Direct naar artikelinhoud
ReconstructieFestivalterreur

Feestgangers hoorden eerst de knallen niet door de muziek: reconstructie van de urenlange slachtpartij op een festival in Israël

Een still van een video die werd gepost op Telegram toont een gewapende Palestijnse militant die een man wegleidt.Beeld AFP

Terroristen richtten afgelopen weekend een bloedbad aan op een dancefestival in het zuiden van Israël. ‘We begonnen te rennen, we wisten niet waar we heen moesten.’

Met een gelukzalige glimlach op haar lippen beweegt een jonge vrouw met halflang zwart haar, een grote montuurloze bril en een bloemenvest heen-en-weer. Het is zaterdagochtend 7 oktober, rond half zeven en onder kleurrijke schaduwdoeken dansen feestgangers in de Israëlische Negev-woestijn uitgelaten op de beats van dj Artifex. De zon komt net op.

Duizenden mensen zijn afgekomen op het Supernova-feest, dat volgens de organisatie in het teken staat van “fundamentele en belangrijke menselijke waarden zoals liefde”. Sinds vrijdagavond dreunen de bastonen al door de woestijn, en het feest zal nog de hele dag duren. Een paar uur voor het festival begon, kregen bezoekers pas de exacte locatie doorgestuurd, volgens de organisatie “een krachtige natuurlijke plek vol bomen, adembenemend in zijn schoonheid”, ruim een uur rijden ten zuiden van Tel Aviv.

Net als de line-up – er zijn dj’s uit negen landen – is het publiek internationaal. Maar verreweg de meesten zijn jonge Israëliërs. Op 5 kilometer van de grens met Gaza dansen zij hun zorgen weg.

Terwijl de massa ritmisch beweegt, verschijnen in de verte rookpluimen in het ochtendlicht. Het is het luchtafweersysteem Iron Dome, dat raketten van terreurbeweging Hamas onschadelijk maakt. De meeste feestgangers horen de knallen niet door de harde muziek. Sommigen kijken kort naar de witte rookpluimen, maar dansen daarna gewoon verder. Dit komt vaker voor in Israël.

“We dachten: als het alleen raketten zijn, dan is de Iron Dome genoeg om ons veilig te houden”, zegt de 26-jarige Canadees-Israëliër Shye Weinstein tegen de krant The Times of Israel.

Aanvankelijk denken de festivalgangers nog dat het 'maar' raketten zijn die wel tegengehouden zullen worden.Beeld via REUTERS
‘We dachten: als het alleen raketten zijn, dan is de Iron Dome genoeg om ons veilig te houden’
Shye WeinsteinCanadees-Israëliër

Wat de festivalgangers niet weten, is dat een paar kilometer verderop het ondenkbare is gebeurd: terroristen hebben op verschillende plekken de ‘ijzeren muur’ gesloopt, het ondoordringbaar veronderstelde grenshek tussen Gaza en Israël. Ze rijden in pick-uptrucks en op motoren Israël binnen met als doel dood en verderf te zaaien. Het Israëlische leger wordt overrompeld.

De muziek stopt. De organisatie vreest een luchtaanval. “Liggen op de grond, en handen op je hoofd”, roept iemand door de luidsprekers. Voorzichtig lijkt bij de feestgangers het besef in te dalen dat het deze keer menens kan zijn. Maar paniek is er nog allerminst. “Jongens wat is er aan de hand? Het feest is gestopt”, zegt de Braziliaanse dj Swarup in een video op Instagram. Hij filmt de dansvloer, die langzaam leegloopt. Volgens ooggetuigen zijn velen onder invloed van drank en drugs. Sommigen gaan rustig op de grond zitten, in afwachting van wat komen gaat.

Er is verwarring. Met armgebaren proberen beveiligers en politieagenten bezoekers richting de uitgang te dirigeren. Sommige festivalgangers beginnen te rennen. Een jonge vrouw met shortpants en een bikinitopje maakt onderweg nog een paar danspasjes.

Een beeld van bovenaf toont de ravage.Beeld AFP

Terwijl veel festivalgangers zich richting de regionale weg 232 bewegen, waar hun auto’s staan, klinken de eerste schoten van terroristen die het festivalterrein bereiken. Pas dan ontstaat er chaos. Mensen rennen alle kanten op. Auto’s worden door beveiligers in verschillende richtingen gestuurd. Er ontstaat een file. Verdwaasde feestgangers springen uit hun auto’s. Opgejaagd rennen honderden mensen over een stoffige, droge akker.

