De Croo: “België kan vanaf 2025 F-16's leveren aan Oekraïne, als volgende regering dat goedkeurt”

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky is na zijn bezoek aan de NAVO-top in Brussel richting de Wetstraat 16 getrokken, waar hij een overleg had met premier Alexander De Croo (Open Vld). De twee regeringsleiders gaven samen een persconferentie. 

"We hebben de steun van België aan Oekraïne besproken", aldus premier De Croo. 
De Croo herhaalt de belofte dat België zal instaan voor het opleiden van militairen, en dat het zal instaan voor het onderhoud van F-16's en voor het opleiden van Oekraïense techniekers in het onderhoud van die F-16's. Vanaf 2025 kan België F-16 leveren aan Oekraïne, al zal het aan de regering die dan aan de macht is zijn om te beslissen om effectief over te gaan tot de levering ervan. 

Behalve over militaire steun pleegde De Croo met Zelensky ook overleg over de invoering van een traceringssysteem voor Russische "bloeddiamanten". Daarnaast zegde hij ook een voor Oekraïne bestemd fonds van 1,7 miljard euro toe, dat gespijsd zal worden met de belastingen op de opbrengsten van Russische activa die op Belgisch grondgebied bevroren zijn.

De Belgische minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) heeft alvast aangekondigd dat België F-16-gevechtsvliegtuigen zal verzenden naar Oekraïne vanaf 2025. Naast het sturen van gevechtsvliegtuigen zal ons land ook doorgaan met het opleiden van Oekraïense piloten. De coalitiepartners in de federale regering reageren verbaasd.

De steun lijkt heel hard nodig. Sinds de start van het groots aangekondigde tegenoffensief begin juni kon Oekraïne amper grondgebied heroveren. De frontlinie schoof de afgelopen maanden nauwelijks op. De 0,3 procent van het door de Russen bezette grondgebied dat tot nu toe bevrijd werd, komt overeen met 360 tot 365 vierkante kilometer. Als je weet dat de Russen zo’n 106.000 vierkante kilometer bezetten, dan is er nog heel wat werk aan de winkel.

De Amerikaanse president Joe Biden beloofde eerder deze maand dat de Verenigde Staten Oekraïne niet zullen laten vallen. Ook de Europese bondgenoten zijn dat niet van zin, al vrezen experts voor enige oorlogsmoeheid. Duitsland en Spanje beloofden vorige donderdag nieuwe luchtverdediging aan Oekraïne. Madrid levert zes HAWK-systemen en Berlijn heeft nog een Patriot-systeem toegezegd.

Het staat in de sterren geschreven dat Zelensky ook aan ons land bijkomende steun gaat vragen. En daar zit wel enige druk op. “Naar buiten toe, lijkt onze inzet goed. Maar in realiteit is het heel slecht. Het niveau van de Belgische steun aan Oekraïne is een schande. Als alle NAVO-landen Oekraïne zouden helpen zoals wij, dan zou Oekraïne nu Russisch zijn”, sneerde Kamerlid Georges Dallemagne van Les Engagés drie weken geleden nog. Volgens het Kamerlid doen de Europese landen meer dan België. Zo heeft Nederland ongeveer 2 miljard euro uitgetrokken, terwijl België maar 210 miljoen euro heeft vrijgemaakt.

Dat België volgend jaar het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie overneemt van Spanje maakt van ons land in de ogen van Zelensky de belangrijkste gesprekspartner inzake Europese steun. 

Het bezoek van Zelensky aan ons land werd strikt geheim gehouden en er werd ook geen agenda gecommuniceerd. Inmiddels raakte wel bekend dat Zelensky later vandaag ook nog premier Alexander De Croo zal ontmoeten, net als minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib, minister van Defensie Ludivine Dedonder en minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez.

Het is de tweede keer dat Zelensky in ons land te gast is sinds de start van de Russisch-Oekraïense oorlog. Op 9 februari werd de Oekraïense president ontvangen door koning Filip en premier Alexander De Croo (Open Vld) op het Koninklijk Paleis in Brussel. Die ontmoeting werd pas achteraf wereldkundig gemaakt uit veiligheidsoverwegingen. Tijdens zijn audiëntie overhandigde Zelensky een bijzonder geschenk. De koning ontving een brokstuk van een Russisch SU25-vliegtuig dat werd neergehaald in Oekraïne. Op het brokstuk staan de woorden ‘together we win’, geschreven door Oekraïense soldaten.

In één jaar tijd is het trouwens al de vierde ontmoeting tussen Zelensky en De Croo. Op 4 mei, daags voor Bevrijdingsdag, ontving de Nederlandse premier Mark Rutte de Oekraïense president, samen met onze premier. Tijdens een toespraak in het Internationaal Strafhof in Den Haag vroeg Zelensky extra militaire middelen voor zijn lente-offensief. Op 26 november vorig jaar was er dan de eerste, geheime ontmoeting. Toen reisden De Croo en minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) naar Kiev om 37,4 miljoen euro extra Belgische steun aan te kondigen voor de moeilijke wintermaanden die er zaten aan te komen. Ook nu is de winter in aantocht en lijkt er meer steun nodig dan ooit.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft bij zijn bezoek aan het NAVO-hoofdkwartier in Brussel - zijn eerste sinds het begin van de Russische invasie in februari 2022 - de westerse bondgenoten opgeroepen om meer luchtafweersystemen te sturen. "Hoe deze winter doorkomen, vormt een van de grootste uitdagingen", verklaarde Zelensky. "We hebben nood aan steun van de westerse leiders. Het is daarom dat ik hier ben", aldus de Oekraïense president, die werd geflankeerd door NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg.

"Het is belangrijk om de ministers en hun vertegenwoordigers te ontmoeten om de prioriteiten te bespreken en te praten over hoe we Rusland uit Oekraïne kunnen verdrijven", klonk het nog. "Jullie strijd is onze strijd", voegde Stoltenberg eraan toe.

Woensdag en donderdag staat er een bijeenkomst van de ministers van Defensie van de NAVO-lidstaten in het kader van de contactgroep voor Oekraïne op het menu. Ook zal er een vergadering van de F-16 Coalitie plaatsvinden.