Schepen Erica Caluwaerts overviel begin deze week het Antwerpse Open Vld-partijbestuur met de boodschap dat ze uit de partij stapt. Ze wil als onafhankelijke verdergaan. De vraag van Open Vld om de eer aan zichzelf te houden en ontslag te nemen als schepen weigerde ze. De Antwerpse liberalen eisen een duidelijk signaal van coalitiepartners N-VA en Vooruit. Alleen blijkt het juridisch niet mogelijk om via een individuele motie van wantrouwen Caluwaerts te ontslaan als schepen. Dat heeft vooral te maken met een hiaat in de wetgeving. Bovendien kan er geen motie worden ingediend een jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen.

Daarop vraagt Open Vld dat Caluwaerts haar bevoegdheden, zoals Publiek Domein en Economie, zouden worden afgenomen. “Het kan toch niet dat iemand die geen lid is van een van de coalitiepartijen, mee beslissingen zou nemen over de stad”, zei Borginon donderdagnamiddag nog. “Het zou een nogal merkwaardige situatie opleveren. Wij als Open Vld, die mee in de coalitie zit, kan geen beslissingen nemen, terwijl iemand die geen lid is van een coalitiepartij, dat wel zou kunnen.”

Mening van De Wever

Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) zegt dat het afnemen van de bevoegdheden theoretisch zou kunnen, maar vindt het niet ernstig dat Open Vld een interne kwestie veruitwendigt naar het stadsbestuur. Hij legde dit donderdagavond ook zo uit aan zijn fractie in de gemeenteraad. “Door de bevoegdheden af te nemen zouden we met een oppositieschepen in ons college zitten.”

“Ik weet dat in sommige kleine gemeenten dit wel is gebeurd”, zegt De Wever. “Ik vrees alleen dat we in ons college dan een schepen hebben die niet gebonden is aan de collegebeslissingen en de vertrouwelijkheid van de vergadering. Bovendien valt er dan een meerderheidspartij buiten het college. Dat is gekkenwerk. Ik vind het jammer voor Open Vld-gemeenteraadslid Claude Marinower, die ik erg respecteer, maar ik heb toch het gevoel dat Open Vld vooral Caluwaerts wil straffen voor haar beslissing. Alleen hebben de andere coalitiepartners daar niets mee te maken.”

Betalen om niets te doen

Bovendien zou de stad Antwerpen dan betalen voor een schepen en een kabinet die eigenlijk niets meer te doen hebben. Enkele schepenen zien het ook niet zitten om al deze dossiers over te nemen. Ze hebben liever dat Caluwaerts dit verder afwerkt. Volgens andere collegeleden worden enkele grote dossiers eigenlijk al langer op de achtergrond door andere kabinetten opgevolgd. De fracties van N-VA en Vooruit zaten donderdagavond hierover samen. Daar rezen geen bezwaren tegen de optie dat Caluwaerts als onafhankelijke schepen zou blijven en al haar bevoegdheden zou behouden.

“Dat wil zeggen dat wij als derde partij in de coalitie niet langer aan tafel zitten in het college”, zegt Fons Borginon, Antwerps voorzitter van Open Vld. “Men kan niet van ons verwachten dat wij die beslissingen verder zullen ondersteunen of verdedigen. Het is duidelijk dat wij door deze wending de facto buiten de stedelijke coalitie in Antwerpen staan en er voor ons niets anders opzit dan naar de oppositiebanken te gaan. We blijven ons wel als verantwoordelijke partij gedragen in de gemeenteraad.”

De meerderheid komt in Antwerpen hierdoor niet in het gedrang, want N-VA, Vooruit en een onafhankelijke beschikken over 30 zetels van de 55 in de gemeenteraad.