Niet zozeer El Niño, wel klimaatverandering was motor ongeziene hittegolf in Zuid-Amerika: "Gemiddeld tot 4,3 graden extra"
De recente hittegolf die grote delen van Zuid-Amerika trof op het einde van de winter en begin van de lente, werd voornamelijk aangedreven door de klimaatverandering. Die maakt zo'n hittegolf 100 keer waarschijnlijker, blijkt uit een nieuwe studie van World Weather Attribution. Intussen lijkt de oogst van soja en graan in Argentinië bijzonder schaars uit te vallen door de lange periodes van droogte.
In augustus en september waren grote delen van Brazilië, Paraguay, Bolivia, Chili en Argentinië het toneel van een ongeziene hittegolf in die periode van het jaar - op het einde van de winter en het begin van de lente in het zuidelijk halfrond. Op verschillende plaatsen klom het kwik naar 40 graden Celsius en meer.
World Weather Attribution heeft met een internationaal team van 12 onderzoekers uit universiteiten en weerdiensten de hittegolf bestudeerd. De conclusie van hun studie is dat de klimaatopwarming zo'n hittegolf 100 keer waarschijnlijker heeft gemaakt.
De klimaatverstoring is de voornaamste factor die gespeeld heeft, veel meer dan het weerfenomeen El Niño dat het weer in de regio momenteel ontregelt. De impact van El Niño op de recente hittegolf wordt veeleer klein genoemd.
Volgens het rapport veroorzaakt de menselijke uitstoot van broeikasgassen een opwarming met gemiddeld 1,4 tot zelfs 4,3 graden Celsius in de regio.
"Cijfers hittedoden kunnen nog oplopen"
In de Braziliaanse metropool Sao Paulo overleden zeker vier mensen door de warmte, al is die balans wellicht onderschat. Co-auteur van de studie Julie Arrighi zegt dat "hitte doodt. Zeker in de lente, wanneer mensen nog niet voldoende geacclimatiseerd zijn. Temperaturen boven de 40 graden in de prille lente zijn ongelooflijk extreem."
Ze verwacht dat het cijfer nog kan oplopen naarmate er meer duidelijk zal worden in de komende maanden. Dan kunnen onderzoekers meer in detail de overlijdensaktes bekijken.
Povere soja- en graanoogst
Ook vorige zomer was droog verlopen in grote delen van Argentinië. De soja-oogst viel er vorig seizoen flink tegen, net als de graanoogst.
Gustavo Idigoras, voorzitter van de vereniging van graanexporteurs en verwerkende fabrieken, heeft het over "een rampjaar". De fabrieken om de soja te verwerken zouden maar op een derde van hun capaciteit draaien door de slechte oogst.
Ook de graanoogst in Argentinië staat zwaar onder druk. Opnieuw, want vorig seizoen was de productie al met de helft teruggevallen tegenover het jaar daarvoor. Toen werd er 23 miljoen ton opgehaald. De prognose voor dit jaar ligt voorlopig nog op 15 miljoen ton. Argentinië is een belangrijke exporteur van soja en graan, maar door de droogte werden bepaalde landbouwgebieden gewoon begraasd door vee.
Intussen is Argentinië het toneel van hevige bosbranden, onder meer in de centrale provincie Córdoba.
