Liveblog - Een op de drie Palestijnse slachtoffers is een kind, België evacueert dit weekend landgenoten uit Israël

Deze liveblog is afgesloten. De meest recente ontwikkelingen in het Israëlisch-Palestijns conflict kan u vannacht volgen via het VRT-radionieuws. Morgenvroeg kan u ook online weer terecht bij VRT NWS voor al het nieuws over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden. 

Een dag nadat de Amerikaanse minister voor Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, in Tel Aviv was voor een gesprek met de Israëlische premier en president, zakt ook de Amerikaanse minister voor Defensie af naar Israël. Lloyd Austin zal morgen - net als Blinken dus - een gesprek hebben met premier Netanyahu, maar ook met de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant. 

Ursula Von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, en Roberta Metsola, haar ambtgenoot in het Europees Parlement, gaan morgen naar Israël om hun steun te betuigen aan de slachtoffers van de terroristische aanvallen van Hamas. Dat kondigen ze aan in een persbericht. Ze zullen ook spreken met de Israëlische leiders. Het exacte programma wordt pas later bekend gemaakt.

De Europese Commissie wil dat het sociale medium X zich verantwoordt voor haar aanpak van desinformatie en illegale content. De Commissie heeft daarvoor een formeel verzoek ingediend. Eerder waarschuwde het ook Meta al voor fake news over het Israëlisch-Palestijns conflict op Instagram en Facebook.

Lees meer in onderstaand artikel:

Het Centraal Israëlitisch Consistorie van België (CICB) heeft in de Grote Synagoge van Brussel een herdenking gehouden voor de slachtoffers van de aanval van Hamas op Israël van afgelopen zaterdag. Ook de door Hamas gegijzelde Israëlische burgers werden geëerd.

Onder andere minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR), burgemeester van Brussel Philippe Close (PS), de ambassadeur van Israël in België en de Grootrabbijn van Brussel Albert Guigui waren daarbij aanwezig.

Franse aanklagers zijn een onderzoek begonnen naar terrorisme van de Palestijnse militante beweging Hamas. Bij de aanvallen die Hamas tegen Israël uitvoert zijn zeker 13 Franse burgers gedood, zei president Emmanuel Macron vanavond in een televisietoespraak. 17 anderen zijn nog vermist.

Het onderzoek draait om moord, poging tot moord en ontvoeringen van onder meer minderjarigen door de beweging die in de Europese Unie al is aangemerkt als terroristische organisatie. Duitsland opende eerder ook al een onderzoek naar misdaden van Hamas tegen Duitse burgers.

Macron herhaalde vanavond in een televisietoespraak nog eens dat Hamas in zijn ogen terroristisch is en dat Israël het recht heeft om zich te verdedigen. Hij zei dat Frankrijk er alles aan zal doen om de gijzelaars vrij te krijgen, "wat hun nationaliteit ook is". De Franse president deed ook een oproep tot eenheid.

Vanavond is een eerste evacuatievlucht met Fransen aan boord die weg wilden uit Israël geland in Parijs. 

Zo'n 3.000 mensen waren deze namiddag en avond samengekomen op Place de la République in Parijs om te betogen tegen de Israëlische aanvallen op de Gazastrook. Die zijn een vergelding voor de verrassingsaanval van afgelopen zaterdag op Israël door de extremistische Palestijnse militie Hamas. 

De Franse minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin had pro-Palestijnse betogingen verboden uit vrees voor de "verstoring van de orde", maar daar lieten de aanwezigen, vooral jongeren, zich niet door tegenhouden. Ze waren uitgedost in Palestijnse vlaggen en scandeerden leuzen als "Free Palestina". Die spreuk belandde ook in graffiti op het monument centraal op het plein.

De politie moest een waterkanon en traangas inzetten om de betogers uiteen te drijven en heeft 10 mensen gearresteerd. Er werden ook 24 boetes uitgedeeld. Ook in andere Franse steden, zoals in Rennes, Toulouse en Lille vonden vanavond verboden Pro-Palestijnse betogingen plaats.