“We begonnen te rennen, we wisten niet waar we heen moesten”, zegt de 27-jarige Millet Ben Haim tegen The Washington Post. “Waar we ook heen liepen, er kwamen alleen maar meer mensen op ons af die op ons schoten. Elke richting waarin we liepen, bracht meer mensen die op ons schoten. We renden twee uur lang om te ontsnappen. Uiteindelijk kon ik niet meer rennen.” Ben Haim en haar vrienden kruipen de struiken in en bedekken zichzelf met takken. Zeven uur later worden ze opgepikt door een omwonende, die rondrijdt om mensen te redden.

De vrouw met het bloemenvest, die eerder nog gelukzalig stond te dansen, filmt haar eigen benen terwijl ze snikkend de menigte volgt. Ze lijkt vastberaden haar laatste momenten vast te leggen. Op haar beelden is te zien hoe ze met anderen schuilt nabij een witte tent. Haar redding lijkt een Israëlische tank, die uit het niets opdoemt. Terwijl de schoten klinken, kruipt ze met tientallen anderen door het zand om dekking te zoeken.

Twitter bericht wordt geladen...

De Canadees-Israëliër Weinstein racet met vrienden weg van het terrein. “We remden alleen om lichamen te ontwijken”, zegt hij tegen The Times of Israel. “Ik herinner me een auto, de persoon voorin had een gat in het gezicht. Die had geprobeerd weg te komen, maar was beschoten in zijn auto.”

Honderden mensen lukt het niet om te vluchten. Op dashcambeelden van een auto is te zien hoe het er in de ochtend rond het festivalterrein aan toegaat. Een man in een zwart militair vest vuurt zijn automatische wapen af, en trekt daarna een gewonde festivalganger met zijn shirt over zijn hoofd weg. Vermoedelijk ontvoert hij de festivalganger naar Gaza.

Een man ligt op de grond achter een zilverkleurige sedan. Even tilt hij zijn hoofd op, om de situatie in te schatten. Dan komt een man in een rood T-shirt en met een zandkleurige rugzak om naar de auto gerend. Van amper een meter afstand schiet hij de festivalganger met één schot uit zijn kalasjnikov door het hoofd.

Slachtpartij

Pas op zondag wordt de omvang van de slachtpartij duidelijk. Zaka, een organisatie die getraind is door het Israëlische leger en de stoffelijke overschotten van gedode Israëliërs bergt, haalt zeker 260 lichamen op van veelal jonge festivalbezoekers, zo maakt de organisatie zondagavond bekend. Tijdens het werk moet de organisatie haar medewerkers maandag evacueren omdat ze worden beschoten. Mogelijk zijn van vele anderen de lichamen nog niet gevonden of zijn ze naar Gaza ontvoerd.

Het duurt lang voordat de terroristen zijn verdwenen. Op dezelfde dashboardcamera zijn drie uur na de executie, zo rond het middaguur, mannen te zien die de zilverkleurige sedan plunderen, een koffer uit de auto halen en er met spullen vandoor gaan. Ook halen ze iets uit de zakken van de doodgeschoten man die naast de sedan ligt.

“Urenlang was er niemand”, zei festivalbezoeker Gili Yoskovich zondag tegen de BBC. “Niemand, alleen al die terroristen.” Yoskovich beschrijft hoe ze uit haar auto vlucht als ze ziet hoe terroristen mensen in stilstaande auto’s doodschieten. Ze verbergt zich op de grond tussen een groepje pompelmoesbomen. Om haar heen wordt Arabisch gesproken. Pas als ze verderop Hebreeuws hoort, komt ze in beweging, en kruipt richting die stemmen. Militairen nemen haar mee. “Veel, heel veel mensen stierven langs de weg.”

Op beelden die reddingswerkers later delen, zijn uitgebrande kampeerbusjes te zien, kapotgeschoten auto’s, tijdelijke festivaltoiletten onder het bloed, lichamen van festivalgangers, doodgeschoten in hun auto.

Vermoedelijk zijn tientallen festivalgangers ontvoerd naar Gaza. Hamas heeft aangekondigd ontvoerde Israëliërs te willen gebruiken voor een gevangenenruil. Volgens nog onbevestigde berichten worden vele festivalbezoekers nog vermist, op sociale media doen familieleden wanhopige oproepen voor meer informatie.

Onder hen is de familie van de 22-jarige Shani Louk, wier moeder zaterdagmiddag in een videoboodschap om hulp vraagt over haar vermiste dochter. Het is onduidelijk of ze nog leeft.

Kort voor het festival begon, maakt de Duitse nog een spiegelselfie. Zaterdagmiddag duikt online een video op waarin haar bijna naakte lichaam in een pick-up truck in Gaza ligt, haar benen in een onnatuurlijke houding. Een man houdt haar dreadlocks vast, een ander bespuugt haar. Onder luid gejoel rijden ze weg.

Deze reconstructie is gemaakt op basis van videofragmenten die online zijn verschenen, en ooggetuigenverslagen uit buitenlandse media.