevolkingsgroep. Bovendien zou hij met “die bruin mannen” verwezen hebben naar de Romagemeenschap, wat duidelijk racistisch taalgebruik is.’

‘Als die feiten kloppen, tillen we daar zwaar aan. Wij veroordelen dit, te meer omdat het gaat om een BV, een partijvoorzitter en een volksvertegenwoordiger die zich bovendien richt tegen politie-agenten. Voor elke gewone mens is dit laakbaar, maar voor iemand met zo’n rol en macht zeker.’

Rousseau voerde aan dat er in Sint-Niklaas problemen zouden zijn van overlast, die hij blijkbaar linkt aan de Romagemeenschap. ‘In mijn buurt leeft al lang een bezorgdheid en frustratie over overlast, zwerfvuil en intimidatie’, zo zei hij in de persconferentie. ‘Overlast moet aangepakt worden’, zo zegt Keytsman. ‘Maar overlast mag geen aanleiding zijn tot veralgemeningen of racisme.’

Komiek

Wat betekent het als er bij Unia een dossier wordt geopend? ‘In de eerste plaats gaan we contact opnemen met de lokale politiezone en de referentie-ambtenaar inzake racisme en discriminatie. Zo kunnen we meer te weten komen over wat er precies is gezegd. Vervolgens is het een mogelijke stap dat we klacht zouden indienen als benadeelde persoon. Een andere stap is burgerlijke partijstelling, maar dat wordt beslist door de Raad van Bestuur. Maar zover zijn we nu nog niet, voor alle duidelijkheid. We sluiten geen enkele stap uit.’

Rousseau lijkt zijn staat van dronkenschap in te roepen als verzachtende omstandigheid. Hij omschreef het als ‘zattemansklap en grappend’. Bij de rechter zou dit weinig indruk maken, denkt Keytsman. ‘Er zijn al mensen veroordeeld voor racistische uitspraken onder het mom van humor.’ De Franse komiek Dieudonné Mbala Mbala werd in 2015 veroordeeld tot twee maanden cel en een boete van 9.000 euro voor discriminerende, negationistische en antisemitische uitlatingen tijdens een optreden in Herstal.

Bij Unia stelt men vast dat het aantal meldingen over taalgebruik van publieke figuren toeneemt. Is er een verruwing van het publieke debat? In 2022 werden 312 dossiers geopend inzake haatspraak. Meestal gaat het om uitlatingen van politici of andere publieke figuren op sociale media. ‘Er is een fenomeen waarbij publieke figuren provocerende, kwetsende uitspraken doen. Dat mag, maar heeft wel effect. Bij de vrijheid om te spreken hoort ook een verantwoordelijkheid. Wij roepen politici op om op een verantwoordelijke manier te communiceren.’

Lees ook

Rousseau doet beledigingen aan Roma af als ‘zattemanspraat’