Het onderhoud van de cv-ketel is verplicht in Vlaanderen en dat zowel voor particulieren als bedrijven. Voor wie verwarmt op gas, moet het onderhoud en nazicht van dat toestel elke twee jaar gebeuren, bij stookolie is dat jaarlijks. Maar momenteel kunnen zowel de Vlaamse overheid als de gemeenten het maar moeilijk controleren. Het kan enkel door daadwerkelijk papieren keuringsbewijzen te gaan opvragen. Daar komt nu verandering in. Vanaf dit jaar zijn erkende installateurs die het onderhoud doen, verplicht om dat digitaal in te geven op een platform van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA). Zo zal er eind volgend jaar een compleet overzicht zijn van alle ketels die in orde zijn. Want tegen dan hebben ook de gasketels die in 2022 het laatste onderhoud kregen, in principe al een nieuwe controle ondergaan.

Maar dat betekent ook dat er een overzicht zal zijn van diegene waarbij het niet gebeurde. Met als gevolg dat je als eigenaar of huurder in de toekomst wel makkelijk tegen de lamp zal kunnen lopen. Het VEKA verklaarde dat dat in de toekomst wel degelijk het geval kan zijn. “Als uit de data blijkt dat een ketel op een adres niet is onderhouden, kan een handhavingsprocedure opgestart worden richting de eigenaar of huurder”, zegt Lotte Ringoot, woordvoerster van het VEKA. “Want wie het niet doet, begaat een milieumisdrijf.” Hoe groot de mogelijke boetes zijn, is nog niet bepaald. “De handhaving én welke instantie die in de toekomst exact zal uitvoeren, zijn nog niet uitgewerkt. De bedragen daarbij dus ook nog niet.”

De bevoegde minister Zuhal Demir (N-VA) laat echter weten dat de mogelijkheid om boetes te geven, een theoretische is én het geen prioriteit is om mensen daarvoor te beboeten. “Er is ook geen capaciteit om inspecteurs uit te sturen om dat te handhaven”, klinkt het op haar kabinet. “Mensen worden sowieso al gestraft als ze de ketel niet onderhouden. Is zo’n slecht onderhouden ketel de oorzaak van een woningbrand, dan trekt de brandverzekering zich terug. Er zijn de risico’s op CO-vergiftiging. En het is bewezen dat een slecht onderhouden ketel minder goed werkt én zo ook duurder in gebruik is. Daarom hopen we toch dat mensen zelf hun verantwoordelijkheid nemen. Maar om nu drie dagen nadat die termijn van twee jaar verstreken is een boete te geven, neen, dat is de bedoeling niet. Wij willen vooral inzetten op sensibiliseren en informeren.”

Dat sensibiliseren en informeren zal ook gebeuren via automatische herinneringen. De uitvlucht ik was het vergeten zul je niet meer kunnen aanwenden. “Het is de bedoeling dat elke onderhoudsbeurt digitaal gekoppeld wordt aan de Woningpas, wat het digitale paspoort is van je huis”, zegt Ringoot. “Van daaruit kan een melding gestuurd worden naar de eigenaar, bijvoorbeeld via Mijn Burgerprofiel, dat het volgende onderhoud best ingepland wordt. Volgens de huidige vooruitzichten worden deze koppelingen inderdaad voorzien in de loop van 2024.”

Prijzen liggen niet vast

Het onderhoud van een cv-ketel kan enkel uitgevoerd worden door een door de Vlaamse overheid erkende installateur. Regels over hoeveel het kost, zijn er niet. “De installateurs kunnen vragen wat ze willen: daar speelt de concurrentie”, zegt Ringoot. “De prijzen gaan momenteel van 125 à 150 euro tot 200 à 280 euro, zonder btw”, zegt een installateur. “Afhankelijk van welke ketel je hebt en wie de werken uitvoert. Bij woningen ouder dan 10 jaar betaal je 6 procent btw, bij jongere woningen is dat 21 procent.”