Lees hier meer:

Het Verenigd Koninkrijk investeert 3 miljoen pond (bijna 3,5 miljoen euro) extra investeren in de Community Security Trust (CST), een Joodse liefdadigheidsorganisatie die beveiliging biedt voor Joodse instellingen, waaronder scholen en synagogen. De organisatie, die jaarlijks 15 miljoen pond krijgt van de Britse regering, heeft 139 antisemitische incidenten geregistreerd in de afgelopen vier dagen na de aanvallen van Hamas in Israël, dat is vier keer meer dan in dezelfde periode vorig jaar.

Eerder hadden verschillende Joodse scholen in Londen al aangekondigd dat ze morgen uit voorzorg de deuren sluiten. "Op momenten als deze -  wanneer het Joodse volk wordt aangevallen in hun thuisland - kunnen Joodse mensen overal zich minder veilig voelen," verklaart de Britse premier Sunak de bijkomende steun aan het CST. Hij herhaalde ook dat Israël de volledige steun heeft van het Verenigd Koninkrijk.

Die steun uit zich ook op andere manieren. De Britse regering heeft aangekondigd dat ze binnen enkele dagen twee schepen van de Koninklijke Marine naar de oostelijke Middellandse Zee zal sturen als "afschrikking" en om "humanitaire inspanningen" te ondersteunen. Surveillancevliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht zullen vanaf morgen ook patrouilles uitvoeren in het gebied om te helpen bij het "detecteren van bedreigingen voor de regionale veiligheid." 

Volgens VRT NWS-journalist Inge Vrancken is er veel bezorgdheid over de betogingen die morgen plaats zullen vinden. Wereldwijd zullen Palestijnen op straat komen om te demonstreren tegen het geweld in Israël. “Het gebeurt niet toevallig op vrijdag, dan komen Moslims samen tijdens het Vrijdaggebed. We hebben eerder gezien dat op momenten van hoogspanning in Israël dit kan leiden tot conflicten.”

“Niet alleen in Israël zelf, overal is men bezorgd. Uit Amsterdam kwam het bericht dat alle Joodse scholen morgen dicht blijven, hetzelfde voor Londen. In Frankrijk zijn geen pro-Palestijnse betogingen toegestaan omdat men schrik heeft van die escalatie. Je voelt dat de zenuwen strak gespannen staan. Niet alleen in Israël en de buurlanden, ook in Europa.”

Vanaf vrijdag zullen de Verenigde Staten vluchten organiseren om hun burgers die Israël willen verlaten naar Europa te evacueren. Dat heeft een woordvoerder van het Witte Huis donderdag gezegd. Hij voegde eraan toe dat er 27 Amerikanen zijn gedood sinds het offensief van Hamas.

"De president heeft zijn team gevraagd om ervoor te zorgen dat we Amerikaanse burgers helpen die Israël willen verlaten," zei John Kirby.  "Vanaf vrijdag zal de Amerikaanse regering vluchten charteren om haar burgers van Israël naar plaatsen in Europa te brengen," voegde de woordvoerder eraan toe.

Heel wat Fransen hebben zich vanavond niet gehouden aan het verbod op pro-Palestijnse betogingen die de regering eerder vanavond heeft ingevoerd. Duizenden mensen, vooral jongeren, zijn aan Place de la République in Parijs op straat gekomen om de militaire acties van Israël te veroordelen en steun te betuigen aan de Palestijnen.

Ze dragen Palestijnse vlaggen en spuiten met graffiti "Free Palestina" op monumenten. De politie gebruikt traangas en waterkanonnen om de menigte uiteen te drijven.

Hongarije heeft nog eens 65 van zijn burgers geëvacueerd uit Israël. Ze zijn onderweg per schip naar Cyprus, vanwaar ze terug zullen vliegen naar Hongarije, zo blijkt uit een verklaring van de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken, Peter Szijjarto. Eerder deze week had Hongarije 325 mensen, waaronder 46 kinderen, uit Israël geëvacueerd per vliegtuig. Het meldde dat 15 van de 325 geëvacueerden buitenlandse burgers waren.

