Hoe zit het met de loonkloof in België? “In 2010 verdienden vrouwen bruto gemiddeld nog 10,2% minder dan mannen”

“In 2010 verdienden vrouwen bruto gemiddeld nog 10,2 procent minder dan mannen”, vertelt Frank Vander Sijpe, directeur HR Trends en Insights bij Securex. “Maar laat ons meteen uitpakken met uitstekend nieuws: in België is de loonkloof intussen erg klein.”

Hardnekkige vooroordelen, maar er is meer: waarom vrouwen minder vaak leidinggevende worden.

“In sommige Europese landen verdienen mannen gemiddeld nog veel meer dan vrouwen, als we kijken naar cijfers van 2021: 16,6 procent in Slowakije, 17,3 procent in Hongarije, 17,6 procent in Duitsland, 18,8 procent in Oostenrijk, tot zelfs 20,5 procent in Estland. Gemiddeld bedroeg de loonkloof in Europa nog 12,7 procent in 2021.”

“Maar België doet het erg goed. Bij ons verdienden mannen bruto gemiddeld nog maar amper 5 procent meer dan vrouwen in 2021. De loonkloof is dus maar liefst gehalveerd”, vertelt onze expert.

Met die cijfers vergelijken we de gemiddelde brutolonen van alle mannen en alle vrouwen, ongeacht hun job. Hoe groot is de loonkloof tussen mannen en vrouwen met dezelfde functie? Wel, dan krimpt de kloof nog verder, tot slechts 1,2 procent, zo blijkt uit het Salariskompas van Jobat. Daarmee scoort België het best van alle OESO-landen – en dus ook binnen de Europese Unie.

Hoe verandert de loonkloof tussen mannen en vrouwen, naarmate de leeftijd toeneemt? Bij werknemers jonger dan 25 jaar was de kloof in 2021 negatief, met -0,1 procent, aldus Statbel. Maar het verschil neemt sterk toe met de leeftijd, tot zelfs 8,5 procent voor 55- tot 64-jarigen.

Vander Sijpe: “Vrouwen kiezen nu eenmaal meer dan mannen voor gezinszorg vanaf die leeftijd. Of ze vallen uit doordat ze een stressvolle uitvoerende job hebben, die ze niet werkbaar kunnen organiseren. En ja, het zou ook kunnen dat ze tegen een glazen platform aanbotsen, maar vele vrouwen breken daar vandaag toch door.”

Bij ondernemers is het verhaal minder positief: hier zit de échte loonkloof tussen man en vrouw.

Twee zaken vertragen het dichtgroeien van de loonkloof. “Ten eerste verkleinde de loonkloof de voorbije jaren minder snel door corona”, merkt Frank Vander Sijpe op. “Tijdens de pandemie werkten vrouwen proportioneel meer in sectoren en functies die getroffen werden door tijdelijke werkloosheid. Ze vielen dus vaker op een vervangingsinkomen terug, waardoor hun gemiddeld jaarinkomen verminderde ten opzichte van dat van mannen, en de loonkloof tijdelijk vergrootte.”

Tegelijk kromp de loonkloof minder snel door de loonindexering. “Als we de brutolonen indexeren, groeien die procentueel gezien evenveel aan. Maar 10 procent van een lager loon is wel een kleiner bedrag dan 10 procent van een hoger loon. Wie minder verdient, ziet zijn loon in absolute cijfers dus minder snel stijgen.”

Lees ook: Wat zijn de meest vrouwvriendelijke bedrijven ter wereld?

Toch zal de loonkloof verder blijven afnemen, stelt Frank Vander Sijpe. “Enerzijds door de war for talent. De schaarste op de arbeidsmarkt zal ook de komende jaren groot blijven. Daardoor staan de kandidaten almaar sterker om over hun loon te onderhandelen. Anderzijds omdat die kandidaten steeds vaker vrouwen zijn. Ons land kent momenteel meer hooggeschoolde vrouwen dan mannen, terwijl veel vacatures een hoger diploma vereisen.”

Bedrijven zullen niet anders kunnen dan dezelfde loonvoorwaarden aanbieden aan mannen en vrouwen. “Iets waarover ze binnenkort trouwens wettelijk verplicht transparant moeten zijn. Op 10 mei 2023 keurde het Europees Parlement een nieuwe richtlijn over loontransparantie goed, die werkgevers verplicht om werkzoekenden vooraf te informeren over het beginsalaris of de loonschaal."

“Bovendien zullen bedrijven moeten aantonen dat hun loonkloof niet meer dan 5 procent bedraagt. Een sterke richtlijn, die ook België binnen de drie jaar om moet zetten in nationale wetgeving”, besluit Vander Sijpe.

Jouw loon vergelijken met dat van gelijk(w)aardige profielen? Dat doe je via de onderstaande kader.

Lees meer op Jobat.be:

Zo herken je een LGBTQIA+-vriendelijke werkplek

Hoe je als vrouw sterk(er) profileren op de arbeidsmarkt?

Wat is het verschil tussen diversiteit en inclusie?