Runescape is een populair online multiplayer game met meer dan 18 miljoen spelers. Het spel heeft zijn eigen economie, die heel gelijkaardig is aan de echte economie.

Wijs met geld omgaan is een les die ouders hun kinderen graag willen meegeven. Runescape kan daar een handje bij helpen. De economie in het spel heeft veel gelijkenissen met de echte wereld op vlak van sparen, vraag en aanbod, arbeidsspecialisatie, winst en zelfs inflatie. 

Economische wetten

In Runescape kan je op veel manieren geld verdienen. Dit kan gaan over vissen, mijnen, vechten, houthakken, handelen… Een eerste gelijkenis valt hier samen met wat Adam Smith voor het eerst beschreef in 1776: het concept van arbeidsspecialisatie.

Arbeidsspecialisatie komt voor wanneer een persoon zich toespitst op één of een beperkte set van handelingen om de efficiëntie en productiviteit te verhogen. Zo kan een speler op Runescape al het voorgenoemde doen om zich in het spel te verrijken, maar als een speler zich uitsluitend bezighoudt met waar hij het best in is en zijn uitrusting meest geschikt toe is, zal hij er meer aan verdienen.

Grand Exchange

De echte economische lessen worden geleerd op de Grand Exchange, de Wall Street van Runescape. Het is een marktplaats waar spelers hun wapens, grondstoffen en uitrusting kunnen kopen en verkopen. Afhankelijk van vraag en aanbod, fluctueren de prijzen.

Spelers kunnen bijgevolg items die ze als ondergewaardeerd zien, opkopen en later aan een hogere prijs verkopen. Waar hebben we dit nog gehoord?

Inflatie

Inflatie komt voor wanneer het algemene prijspeil stijgt. Dit kan verschillende oorzaken hebben, een ervan is wanneer de hoeveelheid geld in omloop stijgt. Doordat er meer geld is, wordt het minder waard en is een groter bedrag nodig om een bepaald product te kopen.

Runescape bonds, of obligaties, kunnen gekocht worden met echt geld. In het spel kunnen die omgeruild worden voor goud.

Eind 2018 werd het spel toegankelijk gemaakt voor mobiele toestellen. Hierdoor kreeg een heel nieuw publiek toegang tot het spel, en dit nieuwe publiek gaf er de voorkeur aan om het spel anders te benaderen. Waar de traditionele spelers het spel spelen en taken uitvoeren om goud te verzamelen, waren de nieuwe spelers sneller geneigd om met echt geld bonds te kopen en die in het spel te verkopen.

Het resultaat was een overaanbod aan bonds, waardoor de prijs zakte en voor dezelfde dollar dus minder goud gekocht kon worden. Dit zorgde voor inflatie in het spel.

Toen Venezuela in diepe crisis zat, probeerden sommige burgers de relatie tussen het goud in Runescape en de dollar te gebruiken om zich te beschermen tegen de enorme inflatie (hoger dan 2.000.000 procent). Het minimumloon lag toen op 7,5 dollar per maand. Een succesvolle speler kon er 40 doller per maand mee verdienen.

Goud kopen met echt geld is toegelaten als speler, maar het verkopen voor echt geld mag strikt genomen niet, maar er bestaan veel websites die de dienst aanbieden. Spelontwikkelaar Jagex probeert deze handel aan banden te leggen. Toch lukt het spelers om de regels te omzeilen, nog een gelijkenis met de echte economie.

“Monetair beleid”

Wanneer de economie in Runescape ontregeld raakt, heeft Jagex enkele instrumenten geïnstalleerd om bij te sturen. Het is geen monetair beleid waar aan de rente gesleuteld wordt, maar de principes blijven dezelfde.

Zo heeft het spel Gold Sinks en Item Sinks geïntroduceerd. Dat zijn mechanismen waar bepaalde diensten in het spel meer goud of grondstoffen kosten, om overschotten aan valuta of een overaanbod aan bepaalde items uit het spel te halen. Maar ook door de beschikbaarheid of eigenschappen van bepaalde items te veranderen, wordt waarde en schaarste gecreëerd.

Casino

Tot in januari 2022 kon er zelfs gegokt worden in het spel. Dat werd om verschillende redenen afgeschaft. Enerzijds omdat minderjarigen ermee in aanraking kwamen en eraan konden deelnemen. Anderzijds omdat de relatie met de echte dollar ervoor zorgde dat het in zeker mate een ongereguleerd casino wordt voor zij die erin slagen hun goud te verkopen.

Voordien bestond de mogelijkheid om goud in te zetten en te gokken op spelers in de arena. Maar ook dobbelen en weddenschappen werden doorheen de jaren uit het spel verwijderd.