Een man heeft donderdagavond in Oost-Jeruzalem het vuur geopend op een Israëlisch politiebureau aan de rand van de Oude Stad. Daarbij zijn twee politieagenten gewond geraakt, van wie één ernstig. De dader werd "geneutraliseerd", aldus de Israëlische politie, waarmee volgens Israëlische media bedoeld wordt dat hij gedood werd.

"Nadat hij op de politieagenten had geschoten, probeerde hij te vluchten, maar hij kon geneutraliseerd worden", zo liet de politie in een verklaring optekenen.

De Japanse minister van Buitenlandse Zaken, Yoko Kamikawa vindt dat de "terroristische aanslagen" door Hamas om geen enkele reden kunnen worden gerechtvaardigd. Dat staat in een verklaring van het Japanse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Kamikawa had vandaag een telefoongesprek met haar Israëlische ambtgenoot, Eli Cohen. Tijdens dat gesprek gaf ze aan dat "Israël het recht heeft om zichzelf en zijn bevolking te verdedigen volgens het internationaal recht".

China is dan weer "diep bezorgd" over de escalatie van het conflict tussen Israël en Hamas en roept op tot een staakt-het-vuren. Dat heeft de Chinese speciale gezant voor het Midden-Oosten Zhai Jun gezegd.

Gisteren heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu een noodregering gevormd met de oppositie. Zo'n regering neemt alleen beslissingen over wetten die met de oorlog te maken hebben. Er werd ook een oorlogskabinet opgericht. Vanavond heeft het Knesset - het Israëlische parlement - de oprichting van beide besturen bekrachtigd.

De Israëlische oppositieleider Yair Lapid had de regering van premier Benjamin Netanyahu eerder vandaag beschuldigd van een "onvergeeflijk falen" omdat ze er niet in geslaagd is de aanval van Hamas op Israëlische bodem te voorkomen. Een fout die de stafchef van het Israëlische leger overigens op zich heeft genomen.

"De mislukking van zaterdag is onvergeeflijk", zei Lapid in een televisietoespraak, en hij voegde er aan toe dat hij zich niet zou aansluiten bij de "extremistische" noodregering van Netanyahu en Benny Gantz. Zijn partij steunt de oorlog tegen Hamas wel.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken zal ook een bezoek brengen aan Saoedi-Arabië, Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten. Dat heeft hij aangekondigd tijdens een persconferentie in Tel Aviv nadat hij daar een onderhoud had met de Israëlische premier en president. Jordanië en Qatar stonden al op de planning.

Blinken voert in de landen gesprekken met verschillende leiders over het conflict tussen Israël en Hamas. "Jullie zijn misschien sterk genoeg om jullie alleen te verdedigen, maar zolang de Verenigde Staten bestaan, zullen jullie het nooit alleen moeten doen", verzekerde Blinken vandaag aan de Israëlische premier Netanyahu. Israël en de VS zijn al decennialang trouwe bondgenoten.

Volgens het kabinet van Blinken zou Netanyahu tijdens dat gesprek "afschuwelijke foto's" getoond hebben van door Hamas vermoorde en verbrande baby's om aan te tonen hoe gruwelijk de extremistische groepering te werk gaat. 

Brussels Airlines heeft beslist om de gewone lijnvluchten naar de Israëlische luchthaven van Tel Aviv te schrappen tot en met zondag 22 oktober. Nadat Hamas afgelopen zaterdag een massale aanval deed op Israël schrapte de Belgische luchtvaartmaatschappij al alle vluchten naar Tel Aviv en dat wordt nu dus verlengd.

“Door de aanhoudende situatie in Israël en na een uitgebreide analyse van de situatie hebben alle maatschappijen van Lufthansa Group besloten om hun reguliere vluchten van en naar Tel Aviv te annuleren tot en met 22 oktober”, zo laat Brussels Airlines weten aan VRT NWS. “We vinden het jammer dat we deze beslissing moeten nemen”, voegt de luchtvaartmaatschappij eraan toe.

Brussels Airlines heeft wel een akkoord om alvast één repatriëringsvlucht te organiseren in opdracht van de Belgische overheid. "We blijven in contact met de autoriteiten." Volgens de informatie waarover de VRT NWS-redactie beschikt, plant de Belgische regering ook een tweede repatriëringsvlucht.

