De discussie over de begroting is zoals gebruikelijk weer uitgedraaid op een marathonvergadering. Maandagmorgen zag het er even naar uit dat er snel een akkoord zou volgen, maar uiteindelijk zou het toch weer nog uren duren. Pas in de vooravond kwam er dan toch witte rook uit de schouw van de Wetstraat 16.

De twee dossiers die nog urenlang een akkoord in de weg stonden, waren de uitbreiding van de flexi-jobs en een geplande verhoging van de minimumlonen. Het eerste was een eis van de liberalen, het tweede van de socialisten.

Flexi-jobs en minimumlonen

Uiteindelijk komt de uitbreiding van de flexi-jobs er toch. Bovenop de tien sectoren waar die nu al mogelijk waren – zoals in de horeca, de sport of bij bakkers, slagers, kappers en in supermarkten – komen er nog 12 andere sectoren bij: de kinderopvang, het onderwijs, de voeding, de sector van auto’, bussen en autocars, begrafenisondernemingen, de publieke sport- en cultuursector, de land- en tuinbouw, de rijscholen en de verhuis-, event- en immosector. Er komt ook een sterkere sociale bescherming voor wie in het systeem actief is. Zo zullen voor werknemers die als flexi-jobbers werken, de barema’s van de sector worden toegepast, al geldt dat niet voor de horeca. Er komt ook een plafond van zo’n 12.000 euro per jaar dat iemand via een flexi-job mag verdienen. Tot slot stijgt de patronale bijdrage van 25 naar 28 procent, wat toelaat de sociale zekerheid beter te financieren.

Maar ook de verhoging van de minimumlonen komt er. Daarover was er al een tijdje een akkoord van de sociale partners, die ook voor 2024 en 2026 een stijging voorzagen. Alvast die voor april 2024 komt er nu. Onder meer via een lastenverlaging voor werkgevers en werknemers.

In totaal levert de begroting 2024 een besparing op van 1,7 miljard euro. 1,2 miljard daarvan wordt ook echt gebruikt als besparing. 500 miljoen gaat naar nieuwe uitgaven.

Veiligheid is één van de domeinen waar Vivaldi extra middelen voor vrijmaakt. In 2020 ging er nog 1,9 miljard naartoe, nu wordt dat 2,6 miljard, maakt Open Vld-vicepremier Vincent Van Quickenborne zich sterk. Een deel van het geld gaat naar de beloofde loonsverhoging voor de politie, dan toch iets sneller dan voorzien.

“Doen wat we beloofd hebben”

“Stap voor stap brengen we onze begroting weer in orde”, zei premier Alexander De Croo na afloop van het begrotingsconclaaf. “Hiermee doen we opnieuw wat we beloofd hebben.”

De regering zat meer dan 30 uur samen alvorens ze de begrotingsopmaak kon afkloppen. “Dat komt neer op 40 miljoen euro per uur. Dan hebben we goed gewerkt”, grapte Groen-vicepremier Petra De Sutter.

Bij de inkomsten ging de regering op zoek naar inspanningen “die de bevolking zo weinig mogelijk pijn doen”. Daarbij is 150 miljoen euro afkomstig van de banken. Dat gebeurt via een dubbele maatregel: de fiscale aftrekbaarheid van de bankentaks verdwijnt volledig en de taks wordt progressief gemaakt, zodat de banken met veel spaargeld – de grootbanken – meer moeten bijdragen, legde minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) uit. De regering rekent ook op een dividend van 220 miljoen euro uit Belfius.

Via een versterking van de kaaimantaks rekent de regering op 13 miljoen euro. Strengere en betere fiscale controles moeten 71 miljoen euro in het laatje brengen. De beperking van de aftrekbaarheid van professionele diesel moet 25 miljoen euro opbrengen.

Voorts gaat 150 miljoen euro naar migratiebeheer, zoals de opvang van asielzoekers, en komt er een uitbreiding van de zorgcentra na seksueel geweld. Minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez krijgt 10 miljoen euro om mee werk te maken van kwalitatieve opvang en bescherming van vluchtelingen in de eigen regio.

Oppositie niet onder de indruk

N-VA-Kamerfractieleider Peter De Roover is niet onder de indruk van het begrotingswerk van de federale regering. “Dit is geen begrotingsinspanning, maar een stuiptrekking”, aldus De Roover. “Als daarnaast de uitbreiding van de flexi-jobs de enige arbeidsmarktmaatregel is, blijft er niets over van de ambitie om naar een tewerkstellingsgraad van 80 procent te gaan”, vindt hij. “Vivaldi schuift de budgettaire puinhoop schaamteloos door naar de volgende regering én de volgende generaties”, vindt hij.

Volgens Vlaams Belang-collega Barbara Pas is er van hervormingen geen sprake en “wordt niemand er beter van”. Haar partij hekelt de extra middelen voor de opvang van asielzoekers en het gebrek aan “grondige koopkrachtmaatregelen voor onze mensen”. Daarnaast is er ook kritiek op de afbouw van het voordeel op professionele diesel, de bankentaks en de uitbreiding van de flexi-jobs. Dat laatste gaat volgens Kamerlid Wouter Vermeersch mogelijk ten koste van de rechten van werknemers.