FATAH

● Wat is hun verhouding met Hamas? De politieke beweging, letterlijk ‘het bevrijdingsleger van Palestina’, werd in 1959 opgericht door onder anderen Yasser Arafat. De organisatie was lang water en vuur met Hamas omdat die laatste een strenge islamitische staat wil, en Fatah voor een vrij en socialistisch Palestina ijvert. Maar in 2017 besloten ze samen te werken.

● Welke rol spelen ze in de regio? Mahmoud Abbas (87) is sinds 2005 president van de Palestijnse Autoriteit – het bestuur van de Palestijnse gebieden –, een functie die wordt betwist sinds 2009. In die functie controleren hij en zijn partij Fatah dus ook de Gazastrook.

● Wat is hun militaire kracht? De Al-Aqsa-martelarenbrigade – die direct verwant zou zijn met Fatah (hoewel die laatste dat ontkent) ­– is verantwoordelijk voor zelfmoordaanslagen, gewapende overvallen en schietincidenten in Israël. De groep wordt door Europa, de VS en Israël als een terreurorganisatie gezien.

(Lees verder onder de foto’s)

ISLAMITISCHE JIHAD

●  Wat is hun verhouding met Hamas? Islamitische Jihad is een radicale Palestijnse Islamitische verzetsorganisatie, die vooral actief is in de Gazastrook en nauw aanleunt bij Hamas. De beweging onderhoudt in vergelijking met Hamas nog veel nauwere banden met het Iraanse regime. Zaterdag sloot de groepering zich meteen aan bij de verrassingsaanval van Hamas op Israël.

●  Welke rol spelen ze in de regio? Net als de militaire tak van Hamas staat Islamitische Jihad bekend voor extreem geweld tegen Israël, gaande van zelfmoordaanslagen tot bom- en raketaanslagen. Het zou daarvoor ook geregeld minderjarigen inschakelen.

●  Wat is hun militaire kracht? De organisatie zou volgens westerse inlichtingendiensten zo’n 1.000 leden tellen.

(Lees verder onder de foto)

HEZBOLLAH

●  Wat is hun verhouding met Hamas? Hezbollah is een politieke partij in het aan Israël grenzende Libanon, die strijdt tegen de Joodse staat. De organisatie steunt openlijk de Palestijnse groeperingen Hamas en Fatah en beschouwt Israël als de aartsvijand. In een reactie op de inval van Hamas in Israël vuurden Hezbollahmilities dit weekend verschillende raketten af op Israël. De groep dreigt met nog veel meer aanvallen, wanneer het Israëlische leger een grondoffensief tegen Hamas zou beginnen.

●  Welke rol spelen ze in de regio? In Libanon een politieke partij, daarbuiten wordt Hezbollah door veel westerse landen als een terreurorganisatie beschouwd. De organisatie mengde zich ook in het Syrisch conflict aan de zijde van de Syrische regering.

●  Wat is hun militaire kracht? Waarnemers schatten dat Hezbollah zo’n 4.000 manschappen telt. Maar misschien nog belangrijker: aan de oorlog in Syrië hield het volgens veiligheidsexperts heel wat modern materiaal over, onder meer erg gesofisticeerde drones.

(Lees verder onder de foto)

EGYPTE

● Wat is hun verhouding met Hamas? In het uiterste zuiden grenst de Gazastrook– waar Hamas de macht heeft – aan Egypte. Lange tijd werden via deze grens, en vooral een enorm tunnelnetwerk onder die grens, strijders en wapens binnen- of buitengesmokkeld, wat door de toenmalige Hamas-gezinde Egyptische regering werd gedoogd. Tot Egypte zo’n tien jaar geleden, met een nieuwe regering aan het hoofd, de meeste tunnels sloot.

● Welke rol spelen ze in de regio? Egypte wil vooral vermijden dat het geweld naar eigen land uitbreidt, denk aan enkele Joodse toeristen die dit weekend in de Egyptische stad Alexandrië zijn vermoord. Het riep dit weekend zowel Israël als Hamas op tot de grootst mogelijke terughoudendheid. Geregeld tracht Egypte te overleggen, om de onlusten tussen Israël en de Palestijnen te beëindigen.