In Israël heerst best wel wat twijfel over de rol van de Amerikanen in het huidige conflict met de Palestijnen, merkt VRT NWS-journalist Rudi Vranckx die op dit moment in Tel Aviv is.

"De Verenigde Staten zeggen officieel dat ze niet zullen ingrijpen, maar hier denkt men het omgekeerde", zegt hij in het "VRT NWS Journaal". "Er zijn 'navy seals' aanwezig en misschien zijn er ook wel al 'special forces' actief? Men weet het niet. Men vermoedt wel dat het allemaal om de gijzelaars draait, maar vraagt zich toch af wat er achter de schermen gebeurt."

De Israëlische gijzelaars die Hamas gevangen houdt in de gazastrook spelen op dit moment nog een cruciale rol in het conflict. "Het oorlogskabinet (dat gisteren in Israël werd opgericht, red.) moet beslissen over het lot van die gijzelaars, maar op dit moment worden nog steeds gesprekken gevoerd met Qatar en Turkije over een eventuele ruil van die gijzelaars voor Palestijnse gevangenen", duidt Vranckx.

Dat is volgens Vranckx ook meteen de reden waarom het grootschalige grondoffensief van de Israëli's in de Gazastrook voorlopig uitblijft. "En omdat ze het verrassingselement willen behouden", voegt hij eraan toe. Ook over het lot van onschuldige burgers die geen kant uit kunnen in de Gazastrook wordt overigens nog gepraat. "Amerika heeft er bij Egypte op aangedrongen om een humanitaire corridor te openen."

Hamas en andere Palestijnse groepen moeten verantwoordelijk gesteld worden voor het geweld, de gijzelingen en de aanvallen in Israël, vindt Amnesty International. De mensenrechtenorganisatie zegt onderzoek te doen naar de misdrijven die zijn gepleegd.

Amnesty spreekt van "flagrante" schendingen van internationaal recht en een "ijzingwekkende veronachtzaming van mensenlevens". De organisatie hekelt de "wrede en brute misdaden" van de Palestijnse organisaties "waaronder standrechtelijke executies, gijzelingen en de willekeurige raketaanvallen op Israël". De mensenrechtenorganisatie heeft ook kritiek op de Israëlische belegering van de Gazastrook. 

"We hebben ijzingwekkende video's geverifieerd waarop te zien is hoe gewapende mannen op burgers schieten en mensen wegslepen als gijzelaars", zegt de secretaris-generaal van Amnesty Agnès Callamard in een statement. Burgers vermoorden is volgens haar "een oorlogsmisdaad" die "niet te rechtvaardigen" is. "Alle ontvoerde burgers, onder wie kinderen, moeten onmiddellijk vrijgelaten worden", klinkt het nog. 

Daarnaast wil de internationale hulporganisatie Artsen zonder Grenzen (AzG) dat de Rafah-grensovergang tussen Egypte en de Gazastrook weer volledig opengaat. Dat zou nodig zijn om het zwaar gebombardeerde gebied te voorzien van humanitaire hulp, zoals water, voedsel en medicijnen.

In Gaza is de dodentol intussen opgelopen tot 1400, na de Israëlische bombardementen. Dat meldt het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid. Verschillende landen proberen via diplomatiek overleg de grensovergang tussen Gaza en Egypte open te krijgen, om via die weg humanitaire hulp naar Gaza te krijgen, en een uitweg te bieden aan de burgerbevolking daar. Maar voorlopig zonder succes. 

De Israëlische blokkade en de voortdurende bombardementen maken de situatie daar erg moeilijk, zegt de Vlaams-Palestijnse Fatena Al-Ghorra, die net toen de oorlog uitbrak, op familiebezoek was in Gaza, en er nu vastzit.

Drie Joodse scholen in Amsterdam blijven morgen uit voorzorg dicht. Dat schrijft de openbare omroep NOS. De directies van de scholen zeggen in Het Parool dat de beslissing werd genomen "met de veiligheid van de kinderen en het personeel als hoogste prioriteit, en met de intentie om geen enkel risico te nemen".