“Tijdens het weekend van 30 september op 1 oktober logeerde ik met mijn zoon op scouts- recratiedomein De Brink”, zegt natuurliefhebber Nils. “We vierden er het ‘grootwordenfeest’. Katholieken laten hun kinderen hun communie doen, wij zijn niet gelovig, maar we houden een soortgelijke rite met het grootwordenfeest. Dat deden we in het groen in Herentals.”

Slakrups

Tijdens een wandeling in de bossen rond de Toeristentoren deed Nils zijn bijzondere waarneming. “Ik vond een sterk verkleurde en verharde rups aan de onderkant van een blad van een zomereik. De lokale insectenkenners bij Natuurpunt wisten niet meteen wat het was. Toen ik op de Facebookgroep Determinatie van planten en dieren met een foto vroeg of iemand wist wat ik gevonden had, wist iemand uit Nederland dat het hier om een door de schildwesp, met de wetenschappelijke naam triraphis tricolor, geparasiteerde slakrups ging.”

Slakrups is de naam van een nachtvlinder. Hij komt aan zijn naam door het bijzondere uiterlijk van de rups, die er eruitziet als een slak. “De rups overwintert meestal in een cocon aan de onderkant van een blad, waarmee hij in de herfst op de grond valt. Soms laat de rups zich op de grond vallen en maakt dan een cocon tussen afgevallen bladeren. De waardplant van de rups is de zomereik”, legt Nils uit.

Onder bladeren kijken

“De Nederlandse specialist Jeroen Voogd bevestigde de waarneming en stuurde mij ook een foto die hij nam van het imago (de volwassen wesp, red.)”, aldus Nils. Het is de eerste keer dat iemand zo’n vondst meldt op de populaire website waarnemingen.be. “Hoe dat komt? Het is een zeldzaam insect en ja, ik ben misschien ik ook wel de enige wandelaar die af en toe onder bladeren kijkt.”

De zeldzame schildwesp houdt er een bijzondere levensstijl op na. “De volwassen vrouwtjeswesp legt een ei in de slakrups”, beschrijft Nils het proces. “Uit dat ei komt een schildwesplarve die de slakrups langzaam levend begint op te eten. De vitale delen worden hierbij gespaard tot het laatste. Wanneer de wesp volgevreten is, zal de larve de slakrups doden en verpoppen in zijn gemummificeerde lichaam.”

Vier- tot vijfhonderd wespensoorten

Augustijn De Ketelaere is student bio-ingenieur en is als lid van de werkgroep Aculea van Natuurpunt een van de weinige specialisten rond dit soort wespen in België. Dat de wesp zeldzaam is, mag je volgens hem wel zeggen, maar hoe zeldzaam weet eigenlijk niemand.

“Het is een soort die in 1838 al voor het eerst werd gedetermineerd, door een Belg nog wel”, weet De Ketelaere. “Sindsdien zijn er geen officiële meldingen meer. Maar dat komt ook omdat er zo weinig mensen naar zoeken. Eigenlijk ben ikzelf, samen met een andere specialist, Fons Verheyden, de enige die er in Vlaanderen bewust naar zoekt. Daarnaast heb je dan de waarnemingen die op waarnemingen.be komen. Nu de eerste dus. Dat is niet heel veel, maar wellicht vind je er meer als je er meer naar zoekt. Wespen zijn een van de soortenrijkste groepen in onze natuur, met vier- tot vijfhonderd soorten. Omdat er zo weinig over de schildwesp is geweten, is ze ook niet beschermd.”