● Wat is hun militaire kracht? De Egyptische strijdkrachten tellen zo’n 450.000 soldaten. Het is echter uitgesloten dat de Egyptische regering op één of andere manier militair tussenbeide zou komen.

(Lees verder onder de foto)

SAUDI-ARABIË

● Wat is hun verhouding met Hamas? Hamas en Saudi-Arabië leven op gespannen voet, gelet op de nauwe contacten tussen Hamas en Iran, een aartsvijand van Saudi-Arabië. Niettemin bezochten Hamas-leiders onlangs nog het Saudische koninkrijk, vermoedelijk om hoogte te krijgen van de toenadering van Saudi-Arabië tot Israël.

● Welke rol spelen ze in de regio? Het rijke Saudi-Arabië was lange tijd een van de belangrijkste geldschieters van de Palestijnse Autoriteit, die vooral de dienst uitmaakt op de Westelijke Jordaanoever. Maar via bemiddeling van de Amerikanen zijn er toenaderingspogingen aan de gang tussen Saudi-Arabië en Israël. De Saudische kroonprins Mohammad bin Salman zei eerder aan Fox News: “Elke dag komen we dichter tot een genormaliseerde relatie met Israël.” Maar die toenadering dreigt erg verstoord dreigen te geraken door de gebeurtenissen van dit weekend.

● Wat is hun militaire kracht? Saudi-Arabië heeft een erg modern en goed uitgerust leger, gelet op de spanningen met Iran. Het is echter uitgesloten dat Saudi-Arabië in het Palestijns-Israëlische conflict militair zou tussenkomen.

(Lees verder onder de foto)

IRAN

● Wat is hun verhouding met Hamas? Iran is al jarenlang een absolute aartsvijand van Israël. Het land schaart zich dan ook openlijk achter de acties van Hamas, al beweren de Iraniërs er zelf niets mee te maken te hebben. Experts zijn het nochtans erover eens dat Iran minstens met de planning van de aanval heeft geholpen en waarschijnlijk ook materiaal heeft aangeleverd.

● Welke rol spelen ze in de regio? Als het rommelt in Iran, rommelt het in de rest van het Midden-Oosten, wordt weleens gezegd. Iran is een politiek zwaargewicht dat al jaren probeert om de regio naar zijn hand te zetten. In dat kader komt het land vaak in botsing met westerse mogendheden en met Saudi-Arabië, dat andere grote land in het Midden-Oosten. Iran heeft er dan ook alle baat bij om de recente toenadering tussen Israël en de Saudi’s te dwarsbomen.

● Wat is hun militaire kracht? Op de jaarlijkse ranglijst van sterkste legers ter wereld, samengesteld door de website Global Firepower, staat Iran tegenwoordig op de 17de plaats. Eén plaats boven Israël. Het is daarmee de grootste militaire macht in het Midden-Oosten.

(Lees verder onder de foto)

SYRIË

● Wat is hun verhouding met Hamas? Syrië en Hamas waren jarenlang bondgenoten tot Hamas in 2012 plots steun verleende aan de straatprotesten tegen de regering van de Syrische president Assad. Na meer dan tien jaar windstilte werd vorig jaar aangekondigd dat Hamas de band met Syrië weer heeft hersteld. Het Syrische ministerie van Buitenlandse Zaken noemde de aanval van afgelopen weekend “een eervolle actie” tegen het “zionistische terrorisme”.

● Welke rol spelen ze in de regio? De Arabische Lente heeft Syrië omgetoverd tot een turbulent land, maar Syrië vervult wel nog steeds een cruciale rol in de geopolitieke machtsverhoudingen in het Midden-Oosten. Dat heeft het te danken aan zijn militaire macht, maar ook aan zijn geografische ligging tussen Turkije, Irak, Jordanië, Israël en Libanon. Historisch gezien is het land één van de meest fervente tegenstanders van Israël en een trouwe bondgenoot van Iran.

● Wat is hun militaire kracht? Syrië staat 64ste op de ranglijst van sterkste legers ter wereld. Hun totale aantal militaire manschappen wordt geschat op 150.000.